Gerçekleşen Malzeme Maliyeti Hesaplama

Gerçekleşen malzeme maliyeti hesaplamada öncelikle maliyetlendirme servisi çalışır ve aktivitelere bağlı gerçekleşen sarf fişlerinin maliyetleri bulunur. Bulunan maliyet ile hareket miktarı çarpıldığında ilgili hareketin gerçekleşen maliyeti bulunur. Aktivitelere bağlı sarf hareketleri maliyet toplamı ilgili aktivitenin malzeme maliyetini verir.

Gerçekleşen Hizmet Maliyeti Hesaplama

Gerçekleşen hizmet maliyetleri aktivitelere bağlı olarak tanımlanan Girdi Malzemeler listesindeki türü Hizmet olan satırların satınalma hareketleri (faturalara bağlı) bulunarak hesaplanır. Bu hareketlere bağlı analiz detaylarından ilgili proje ve aktivite ile ilişkili olanlar bulunur.

İlgili satınalma faturaları; Satınalma faturası, Alınan Hizmet Faturası ve Satınalma İade Faturasıdır. Satınalma faturası ve alınan hizmet faturaları ile girilen değerler toplanır ve iade faturaları ile girilen değerler de bu toplamdan çıkartılır. 

Gerçekleşen Personel Maliyeti Hesaplama 

Bir personelin bir aktiviteye bağlı gerçekleşen maliyetlerini hesaplamak için o aktiviteye bağlı gerçekleşen kaynak kullanımlarının tek tek bulunması gerekir. Bulunan kaynak kullanımının maliyetini bulabilmek için yapılacaklar şunlardır:

  • Kaynak kullanımın başlangıç bitiş tarihini kapsayan puantaj kartları bulunur.
  • Her bir puantaj kartı için tüm puantajlardan alınan toplam personelin gerçekleşen maliyetidir. Puantajın başlangıç bitiş tarihi bulunur. İlgili personelin bu tarih aralığındaki toplam gerçekleşen kaynak kullanım saati bulunur. Bu işlem için de bu tarih aralığı ile çakışan tüm gerçekleşen kaynak kullanım kayıtları bulunur. Bu kaynak kullanım kayıtları aşağıdaki şekillerde olabilir:
  • Kaynak kullanımın başlangıç tarihi puantajın başlangıç tarihinden küçük ve bitiş tarihi de yine puantajın bitiş tarihinden küçük olabilir. O zaman puantaj başlangıç tarihi ile kaynak kullanım bitiş tarihi arasındaki süre(saat) bulunur.
  • Kaynak kullanımın başlangıç tarihi puantajın başlangıç tarihinden küçük ve bitiş tarihi puantajın bitiş tarihinden büyük olabilir. O zaman puantaj başlangıç tarihi ile bitiş tarihi arasındaki süre(saat) bulunur.
  • Kaynak kullanımın başlangıç tarihi puantajın başlangıç tarihinden büyük ve bitiş tarihi puantajın bitiş tarihinden büyük olabilir. O zaman kaynak kullanımın başlangıç tarihi ile puantajın bitiş tarihi arasındaki süre(saat) bulunur.
  • Kaynak kullanımın başlangıç tarihi puantajın başlangıç tarihinden büyük ve bitiş tarihi puantajın bitiş tarihinden küçük olabilir. O zaman kaynak kullanımın başlangıç tarihi ile bitiş tarihi arasındaki süre(saat) bulunur.
  • İlgili puantaj dönemiyle çakışan tüm kaynak kullanımların toplamı bulunur.
  • Puantaj içindeki işçinin işverene olan maliyeti toplamı, bu toplama bölünerek birim saat maliyeti bulunur.
  • İlgili kaynak kullanımının ilgili puantaj dönemindeki çalışma süresi bulunur ve birim maliyetle çarpılır.

Gerçekleşen Varlık Maliyeti Hesaplama 

Varlıkların gerçekleşen maliyetlerinin hesaplanmasında varlık birim maliyetleri kullanılır. Varlıklara birim maliyet tanımlamak için, varlık tanım kartları Bağlı Kayıtlar menüsünde yer alan Birim Maliyetler seçeneği kullanılır. Varlık maliyeti hesaplamada izlenen yöntem şudur:

  • Varlığın ilgili aktivite için girilmiş olan kaynak kullanım kayıtlarındaki tarihlerde geçerli olan birim maliyetleri bulunur. Aktivite devam ederken varlığın birim maliyeti değişmiş olabilir. Bu nedenle kaynak kullanım tarihine denk gelen maliyet esas alınır.
  • Elde edilen birim maliyet, kaynağın kullanım süresi (saat cinsinden) ile çarpılır ve toplam maliyet hesaplanır.
  • Bulunan maliyetler toplanarak; varlığın ilgili aktivitedeki toplam maliyeti bulunur. Bir aktivitede birden fazla varlık kullanılmış ise hepsinin maliyeti toplanır ve aktivitedeki varlık maliyeti bulunur.

Gerçekleşen Projeden Giriş Fişlerine Birim Fiyat Atama

 Gerçekleşen maliyet hesaplandıktan sonra gerçekleşen malzeme fişlerine birim fiyat atanır ancak burada fişin türüne göre iki farklı yöntem izlenir:

  • Gerçekleşen sarf fişlerine malzeme maliyet hesaplama yöntemlerine göre birim fiyat atanır.
  • İlgili proje aktivitelerine bağlı gerçekleşen projeden giriş fişlerine hesaplanan maliyet birim fiyat olarak atanır. Önce üst aktivitesi aynı olan alt aktiviteler bulunur. Bu alt aktivitelerin toplam maliyeti bulunur. Bu toplam maliyet alt aktivitelere bağlı planlanan projeden giriş hareketlerine maliyet katsayılarına göre atanır. Her bir hareketin projeden giriş miktarı (ana birim cinsinden) ile maliyet katsayısı çarpılarak bulunan sonuçlar toplanır. Her bir projeden giriş hareketinin "miktar (ana birim cinsinden)*maliyet katsayısı" toplama bölünerek maliyet oranları saptanır. Maliyet oranları ile toplam maliyet çarpılarak her bir hareketin toplam maliyeti bulunur. Bulunan toplam maliyet hareket miktarına bölünerek ana birim cinsinden birim maliyetler saptanır. Saptanan birim maliyetler satırdaki birime çevrilir. Direkt projeye bağlı aktiviteler ya da projeler bulunur. Bu alt aktivite ya da projelerin toplam maliyeti bulunur. Bu toplam maliyet aktivitelere (alt projelere değil)bağlı gerçekleşen projeden giriş hareketlerine maliyet katsayılarına yukarıda açıklanan yönteme göre atanır.