Müşteri/Satıcı Stok Kayıtları, Lojistik - Satış Bölümü'nde, "Kayıt/Stok" menüsünün altında yer alır. Müşteri/Satıcı Stok Kayıtları, Fatura ve MRP Modüllerindeki bazı bilgilerin stok bazında tanımlanması amacıyla kullanılır.
Bir stokun birden fazla üreticiden alındığı ya da birden fazla müşteriye satıldığı durumlarda, stok bazında üreticilerin ve müşterilerin ilgili stok için yaptıkları kodlama bu bölümden girilir. Bazı firmalarda mallar, tek bir satıcıdan değil farklı satıcılardan alınır ve satıcılar kendilerine verilen siparişlerde, kendi stok kodlarını görmek ister. Müşteri/Satıcı Stok Kayıtları bölümü, satıcıların kendi stok kodlarının hangi firmalarda nasıl kodlandığı bilgisinin girilmesini sağlar. Böylece ilgili carilerden fatura geldiğinde veya satış yapıldığında ve bu bölümden tanımlanan firmalara ait stok kodları girildiğinde, bu stok koduna ait, firmalar kendi stok koduna işlem yapabilir. Ayrıca "MRP Modülünde" malzeme gereksinimi hesaplaması aşamasında hangi stokun ne kadar sürede üretildiği, en az kaç adet sipariş verileceği ve nakliyesinin kaç gün sürdüğü gibi bilgiler cari hesap bazında tanımlanabilir. Müşteri/Satıcı Stok Kayıtları; Müşteri/Satıcı Stok Kayıtları ve Kullanıcı Tanımlı Sahalar olmak üzere iki sekmeden oluşur.
Müşteri/Satıcı Stok Kayıtları Ekranı
Müşteri/Satıcı Stok Kayıtları ekranında yer alan alanlar ve içerdiği bilgiler şunlardır:
| Müşteri/Satıcı Stok Kayıtları Ekranı | |
|---|---|
Stok Kodu | Cari bazında bilgileri tanımlanacak stoka ait kodun girildiği alandır. Rehber butonu |
Cari Kodu | "Stok Kodu" alanında girilen stoka, firmasında farklı bir kod veren carinin kod bilgisinin girildiği alandır. İlgili cari koduyla ilgili Fatura Modülünden işlem yapıldığında, "Cari Stok Kodu" alanındaki kod girilir ve program asıl stok koduna hareket işler. Rehber butonu |
Yapılandırma Kodu | "Esnek Yapılandırma Uygulamasının" kullanıldığı durumlarda, stok kartında “Esnek Yapılandır” seçeneği işaretli olan stoklar için aktif hale gelen alandır. Stoklar için müşteri/satıcı kayıtları oluşturulurken, girilen kaydın stokun hangi konfigürasyonu için geçerli olduğu bu alanda belirlenir. Alana, "Ürün Yapılandırma Tanımlamaları" bölümünden kaydedilen yapılandırma kodlarından biri girilebilir. Aktif olması halinde, mutlaka bir yapılandırma kodunun girilmesi gerekir. "Esnek Yapılandırma Uygulaması" ile ilgili detaylı bilgi için; Stok → Kayıt → Esnek Yapılandırma dokümanına bakılabilir. |
Yapılandırma Kodu Açıklaması | "Yapılandırma Kodu" alanına girilen koda ait açıklama bilgisinin program tarafından ekrana getirildiği alandır. |
| İşletmelerde Ortak | Tanımlaması yapılan kodların hangi işletmede kullanılacağının belirlendiği alandır. Rehber butonu |
| Şubelerde Ortak | Tanımlaması yapılan kodların hangi şubede kullanılacağının belirlendiği alandır. Rehber butonu |
Cari Stok Kodu | "Cari Kodu" alanında girilen carinin ilgili stoka verdiği kodun girildiği alandır. Program Fatura Modülünde bu stok kodu kullanıldığında, hareketleri asıl stok koduna işler. Girilen stok kodlarının rehberine, Fatura Modülünden ulaşılır. |
Cari Stok İsmi | İlgili carinin stok koduna verdiği ismin girildiği alandır. |
Ölçü Birimi | İlgili stokun işlem gören ölçü biriminin girildiği alandır. |
