You are viewing an old version of this page. View the current version.

Compare with Current View Page History

Version 1 Next »

SPK tebliğine ve UMS’na göre, yüksek enflasyon döneminde amortismanlar ve tükenme payları, ilgili varlıkların düzeltilme sonucu bulunan yeni değerleri üzerinden ayrılır.  Buna göre sabit kıymetler, amortisman ayrılmadan öncesinde düzeltmeye tabi tutulmalı ve bu düzeltme sonucu oluşan sabit kıymet değeri üzerinden amortisman ayrılmalıdır.  Yeniden değerleme işlemleri, enflasyon muhasebesi uygulamasında geçersizdir. Düzeltmeler enflasyon oranları baz alınarak yapılmalı, yeniden değerleme yapılmamalıdır.

 

Daha önce farklı oranlarda amortismana tabi tutulmuş varlıklar, alım tarihlerine ilişkin endeksler üzerinden bulunacak düzeltilmiş değerler ve ekonomik ömürler esas alınarak geçmişe şamil olacak şekilde amortismana tabi tutulur.

 

Bilanço tarihi itibarıyle aktifte bir hesap döneminden daha az bir süre bulunan varlıklara ilişkin olarak, bir tam yıl için öngörülen amortisman tutarının varlığın aktifte kalış süresiyle orantılanması suretiyle bulunan tutar kadar amortisman ayrılır. Buna göre tüm sabit kıymetlerin düzeltme ve amortisman ayırma işlemleri kıst yöntemiyle yapılmalıdır. Sabit kıymetleri bugüne getirirken ve bugünden sonra yapılan işlemler için, TL. muhasebe esaslarına göre belirlenmiş olan ömür yılları dikkate alınmaksızın, enflasyon muhasebesi standartlarına göre belirlenmiş olan farklı ömür yılları geçerlidir.

 

VUK’nda, yukarıda anlatılan sistem farklılık göstermektedir. Enflasyonist koşullarda sabit kıymetlerde yeniden değerleme yapılmayacak, bunun yerine sabit kıymet paranın cari satın alma gücüne göre düzeltilecektir. Düzeltme işleminde yine; sabit kıymetin alış tarihinden itibaren, düzeltmeler enflasyon endeksleri baz alınarak yapılmalıdır. 31 Aralık 2003 tarihi itibariyle birikmiş amortismanlar, ait oldukları kıymetin bilanço tarihindeki değerinde, düzeltme sonrasında ortaya çıkan artış oranı dikkate alınarak düzeltilmelidir. VUK’nda kıst yöntemi sadece binek otolarda vardır. Kısta tabi olan veya olmayan sabit kıymetler, belirlenmiş yöntemleriyle amortismana tabi tutulmaya devam eder. Normal amortisman ya da azalan bakiyeler yöntemlerinden tercih edilen kullanılabilir. Enflasyon muhasebesi başlangıcından önce (1 Ocak 2004 tarihinden önce) sabit kıymete giren demirbaşların ömür yılları eskisi gibi kalır, bunlar için farklı ömür yılı uygulanmaz. VUK’na göre belirlenmiş olan, kıst ve normal amortisman/azalan bakiyeler yöntemleri de aynen korunur. Yeni girecek olan demirbaşlarda ise, ekonomik ömür yılları geçerli olacaktır. Maliye bakanlığı 2004 yılından itibaren edinilecek sabit kıymetlere ilişkin ekonomik ömürleri ilan etmiştir. (VUK GT 333).