MRP Parametreleri

MRP çalıştırılarak belirlenen hammadde gereksinimlerinin karşılanması için MRP → Malzeme Gereksiniminden Sipariş Oluşturma işlemi ile satıcı siparişi oluşturulmasını sağlar. Firmaların satınalma süreçlerini talep/teklif aşamasından itibaren takip etmeleri halinde siparişten önce talep oluşturulması gerekir. Bu parametrenin işaretlenmesi halinde MRP → Malzeme Gereksiniminden Sipariş Oluşturma işlemi ile sipariş yerine satınalma talebi oluşturulur.

MRP modülünde malzeme gereksinimi hesaplaması sonrası oluşan satınalma siparişlerinin, mamuller ve müşteri siparişi bazında oluşturulmasını sağlayan parametredir. Böylece, hammadde için oluşturulan satınalma siparişlerinin hangi yarı mamul ve mamul siparişi için satın alınacağı izlenir.

MRP modülünde malzeme gereksinimi hesaplaması sonrası oluşan satınalma siparişlerinin, mamuller ve müşteri siparişi satırı bazında oluşturulmasını sağlayan parametredir. Böylece, hammadde için oluşturulan satınalma siparişlerinin hangi mamul sipariş satırları için satın alınacağı izlenir.

"Gereksinim Planlama Oluşturma" ve "Malzeme Gereksinim Planlama" sonuçlarının sipariş bazında oluşturulmasını sağlayan parametredir. Aynı zamanda, planlama sonucu oluşan iş emirlerinin hem mamul hem de sipariş bazında oluşturulması sağlanır. Yarı mamuller için oluşturulan iş emirlerinde, yarı mamulün hangi sipariş ve hangi mamul için üretileceği izlenir.

Reçete kaydı bulunmayan stoklar için, Malzeme Gereksinim Planlama sonrası satınalma ihtiyacı çıkartılmasını sağlayan parametredir. Genellikle firma bünyesinde üretilmeyen ticari mal olarak al-sat şeklinde işlem gören stoklar için bu parametre kullanılır. ilgili ürün için müşteri siparişi girilir ve MGP sonrası aynı ürün için satın alma belgesi önerilir.

Malzeme Gereksinim Planlama işleminin belirli bir tarih aralığı için çalıştırılması ile bulunan sonuçlara göre, iş emri oluşturulmuşsa, MGP aynı tarih aralığı için tekrar çalıştırıldığında, daha önceden program tarafından oluşturulan işe emirlerinin Üretim modülünden tek tek silinmesi ya da düzeltilmesi yerine, iş emirleri üzerinde gerekli güncellemenin program tarafından yapılması için kullanılan parametredir. 

Bu parametrenin işaretlenmediği durumlarda, daha önceden yapılan plana göre oluşturulmuş iş emirlerinin tek tek silinmesi ya da düzeltilmesi gerekir.

Parametre işaretli iken, "MGP’den İş Emri Oluşturma" işlemindeki "İş Emirlerini Sıfırla" butonuna tıklandığında, daha önce çalıştırılan MGP’ye ait iş emirlerinin miktarları sıfırlanır.

Malzeme Gereksinim Planlama sonucu, bileşenler için satıcı siparişi verilmesi sırasında, hangi satıcılara sipariş verileceği iki farklı yönteme göre belirlenir.

Bu yöntemler; Dağıtım Oranları ve Kapasite, Öncelik/Kapasite'dir. Alanın sağ tarafında yer alan aşağı ok butonu ile, "Dağıtım Oranları ve Kapasite" seçilmesi halinde, sipariş verilecek satıcının tespiti için "Müşteri/Satıcı Stok Kayıtları" bölümünde bulunan "Sipariş Oranı" alanından girilen değerlerin dikkate alınacağı anlaşılır. Bu durumda bir hammaddenin - Örneğin; HMAM1 - üç ayrı satıcıdan alındığı varsayıldığında - Örneğin 001, 002, 003 satıcı hesapları - siparişin hangi satıcıya verileceğini bulmak için "Müşteri/Satıcı Stok Kayıtlarına" bakılır.