Genel Kilit | Bu alanın işaretlenmesi ile birlikte, "Cari Stok Kodu" alanında stok kodu kullanıldığında, asıl stok koduna işlem yapılmaz ve böyle bir bağlantı yapılmamış farz edilir. İlgili cariler için oluşturulan belgelerde, stokun kullanılması engellenerek, "Stok Kodu Kilitli" uyarısı ekrana gelir. |
Sipariş Politikası | Firmaların satıcılar ile anlaşma koşullarına göre ya da malzeme ihtiyaç belirlemelerine göre saptadıkları sipariş politikalarının seçildiği alandır. Malzeme ihtiyaç planlaması yapılırken, sipariş miktarları bu alanda verilen bilgiye göre belirlenir. Her hammadde ya da yarı mamul için sipariş politikaları değişkenlik gösterir. Bu nedenle, her hammadde ya da yarı mamul için sipariş politikası alanına gerekli ve doğru yanıtların girilmesi gerekir. Sabit ve Kesikli olmak üzere iki çeşit sipariş politikası bulunur. Sabit (Fixed Order Quantity): Firmaların yarı mamul/hammadde aldığı satıcıların, belirlemiş olduğu sipariş miktarlarına göre, çalışma yöntemi olan hammadde/yarı mamuller için seçilen seçenektir. Eğer bir satıcıdan alınan mallara satıcı, sabit bir sipariş miktarı ve onun katlarını belirleyerek, bu miktar dışında (altında ya da üstünde) sipariş kabulü yapmıyor ise, bu satıcıdan alınan hammadde/yarı mamuller için bu seçeneğin seçilmesi gerekir. Satıcı tarafından belirlenen sipariş miktarları, "Sipariş Miktarı" (parti büyüklüğü) alanına girilir. Kesikli (Lot For Lot): Firmaların hammadde/yarı mamul ihtiyaçlarını karşıladıkları satıcı firmalara, üretimde ihtiyaçları olduğu miktarda sipariş vermelerini sağlayan politikadır. "Malzeme Tedarik Planlama" bölümünde üretim için gerekli olan hammadde/yarı mamullerde bu seçenek tanımlı ise, sipariş ihtiyacı olarak belirtilir. İhtiyaçlar, herhangi bir kısıta bağlı kalmaksızın sipariş edilebilir. |
Parti Büyüklüğü | "Sipariş Politikası" alanında "Sabit Sipariş Miktarı" seçildiğinde, hammadde/yarı mamullerde siparişe ait miktarın girildiği alandır. Bu alanda girilen sipariş miktarına göre, "Malzeme Tedarik Planlama" bölümünde sipariş gereksinimi olan hammadde/yarı mamuller için sipariş ihtiyacı, bu alanda belirlenen değer veya katları olarak hesaplanır. |
Minimum Sipariş Miktarı | Sipariş politikalarının tüm seçenekleri için geçerli olan firmaların, satıcılara veya müşterilerin firmalara verecekleri siparişlerde, en az miktarın (limit miktarın) girildiği alandır. Firma, satıcısına ilgili mal için vereceği sipariş miktarını burada tanımlanan miktardan daha az veremez. Aynı şekilde müşteri de bu alana girilen miktardan daha az sipariş veremez. Program, "Malzeme Tedarik Planlama" bölümünde hammadde/yarı mamuller için doğacak sipariş gereksinimlerinde bu alan kontrol edilerek, belirlenen miktarın altında bir miktara ihtiyaç olsa dahi, bu alandaki miktarı baz alarak sipariş ihtiyacı oluşturur. |
Fazla Teslimat Oranı | Girilen siparişlerin teslimatı sırasında, sipariş miktarından daha fazla stokun teslimatının yapılması için kullanılan alandır. Bu alanda, cari hesap bazında ne kadar fazla teslimat yapılacağı belirlenir. Girilen oran kadar fazla teslimat yapılması için öncelikle, Fatura Modülünde bulunan Alış ve Satış Parametrelerindeki “Sipariş bağlantılı fatura/irsaliyede fazla teslimat yapılsın” parametresinin işaretlenmesi gerekir. Aksi takdirde bu alana girilen oran bilgisi dikkate alınmaz ve sipariş miktarından fazla teslimat yapılmasına izin verilmez. |
