Birim Katsayı Güncelleme, Muhasebe Bölümü'nde, "İşlemler/Maliyet Muhasebesi Modülü" menüsünün altında yer alır. Birim Katsayı Güncelleme, Birim Katsayı Hesaplama İşlem Verisi alanından seçilecek işlem tipine göre, mamul grupları ve gider tipleri için otomatik olarak birim katsayılarının toplu şekilde hesaplanmasını sağlayan bölümdür. Böylece, Mamul Grup Kayıtları ekranındaki birim katsayıların güncellenmesi sağlanır.
Üretim Akış Kontrol modülünden elde edilen üretim süreleri, reçetelerdeki üretim süreleri veya çizelgeleme tanımlarındaki üretim süreleri kullanılarak birim katsayı hesaplaması yapılabilir. Bu ekranın ana amacı, mamul grupları bazında birim üretim sürelerini hesaplamak ve bu süreleri, verilen tarih aralığında mamul ana grubu altında üretilmiş ürünlerin toplam üretim süresine oranlayarak 0-1 arasında birim katsayısı hesaplamaktır.
Birim Katsayı Güncelleme ekranı; Hesaplama ve Hesaplama Sonuçları olmak üzere iki sekmeden oluşur.
Hesaplama
Birim Katsayı Güncelleme ekranı Hesaplama sekmesinde yer alan alanlar ve içerdiği bilgiler şunlardır:
| Birim Katsayı Güncelleme Ekranı | |
|---|---|
| Birim Katsayı Hesaplama Verisi | Birim katsayılarının güncelleneceği hesaplama verisinin seçildiği alandır. Alanın sağ tarafında yer alan aşağı ok butonu ile seçim yapılır. Üretim Akış Kontrol seçilirse; Üretim Akış Kontrol modülünden girilen kayıtlar kullanılarak mamul grupları için birim üretim süreleri hesaplanır. Reçete seçilirse; mamul grupları için reçetelerdeki operasyonların üretim süreleri kullanılarak birim üretim süreleri hesaplanır. Çizelgeleme seçilirse; mamul grupları için çizelgeleme uygulamasında yapılan operasyon-makine eşleşmelerindeki üretim süreleri kullanılarak birim üretim süreleri hesaplanır. |
| UAK Tarih Aralığı | Hesaplama verisi olarak “Üretim Akış Kontrolden Getirilsin” seçildiğinde aktif hale gelen alandır. Hesaplama sırasında kullanılacak üretim akış kontrol kayıtlarının tarih aralığını filtrelemek için kullanılır. |
| Mamul Ana Grup Kodu Aralığı | Birim katsayı hesabının yapılacağı mamul ana grubu için kısıt verilen alandır. Rehber butonu |
| Güncellenecek Gider Hesapları | Birim katsayılarının güncelleneceği gider hesaplarının seçildiği alandır. Hammadde, İşçilik, Enerji, Amortisman, Yardımcı Servis, Yedek Parça, Ambalaj, 5. Gider Tanımı ve belirlenen gider tipleri arasından seçim yapılır. |
| Girilen kısıtlamalar doğrultusunda hesaplama yapılması için kullanılan butondur. |
Hesaplama Sonuçları
Hesaplama sonuçlarının yer aldığı sekmedir. Sonuçlar Excel'e Gönder 
butonu ile Excel'e gönderilebilir, Excel'den Netsis'e aktarım için- Excel'den Yükle 
butonu kullanılır. Birim katsayılarının güncellenmesi için de, Kaydet 
butonuna tıklanması gerekir.
Mamul grupları için hesaplanan yeni birim katsayılar “Yeni Değer” kolonunda görülür. Mamul grubu için giderler bazında daha önce tanımlı olan birim katsayılar da ayrı kolonlarda - işçilik, enerji gibi - raporlanır. "Yeni Değer" kolonundaki birim katsayılar grid üzerinden değiştirilebilir. Eğer ilgili mamul ana grubunun gider hesabının dağıtım anahtarı “Birim Katsayılar Oranı” değilse, bu satırlar için birim katsayılar güncellenmez ve ekranda pasif olarak görünür.
Örnek Uygulama
Preshane mamul ana grubu altında aşağıdaki mamul gruplarına ait üretim akış kontrol kayıtlarından elde edilen birim üretim süreleri görülür:
Mamul Grup Kodu Birim Üretim Süresi
YARIMAMUL1 15 sn
YARIMAMUL2 25 sn
YARIMAMUL3 30 sn
Mamul grubuna ait birim katsayı hesabında aşağıdaki formül kullanılır:
Birim Katsayı = Mamul Grubunun Birim Üretim Süresi ÷ Mamul Ana Grubunda Üretilen Bütün Ürünlerin Toplam Üretim Süresi
Bu örnek için mamul gruplarının birim katsayı hesapları aşağıdaki şekildedir:
Mamul Grup Kodu Birim Üretim Süresi
YARIMAMUL1 15/(15+25+30) = 15/70 = 0.2143
YARIMAMUL2 25/(15+25+30) = 25/70 = 0.3571
YARIMAMUL3 30/(15+25+30) = 30/70 = 0.4286