HMAM1 hammaddesi için bu kayıtların aşağıdaki şekilde olduğu düşünüldüğünde:

Satıcı Kodu       Sipariş Oranı

001                    40

002                    35

003                    25

MRP’de bu hammaddeden toplam 1200 adet sipariş verilmesi gerektiği tespit edilmişse, MRP sonucu aşağıdaki gibi olacaktır:

Stok Kodu       Satıcı Kodu         Sipariş Miktarı        x
HMAM1          001                     480                        1200*0,4
HMAM1          002                     420                        1200*0,35
HMAM1          003                     300                        1200*0,25

“MGP Oluşturmada Satıcı Belirleme Yöntemi” parametresinde "Öncelik/Kapasite" seçilmesi halinde ise, Müşteri/Satıcı Stok Kayıtlarında bulunan "Öncelik" ve parametrenin işaretlenmesi halinde ekrana gelecek "Kapasite" alanlarında bulunan bilgiler dikkate alınarak, siparişin hangi satıcıya ya da satıcılara verileceği tespit edilir.

Bir stokun birden fazla satıcıdan alınması durumunda, MRP’den satıcı siparişi oluşturulurken öncelikli olarak hangi satıcıya sipariş verileceği "Öncelik" alanında belirlenir. Ayrıca, ilk önceliğe sahip satıcıya sipariş verilmesi için, ilgili satıcının o dönem için yeterli kapasitesinin olması gerekir. Satıcının ne kadar kapasitesinin olduğu, miktarsal olarak "Kapasite" alanına girilir. Bu kapasite miktarının hangi periyot için geçerli olduğu ise, "Kapasite Periyot Tipi" alanından seçilir. "Kapasite Periyot Tipi" olarak Günlük, Haftalık, Aylık, Çeyrek ve Yıllık seçeneklerinden birinin seçilmesi gerekir. 

Müşteri/Satıcı Stok Kayıtlarında HMAM1 hammaddesi için satıcı bazında öncelik ve kapasite bilgileri aşağıdaki gibi olduğunda:

Satıcı Kodu       Öncelik         Kapasite Periyod Tipi         Kapasite
003                   1                   Aylık                                   90
001                   2                   Haftalık                              70
002                   3                   Günlük                               30

Bu stoka ait MRP sonuçlarının aşağıdaki gibi olduğu varsayıldığında:

Stok Kodu        Gereksinim Miktarı          Bildirim/Üretim Tarihi              Gereksinim Tarihi
HMAM1           260                                  04.09.2006                                08.09.2006

Bu durumda eğer bu stoktan daha önce bu dönem için sipariş verilmemişse, öncelik ve kapasite sırasıyla; 90 adet 003 kodlu sayıcıya, daha sonra 70 adet 001 kodlu satıcıya, son olarak da kalan 100 adedi 002 kodlu satıcıya sipariş verilir. 002 kodlu satıcının günlük kapasitesi 30 olup, teslim tarihinden 4 gün önce sipariş verileceği için bu satıcının o dönemdeki kapasitesi aslında 120 olacaktır.

Daha sonra ilgili dönem için tekrar HMAM1 stokundan sipariş verilmesi gerekirse, 1. ve 2. öncelikli satıcıların yeterli kapasitelerinin olmamasından dolayı, 3. öncelikli satıcıya 20 (120-100) adet sipariş verilebilir.

MGP çalıştırma sırasında sistemde bulunan satıcı siparişlerini ve satınalma taleplerini kullanmak, gerekli ise miktarlarında güncelleme yapmak ve gereksiz satıcı siparişlerinin kapatılmasını sağlamak için dengeleme uygulamasının kullanılması gerekir. Bu parametre işaretlendiğinde "Malzeme Gereksiniminden Satıcı Siparişi Oluşturma" ve "Malzeme Gereksiniminden Talep Oluşturma" ekranları dengeleme ekranı olarak açılır. Dengeleme ekranı MGP'nin çıkardığı ihtiyaçlar ile, mevcut belgelerin yürüyen şekilde eşleştirildiği, ihtiyaç ve açılacak belge miktarlarının dengelendiği bir ekrandır. İşlem sonunda yeni belgeler açılabileceği gibi, mevcut belgeler üzerinde miktar veya teslim tarihi değişikliği önerilebilir ya da gereksiz belgeler kapatılabilir.