Nakliye Süresi | Stok bazında farklılık gösteren nakliye sürelerinin tanımlanması için kullanılır. Böylece, MRP Uygulamasında farklı nakliye süreleri dikkate alınarak planlama yapılır. MRP Uygulamasında, satıcının malı yükleme ve teslim tarihi hesaplanırken nakliye süresine bakılır. Bu alanın "MRP Modülünde" kullanımı ile ilgili detaylı bilgi için; MRP → Kayıt → Malzeme Gereksinim Planlama dokümanına bakılabilir. |
Sipariş Oranı | "Sipariş Oranı" alanı kullanılarak, MRP ile oluşturulan satıcı siparişlerinin, bir hammadde ihtiyacı için birden fazla satıcıya oranlanarak verilmesi sağlanır. MRP ile satıcı siparişlerine dönüşecek kayıtlar, bu alana girilen değer doğrultusunda farklı satıcılara bölüştürülür. Yarı mamullerinin bir kısmını dışardan temin eden, bir kısmını üreten firmalar da bu uygulamayı kullanarak oranlama yapabilir. Sipariş oranı girilmemişse veya satıcılar bazında toplam oran 100%'den az bir değer ise, geriye kalan oran "Stok Kartı Kayıtları" bölümündeki "Satıcı Kodu" alanında girilen satıcıya sipariş verilir. Söz konusu stok yarı mamul ise, kalan oran için iş emri verilir. "Müşteri-Satıcı Stok Kayıtları" bölümünde yarı mamul için sipariş oranı verildiyse, bu yarı mamulün satın alınacağı düşünülüp, alt seviyelerindeki hammaddeler için "MRP Bölümünde" planlama yapılmaz. Bu bölümde verilen toplam oranın %100'e tamamlanacak şekilde geri kalanı, üretilecek miktar olarak hesaplanır ve alt seviyelerine inilerek planlaması yapılır. |
Öncelik | MRP → Kayıt → MRP Parametreleri → MRP1 → “MGP Oluşturmada Satıcı Belirleme Yöntemi” parametresinde Öncelik/Kapasite seçilmesi halinde kontrol edilen ve bir stokun birden fazla satıcıdan alınması durumunda, MRP bölümünden satıcı siparişi oluşturulurken öncelikli olarak hangi satıcıya sipariş verileceğinin belirlenmesinde kullanılan alandır. Siparişin ilk önceliğe sahip satıcıya verilmesi için, ilgili satıcının o dönem için yeterli kapasitesinin olması gerekir. |
Yükleme Periyodu ve Günü | Satıcı firma ve stok bazında yükleme günlerinin tanımlanması amacıyla kullanılan alandır. Satıcı-stok bazında "Müşteri-Satıcı Stok Kayıtları" bölümünde, yükleme düzeni tanımlanır. Alanın sağ tarafında bulunan aşağı ok butonu ile periyot tipleri listelenir. Gün: Yüklemenin her gün yapılması halinde seçilen periyot tipidir. Hafta: Haftada bir gün yükleme yapılması halinde seçilen periyot tipidir. Hafta seçilmesi halinde, alanın sağ tarafında aktif hale gelen diğer alanda, haftanın hangi gününde yükleme yapıldığı belirlenir. Ay: Ayda bir gün yükleme yapılması halinde seçilen periyot tipidir. Alanın sağ tarafında aktif hale gelen diğer alanda, ayın hangi gününde yükleme yapıldığı belirlenir. Çoklu Hafta: Haftada bir yerine birkaç gün yükleme yapılması halinde seçilen periyot tipidir. "Çoklu Hafta" seçildikten sonra <Tab> tuşu ile ilerlendiğinde açılan ekrandan, çoklu gün girişi yapılır. Yükleme günlerinin girişi için öncelikle "Yükleme Günü" sütununun altındaki hücreye farenin sağ tuşuile çift tıklanması gerekir. Böylece hücre içinde, haftanın günleri listelenir. Günlerden birinin seçilip <Enter> tuşuna basılmasıyla "Yükleme Saati" sütununa geçilir. Buraya yüklemenin hangi saatte olacağı girildikten sonra, diğer yükleme günlerini girmek için ekranın sol üst köşesinde bulunan Ekle
