You are viewing an old version of this page. View the current version.

Compare with Current View Page History

« Previous Version 3 Next »

Stoklar, satın alma tarihlerinden itibaren düzeltmeye tabi tutulur ve çıkış maliyetlerinin hesaplanmasında düzeltme etkisinin dikkate alınması gerekir. Kayıtlarını TL mevzuata göre yapan firmalarda stok maliyetlendirme işlemini, dönem sonunda tüm alışları dikkate alacak şekilde yapılması zor olacağı için, ister SPK tebliği ister VUK olsun toplulaştırılmış yöntemler önerir. Logo Netsis’te Stok Modülü, enflasyon düzeltmelerini her adımda yapabildiği için, Toplulaştırılmış Yöntem kullanmadan da düzeltmeler en hassas şekilde yapılabilir.


Not: Enflasyon Muhasebesi (VUK) + IAS29 (SPK) her iki uygulamayı da yapan firmalar, Stok Modülünde ancak uygulamaların birine ait, düzeltilmiş maliyet hesaplatma işlemini yapabilir. Diğer uygulama için, Toplulaştırılmış Yöntem uygulamak zorundadır. Hangi uygulama için toplulaştırılmış yöntem, hangisi için stok modülünün kullanılacağı muhasebe parametrelerinde belirlenir.


Not: Stok modülü düzeltme işlemleri ve düzeltilmiş maliyetlerin hesaplamasını ikinci defter mantığında yapar. Bu işlemlerde enflasyon fark hesapları düşünülmez. Ancak satılan malın maliyeti gibi muhasebeleşen işlemlerde muhasebeleştirme adımında fark hesaplarına ayrıştırılarak atılır.


Stoklarda, öncelikle düzeltmelerin etkisini bir örnekle açıklayalım;


Örnek: İlk Madde;

Aşağıdaki tabloda X malı 1. ayda 100 TL.dan 100 adet alınmış ve 50 adet sarf edilmiştir. 2. ayda ise 120 TL.’dan 100 adet alınmış ve 100 adet sarf edilmiştir. Buradaki sarflar, ticari mallar için satış hareketleri olarak da düşünülebilir.


Ay KoduİşlemG/ÇMiktarTL.FiyatTL.Tutar
 1- Satınalma G 100 100 10,000
 1- Sarf C 50100 5,000
 2- Satınalma G 100 120 12,000 
 2- Sarf C 100113.33 11,333


Örnekte, 1. ayda ve 2. ayda yapılan sarf hareketlerinin TL. maliyetleri aylık ağırlıklı ortalama yöntemine göre hesaplanmıştır.

2. ay Sarf Maliyeti = (50 * 100 (Ocak bakiye) + 100 * 120 (Şubat giriş)) / 150 = 113.33


2. ayda enflasyon oranını %10 ve düzeltme katsayısı 1.1 ise, aşağıdaki tabloda gösterildiği gibi düzeltmeden kaynaklanan bir maliyet etkisi oluşacaktır.


Ay KoduİşlemG/Ç MiktarTL.FiyatTL.TutarDüzeltilmiş Tutar
 1- Kalan G 50 100 5,0005,000
 2- Satınalma G 100 120 12,000 12,000
 2- Sarf C 100 113.33 11,333 ? 
 2- Düzeltme G


 500


Bu durumda,

Düzeltilmiş Sarf Maliyeti = (50 * 100 + 500 (Düzeltme) + 100 * 120) / 150 = 116.67

Düzeltilmiş Sarf Tutarı = 116.67 * 100 = 11,667

olacaktır.


Düzeltme işlemleri, stok maliyetlerini etkilediğinden dolayı, enflasyona çevrim ve enflasyon düzeltmesi işlemleri, maliyetlendirme ve maliyet muhasebesi işlemlerinden önce yapılmalıdır.