MGP çalıştırma sırasında sistemde bulunan iş emirlerini kullanmak, gerekli ise miktarlarında güncelleme yapmak ve gereksiz iş emirlerinin kapatılmasını sağlamak için dengeleme uygulamasının kullanılması gerekir. Bu parametre işaretlendiğinde "Malzeme Gereksiniminden İş Emri Oluşturma" ekranı dengeleme ekranı olarak açılır. Dengeleme ekranı MGP'nin çıkardığı ihtiyaçlar ile mevcut belgelerin yürüyen şekilde eşleştirildiği, ihtiyaç ve açılacak belge miktarlarının dengelendiği bir ekrandır. İşlem sonunda yeni belgeler açılabileceği gibi, mevcut belgeler üzerinde miktar veya teslim tarihi değişikliği önerilebilir ya da gereksiz belgeler kapatılabilir.

Malzeme gereksinim planlama işleminde, yarı mamul ve mamuller için gereksinim tarihlerinin tespiti aşamasında fabrika takviminin kontrol edilmesi için kullanılan parametredir. Buna göre, fabrika takviminde vardiya sayısı 0 (sıfır) olan günlerde üretim yapılmayacağı varsayılır ve bu günler planlamaya dahil edilmez.

Parametrenin işaretlenmesi halinde, uygulamanın nasıl gerçekleşeceği örnekle açıklanacak olursa:

Reçete;

MAM1 ve YMAM1 için  Stok Planlama Kayıtlarında verilen üretim süresi sırasıyla 5 ve 3 gün iken, mamul (MAM1) için 29.09.2006 tarihli müşteri siparişi girilmiştir. Bu durumda, fabrika takvimi dikkate alınmadığında çıkacak olan sonuç aşağıdaki gibidir:

Stok Kodu           Bildirim/Üretim Tarihi          Gereksinim Tarihi
MAM1                 24.09.2006                            29.09.2006
YMAM                 21.09.2006                            24.09.2006

Ancak hafta sonu, resmi tatil ya da firma için özel olarak tanımlanan tatillerde üretim yapılmıyorsa, bu sonuç yanıltıcı olabilir. Bu yüzden daha doğru bir planlama yapılması için MRP → Takvim Tanımlamaları → "Fabrika Çalışma Takvimi" bölümünde, üretim yapılmayan günler için vardiya sayısının 0 (sıfır) olarak belirlenmesi gerekir. Bu durumda, üretim başlangıç tarihi (Bildirim Tarihi) tespit edilirken, fabrikanın çalışmadığı tarihler dikkate alınmaz. Bildirim tarihinin fabrikanın çalışmadığı tarihe denk gelmesi halinde,  üretim daha geri bir tarihe kaydırılır. Yukarıdaki örnekte, MAM1’in 29.09.2006'da teslim edilmesi için 24.09.2006'da üretime başlanması - üretim süresi 5 gün - gerekir.  Ancak, 23.09.2006 ve 24.09.2006 tarihleri hafta sonuna geldiği için üretime 22.09.2006 tarihinde başlanması gerekir.

Tatil günlerinin vardiya sayısına 0 (Sıfır) girilerek MRP çalıştırıldığında çıkacak sonuç aşağıdaki şekilde olacaktır:

Stok Kodu           Bildirim/Üretim Tarihi         Gereksinim Tarihi
MAM1                 22.09.2006                          29.09.2006
YMAM                 19.09.2006                          22.09.2006

İleri Üretim Planlama modülünün menü ağacına eklenmesi için kullanılan parametredir. Parametre işaretlendiğinde, parametre ekranına İleri Üretim Planlama sekmesi eklenir.

1.2. ve 3. Vardiya Başlangıcı

1.2. ve 3. Vardiya Toplam Süresi

Vardiya bazında başlangıç çalışma saatleri ve sürelerinin belirlendiği alanlardır. Vardiya bazında toplam çalışma süreleri standart kapasite hesaplamasında kullanılır. Süre girilmemesi durumunda standart kapasite sıfır çıkar.

Maksimum 3 vardiya için, vardiyalarda çalışan kişilerin sayısının girildiği alanlardır.