Bir hafta içinde yapılan yüklemelerin günleri yukarıda anlatılan şekilde girildikten sonra, ekranın sağ üst köşesinde bulunan çarpı işaretine basılır ve bilgiler kaydedilerek ekran kapanır. Çoklu Ay: Ayda bir yerine birkaç gün yükleme yapılması halinde seçilen periyot tipidir. "Çoklu Hafta" seçildikten sonra <Tab> tuşu ile ilerlendiğinde açılan ekrandan, çoklu ay girişi yapılır. "Çoklu Yükleme Günü Girişi" ekranının kullanımı, "Çoklu Hafta" seçeneğinde olduğu gibidir. Tek fark, yükleme günü olarak hafta günü yerine, ayın kaçıncı gününde yükleme yapılacağının belirlenmesidir. "MRP Uygulamasında" yükleme tarihi hesaplanırken buradaki bilgiler dikkate alınır. Malzemenin ihtiyaç duyulduğu tarihten nakliye süresi kadar geri gidilerek satıcının malı yüklemesi gereken tarih bulunur. Yükleme günü tanımlamalara uygun bir gün değilse, bu günden önceki ilk yükleme günü tespit edilerek yükleme tarihi saptanır ve satıcıya bildirilir. Burada hesaplanan tarih, satıcı siparişinin yükleme tarihidir. Sipariş teslim tarihi ise, MRP ile hesaplanacak gereksinim tarihidir.Herhangi bir hammadde için "Müşteri-Satıcı Stok Kayıtları" bölümünde "Yükleme periyodu/Günü" tanımlanmışsa, öncelikli olarak buradaki tanımlama dikkate alınır. Herhangi bir tanımlama yapılmamışsa, satıcının "Cari Planlama Kayıtları" bölümündeki tanımlaması dikkate alınır. Eğer burada da herhangi bir tanımlama yoksa, "Stok Planlama Kayıtları" bölümünde stok bazında tanımlanan periyot tipi ve günü dikkate alınır. "Cari Planlama Kayıtları" bölümü ile ilgili detaylı bilgi için; Cari → Kayıt → Cari Planlama Kayıtları. "Stok Planlama Kayıtları" bölümü ile ilgili detaylı bilgi için; Stok → Kayıt → Stok Planlama Kayıtları. Örneğin: Satıcının 26.03.2003 tarihinde teslim etmesi gereken hammadde için nakliye süresinin 3 gün olduğu varsayıldığında, yüklemenin her hafta "Cuma" günü yapıldığı düşünülürse, MRP sonucu bulunan yükleme tarihi "Cuma" gününe denk gelen 21.03.2003 tarihi olur. Bu durumda nakliye süresi 3 gün olduğu için, mal 24.03.2003 tarihinde ulaşır. Yani gereksinim tarihi olan 26.03.2003 tarihinden iki gün önce. Her gün yükleme yapılıyor olsaydı, yükleme tarihi 23.03.2003 tarihi olacaktı. |
Üretim/Bildirim Süresi | Bazı uygulamalarda yan sanayiciyi, siparişi yükleme tarihinden belli bir süre öncesinde bilgilendirmek gerekir. Aynı şekilde ,üretilen yarı mamuller için de, ihtiyaç olan üretim süresi bu alanda belirtilir. Üretim/Bildirim Süresi, stok bazında "Stok Planlama Kayıtları" bölümünde sadece gün olarak girilir. Satıcı bazında "Cari Planlama Bilgileri" bölümü veya satıcı-stok bazında "Müşteri-Satıcı Stok Bilgileri" bölümünde, gün/ay/yıl periyotlarından biri seçilerek tanımlanır. Bu süre MRP çalışması sırasında, üretilen yarı mamuller için üretim süresi olarak algılanır. Satıcı siparişlerinde ise MRP bölümünde hesaplanan yükleme tarihinden, belirlenen bildirim süresi kadar geriye dönerek, bildirim konusunda herhangi bir gecikme olup olmadığı belirlenir. Bildirimi veya yüklemesi gecikmiş ihtiyaçlar ayrıca raporlanır. Örneğin: Satıcının 26.03.2003 tarihinde teslim etmesi gereken hammadde için yükleme günü 3, bildirim günü ise 2 olduğu varsayıldığında, yükleme periyodu ve bildirim periyodunun günlük olması durumunda MRP sonucu oluşan rapor aşağıdaki gibi alınır.
