Amortisman parametreleri seçeneği ile varlık kayıtlarında ve bu varlığa ait amortisman hesaplarında kullanılacak parametrik bilgiler kaydedilir.
| Alan | Açıklama |
|---|---|
Amortisman Başlangıcı | Varlık için amortisman başlangıç tarihini belirtir. |
Amortisman Türü | Varlık için geçerli olacak amortisman türünün belirlendiği alandır. Amortisman Türü alanı şu seçeneklerden oluşur; Normal, Azalan Bakiyeler, Üretim Birimi ve Hizmet Yılı Rakamlarının Toplamı Amortisman türü öndeğer olarak Sistem Ayarları program bölümünde bulunan Varlık Öndeğer ve Parametrelerinde belirlenir. Normal amortisman uygulamasında varlık değeri belli süre içinde ve eşit tutarlar uygulanarak sıfıra iner ve hesaplamalarda kullanılacak kayıt öndeğerleri belirlenir. Azalan bakiyeler uygulamasında ise varlık her yıl belirtilen amortisman oranı kadar değer kaybeder. Bir sonraki yılın amortisman değeri varlığın o andaki değeri üzerinden hesaplanır. Böylece her yıl bakiye, yani kalan varlık değeri azalmış olur. Amortisman süresinin son yılında o ana kadar varlığın inmiş olduğu değerin hepsi birden amortisman olarak ayrılır ve varlık değeri sıfıra iner. Üretim birimine göre uygulamasında ise üretimde kullanılacak olan varlığın amortisman giderinin, o varlığa ait üretim çıktısını baz alarak bir oran üzerinden hesaplatılması mantığına dayanır. Varlığın iktisap değerinden tahmin edilen hurda değerinin çıkarılması ile bulunan net iktisap değerinin yukarıda belirtilen hizmet ömrü birimine bölünmesiyle her hizmet birimi için ayrılacak amortisman payı tespit edilmiş olur. Böylece, her yıl (ve yılı oluşturan aylar bazında) sonunda varlığın gerçekleştirdiği hizmet birimleri sayısı, hizmet birimi başına amortisman payı ile çarpılarak yıllık ayrılması gerekli amortisman payı bulunur. Yıllar itibariyle hizmet birimleri sayısı toplamı hizmet ömrü birim sayısına ulaşınca artık amortisman payı hesaplaması yapılmaz. |
| İktisadi Varlık Türü | Gelir Vergisi Başkanlığının (GİB) belirlediği değerlere göre amortisman oranının otomatik gelmesini sağlamak amacıyla listeden seçim yapılır. Seçimle birlikte Amortisman Oranı ve Süresi alanları otomatik dolar. |
Amortisman Oranı | Amortisman payının hesaplanmasında kullanılacak yüzdedir. Burada verilen oran alım fişlerine öndeğer olarak aktarılır. |
Amortisman Süresi | Varlık üzerinden amortisman ayrılmaya başlanmasından amortisman ayrımının tamamlanmasına kadar geçen süredir. Seçilen amortisman türü ve belirtilen amortisman oranı üzerinden hesaplanan amortisman süresi bu alana otomatik olarak aktarılır. Yıl ve Ay seçeneklerini içerir. Türkiye mevzuatına göre Yıl seçeneği kullanılır. İtfa süresi aylık olarak belirlenen varlıklar için; ayın ortasında satınalınan ve o tarih itibariyle amortismanı başlayacak varlıklara günlük amortisman hesaplanır. |
Yeniden Değerleme | Varlığın yeniden değerlemeye tabi tutulup tutulmayacağı bu alanda belirtilir. Amortismana tabi maddi duran varlıklar yeniden değerlemeye tabi tutulabilir. Bilanço usulüne uygun defter tutan işletmeler ile ülke dışında faaliyet gösteren kuruluşlar ülke içindeki duran varlıkları için yeniden değerleme yapabilirler. Yeniden değerleme yapıldığında bilançoda varlıklar yüksek değerde yer alır ve yeniden değerlenmiş değer üzerinden amortisman ayrılabilir. Yeniden değerleme katsayısı Maliye Bakanlığı tarafından belirlenir ve her yıl yenilenir. Yeniden değerleme her sabit kıymet için ayrı yapılır. Aynı yıl içinde alınan sabit kıymetler için yeniden değerleme yapılamaz. |
Değerleme Amortismanı | Yeniden değerleme tutarlarına amortisman uygulanıp uygulanmayacağını belirtir. Burada yapılan seçim sabit kıymet faturalarına öndeğer olarak aktarılır. |
Kıst Amortismanı | Kıst amortisman, satın alınan sabit kıymetin satın alındığı tarihten yıl sonuna kadar geçen ay sayısı dikkate alınarak yapılan amortisman hesaplamasıdır. Şu anda sadece şirketlerde kullanılan binek otomobiller için kıst amortisman geçerlidir. Binek otomobiller dışındaki tüm sabit kıymetler için tam yıl amortisman ayrılır. Binek otomobillerin masraflarının yarısı gider olarak kabul edilir. Binek otomobilin ekonomik değerini artıran harcamalar maliyet bedeline dahildir. Bakım harcamaları maliyet bedeline dahil değildir. |
Yatırım İndirimi Kapsamında | Varlık için yatırım indirimi kapsam bilgisidir. Evet ve Hayır seçeneklerini içerir. |
Yatırım İndirim Oranı(%) | Yatırım indirimi kapsamında olan varlığa uygulanacak indirim oranıdır. Sistem ayarları program bölümünde yatırım indirimi oranı öndeğer olarak belirlenebilir. |
Üretim Kapasitesi | Amortisman tutarı hesaplanırken kullanılan üretim kapasitesi, amortisman türü üretim miktarı olduğunda girilir. |
Kapasite Birimi | Üretim kapasitesine ait birim bilgisinin girildiği alandır. |