İş İstasyonu Tanımlama, Operasyon Tanımlama, Makine Tanımlama işlemleri ile reçetelerdeki operasyonlar için sorgulanan; üretim süresi, hazırlık süresi, geçiş süresi gibi süre bilgisi içeren alanlara girilen değerlerin, hangi süre cinsinden olduğu, bu bölümde seçilen parametreye göre belirlenir. Sürelerin saat olarak girilmesi çok küçük değerler olması açısından sıkıntı yaratacak ise, dakika cinsinden girilebilir. Sonuçlar hem dakika hem de saat olarak raporlanabilir. Süre Tipi olarak Dakika seçilmesi durumunda “Üretim Süresi” alanına girilen 5 değeri, 5 dakika olarak düşünülerek kapasite planlamaya dahil edilir.

Vardiya çalışma süreleri ve kişi sayısı işletme geneli öndeğerlerdir. İstasyon ve gün bazında ilgili bölümlerden tekrar tanımlanması gerekir. 

Tahminleme yöntemlerinden biri olan hareketli ortalama yöntemindeki ortalama hesabı için ne kadarlık geçmiş verinin dikkate alınacağının periyot cinsinden belirtildiği parametredir.

Tahminleme yöntemlerinden biri olan sezona dayalı yöntem için sezon uzunluğunun periyot cinsinden belirtildiği parametredir.

Tahminleme yöntemleri uygulanırken standart sapmanın üzerinde ve altında bulunan değerlerin dikkate alınmadan işlem yapılması için kullanılan parametredir. 

Tahminleme uygulamasında "Satış Verisi" sekmesinde geçmiş dönemlere ait satış faturalarına göre hesaplama yapılır. Satış faturalarının içine faturalandırılmayan irsaliye belgelerini de dahil etmek için kullanılan parametredir.

Tahminleme uygulamasında "Satış Verisi" sekmesinde geçmiş dönemlere ait satış faturalarına ait miktarlar hesaplanırken iade bilgilerinin de dikkate alınması ve satış miktarlarından düşülmesi için kullanılan parametredir.

"İadeler Dahil Edilsin" parametresi işaretli olduğunda bulunan iade faturalarının satış faturalarıyla nasıl eşleştirileceğini belirleyen yöntemdir. FIFO veya LIFO yöntemlerinden biri seçilerek paylaştırma işlemi yapılabilir.

Ana Üretim Planlama için kullanılacak ihtiyaç belirleme yönteminin seçildiği alandır. Alanın sağ tarafında yer alan aşağı ok butonu ile seçim yapılır. 

"Toplam (Tahmin, Sipariş)" seçeneği, ihtiyaç miktarı hesaplanırken, ilgili periyottaki tahminleme ve sipariş miktarlarının toplanması için kullanılır.

"En Büyük (Tahmin, Sipariş)" seçeneği, ihtiyaç miktarı hesaplanırken, ilgili periyottaki tahminleme ve sipariş miktarının en büyüğünün kullanılması için seçilir.

"En Küçük (Tahmin, Sipariş)" seçeneği, ihtiyaç miktarı hesaplanırken, ilgili periyottaki tahminleme ve sipariş miktarının en küçüğünün kullanılması için seçilir.

"Sipariş Miktarı" seçeneği, ihtiyaç miktarı hesaplanırken, ilgili periyottaki sipariş miktarının kullanılması için seçilir.

"Tahmin Miktarı" seçeneği,  ihtiyaç miktarı hesaplanırken, ilgili periyottaki tahmin miktarının kullanılması için seçilir.

Ana Üretim Planı çalıştırıldığında, önceden kaydedilmiş üretim miktarlarının bozulmaması için içinde bulunulan günün tarihinden itibaren kaç periyotluk döneminin sabitleneceğinin belirlendiği parametredir.

Örneğin;

Haftalık çalıştırılan bir ana üretim planında bu değer 2 olarak seçilirse, ileri tarihteki 2 haftalık ana üretim planı miktarları tekrar hesaplanarak değiştirilmez.

Gruplama seçeneğinin Stok Kodu olarak seçilmesi halinde geçerli olan bir parametredir. Parametre işaretlendiğinde, ilgili periyottaki ana üretim planı miktarı hesaplanırken, o dönem için elde kalacak stok bakiyesini azami limite tamamlayacak şekilde hesap yapılır.