|
Kesinleşme Süresi | Özellikle otomotiv yan sanayide kullanılan bu uygulamada, müşteriler siparişlerini belirli periyotlarda tekrarlar. Örneğin: Her hafta sipariş verildiği varsayıldığında; içinde bulunulan haftada gelen sipariş, bir sonraki hafta "Pazartesi" gününden itibaren (herhangi bir sayıda) haftalık kesinleşmiş, bundan sonraki (herhangi bir sayıda) aylık planlanan sipariş miktarlarını kapsar. Bir sonraki hafta içinde tekrar aynı süreleri kapsayan yeni siparişler gelir. Aynı zamanda, "Haftalık" ana siparişlerin dışında ek siparişler de gelebilir. "MRP Uygulamasında" ise, tedarikçilere verilecek siparişler söz konusudur. Satıcılarla benzer şekilde periyodik bir sipariş sistemi üzerine anlaşılmışsa, bunun sağlanması için verilecek her siparişte (örneğin haftalık) başlangıçtan itibaren ne kadar süreyle kesinleşmiş sipariş ve sonrasında ne kadar süreyle planlanan sipariş verileceği belirtilir. MRP sonuçlarında kesinleşmiş siparişler, başlangıç tarihinden üretim/bildirim süresi kadar sonra başlar. Kesinleşme süresi kadar zaman aralığında bulunan siparişler kesin olarak işlenir. Eğer üretim/bildirim süresi kadar olan zaman aralığında, verilmesi gereken bir sipariş sonucu çıkarsa, bu siparişin daha önceden verilmiş olması gerektiği, gecikmiş olduğu düşünülür. Böyle bir durum, tedarikçinin kendi üretimini yapması için yeterli zaman kalmadığını gösterir. |
| Üretim Transfer Süresi | MRP modülündeki üretim süresine eklenerek MRP bildirim tarihlerinin miktardan bağımsız hesaplanması için kullanılan alandır. |
Planlanan Hafta Sayısı | Kesinleşme süresinden sonra MRP sonuçlarında oluşan satıcı siparişlerinin, "Planlanan Siparişler" olarak satıcıya bildirilmesi istendiğinde kullanılan alandır. Kesinleşme süresi sonrasındaki siparişler, istenen hafta sayısı kadar haftalara kümüle edilerek, planlanan haftalık siparişler oluşturulur. |
Planlanan Ay Sayısı | Planlanan hafta sayısının sonrasındaki tarihlerde, "MRP Bölümünde" oluşan siparişlerin aylık planlanan siparişler olarak satıcıya bildirilebilmesi için kullanılan alandır. Örneğin: Üretim/Bildirim Süresi: 1 hafta Kesinleşme Süresi: 1 hafta Planlanan Hafta Sayısı : 1 Planlanan Ay Sayısı: 1 MRP Başlangıç Tarihi : 01.04.2003 ise; MRP başlangıç tarihinden itibaren, bildirim periyodu cinsinden ilk gün bulununcaya kadar ileri gidilir ve bildirim süresi bu günün sonrasında başlar. Örneğin: 01.04.2003 tarihi Salı gününe denk gelir. Bildirim periyodu "Hafta" olduğu için, bildirim süresi bir sonraki haftanın ilk günü olan 07.04.2003 tarihinde başlar. 07.04.2003–13.04.2003 tarihleri bildirim süresi olarak düşünülür. MRP sonucu, 14.04.2003–20.04.2003 tarihleri arasında yükleme tarihi bulunan siparişler, ilgili tarihlere günlük ve kesin siparişler olarak işlenir. 21.04.2003–27.04.2003 tarihleri arasında yükleme tarihi bulunan siparişler bir haftaya kümüle edilir. Yükleme tarihi 21.04.2003 ve teslim tarihi 27.04.2003 olan tek satırlık, haftalık planlanan sipariş oluşturulur. 28.04.2003–30.04.2003 tarihleri arasında yükleme tarihi bulunan siparişler kümüle edilir. Yükleme tarihi 28.04.2003 ve teslim tarihi 30.04.2003 olan tek satırlık, aylık planlanan sipariş olarak oluşturulur. 01.05.2003–31.05.2003 tarihleri arasında yükleme tarihi bulunan siparişler bir aya kümüle edilir. Yükleme tarihi 01.05.2003 ve teslim tarihi 31.05.2003 olan tek satırlık, aylık planlanan sipariş olarak oluşturulur. Bu uygulama için sipariş revizyon sisteminin kullanılması gerekir."Müşteri-Satıcı Stok Kayıtları" bölümündeki sipariş politikası, nakliye süresi, bildirim süresi, yükleme günleri, kesinleşme ve planlama periyodunun MRP Bölümünde dikkate alınması için sipariş oranının mutlaka önceden girilmesi gerekir. |
| Fason | Fason seçimi yapılan alandır. Alanın sağ tarafında yer alan aşağı ok butonu ile, Sipariş Açılsın veya İş Emri Açılsın seçeneklerinden biri seçilerek işlem gerçekleştirilir. |
Satış KDV Oranı | Cari bazında satış KDV oranının tanımlanması için kullanılan alandır. Satış fatura belgelerinde girilen stok koduna ait, satış fatura belgelerinde girilen cari kod için, "Müşteri/Satıcı Stok Kayıtları" bölümünden "Satış KDV" oranı girilmesi halinde, stok kartındaki KDV oranı yerine, burada girilen KDV oranı baz alınarak KDV tutarı hesaplanır. |
Alış KDV Oranı | Cari bazında alış KDV oranının tanımlanması için kullanılan alandır. Alış fatura belgelerinde girilen stok koduna ait, alış fatura belgelerinde girilen cari kod için, "Müşteri/Satıcı Stok Kayıtları" bölümünden "Alış KDV" oranı girilmesi halinde, stok kartındaki KDV oranı yerine, burada girilen KDV oranı baz alınarak KDV tutarı hesaplanır. |
Kapasite Periyod Tipi | Kapasite miktarının hangi periyod için geçerli olduğunun belirlendiği alandır. Alanın sağ tarafında yer alan aşağı ok butonu ile, kapasite periyot Tipleri arasından (Haftalık, Aylık, Çeyrek ve Yıllık) seçim yapılır. |
Kapasite | Satıcının ne kadar kapasitesi olduğu, miktar bazında girildiği alandır. |
| Kesinleşen Satıcı Siparişleri Güncellenmesin | Kesinleşen satıcı siparişlerinin güncellenmesi istenmediğinde işaretlenmesi gereken seçenektir. |
Kullanıcı Tanımlı Sahalar
Müşteri/Satıcı Stok Kayıtları ekranı Kullanıcı Tanımlı Sahalar sekmesi, stoklar için cari hesap bazında rapor amaçlı sekizer adet sayısal ve alfa sayısal bilgi girişi yapılması için kullanılan sekmedir.
İlgili alanlara bilgi girişi yapıldıktan sonra klavyeden <Tab> tuşuna basılarak ilerlendiğinde oluşturulması istenen kayıt alt ekrana aktarılır.
Yapılan kaydın iptali için, silinmesi istenen kaydın üzerinde çift tıklandıktan sonra “Kayıt Sil” 
butonuna tıklanması gerekir.