Muhasebe dışındaki program bölümlerinde yapılan işlemlerin muhasebe entegrasyonu Muhasebeleştirme seçeneği ile otomatik olarak yapılır. Özellikle günlük faaliyetleri yoğun işletmelerde işlemlerin muhasebeleştirilmesi son derece kolaylaşmakta ve zaman kaybının önüne geçilmektedir.
Program bölümlerinde yapılan işlemlerin, muhasebeleştirme yapıldığında izleneceği hesaplar muhasebe bağlantı kodları verilerek belirlenir.
Muhasebe bağlantı kodları iki ayrı yöntemle verilebilir; kartlar üzerinden ve muhasebe bağlantı kodları seçeneği ile.
Muhasebe Kodlarının Kartlar Üzerinden Girilmesi
Muhasebe bağlantı kodlarını kartlar (malzeme, cari hesap, indirim, promosyon vs.) üzerinde belirlemek için F9-sağ fare düğmesi menüsünde ya da kart ve fiş listelerinde yer alan Muhasebe Kodları seçeneği kullanılır. Bu kartları içeren işlemler muhasebeye entegre edilirken kartların üzerindeki bu muhasebe kodları dikkate alınır. İşlemin farklı bir muhasebe hesabında izlenmesi isteniyorsa değiştirilebilir.
Karta ait işlemlerin hangi muhasebe hesapları altında izleneceği ekrana gelen Muhasebe Kodları penceresinden kaydedilir. Hesap kartları listelenir ve ilgili muhasebe hesabı seçilir. Muhasebe hesap kodları yanında işlemin hangi masraf merkezine ait olduğu da Masraf Merkezi kolonunda girilir. Bu alandan da masraf merkezleri listesine ulaşılır ve ilgili masraf merkezi seçilir. Kartlar üzerinde verilen bu kodlar, karta ait işlemlere öndeğer olarak aktarılır. Ancak yapılan işlem farklı bir muhasebe hesabında izlenecekse işleme ait fiş ya da faturada değiştirilebilir.
Fiş ya da faturada sağ fare düğmesi menüsünde ve fiş listelerinde yer alan Muhasebe Kodları seçeneği ile, işlemin muhasebeleşmesi sonucunda oluşacak mahsup fişi ekrana getirilir. Satıra ya da fiş geneline muhasebe kodları uygulanabileceği gibi, istenen hesap kodu da girilebilir.
Muhasebe Kodlarının Muhasebe Bağlantı Kodları Seçeneği ile Girilmesi
İkinci bir yöntem ise Muhasebe Bağlantı Kodları seçeneğini kullanmaktır. Muhasebe Bağlantı Kodları, Muhasebe bölümünde, Ana Kayıtlar menüsü altında yer alır.
Burada verilen kodların öndeğer olarak kartlara aktarılıp aktarılmayacağını belirlemek ve gerekirse aktarımını sağlamak mümkündür. Bunun için Öndeğer filtre satırında seçim yapılır.
İşlemlerin muhasebeleştirilmesinde geçerli olacak muhasebe kodları tanımlanırken kartlara ait işlemlerin her birisi için istenen sayıda tanım yapılabilir. Tanımlanan muhasebe kodlarının hangi kartlara ait işlemlerin muhasebeleştirilmesinde geçerli olacağı ilgili bölümde, muhasebe bağlantı kodları filtre satırlarında belirlenir.
Bağlantı Kodlarının Verilmesi
Muhasebe kodları tanımlanırken kartlara ait işlemlerin her birisi için istenen sayıda tanım yapılabilir. Muhasebe bağlantı kodları filtreleri arasında yer alan Öndeğer filtresinde Evet seçiminin yapıldığında, verilen muhasebe kodu kartlara ve işlemlere öndeğer olarak aktarılır. Hayır seçiminin yapılması durumunda ise verilen muhasebe kodu kartlara ve işlemlere öndeğer olarak aktarılmayacaktır.
Her bir bağlantı kodu için tek bir öndeğer tanımı yapılabileceği unutulmamalıdır. Ancak KDV muhasebe kodlarında her KDV oranı için bir öndeğer tanımı yapılır. Bu durumda sadece ilgili KDV için tanımlanan öndeğerlerde KDV oranı koşulu dikkate alınacaktır.
Muhasebe bağlantı kodları her kart ya da işlem için ayrı ayrı verilir. Kartlara ait işlemlerin birden fazla muhasebe hesabı altında izlenmesi söz konusu ise istenen sayıda bağlantı kodu tanımlamak ve hangi kart ve/veya işlem için geçerli olacağını ilgili tanım ekranında filtre satırlarında koşul belirleyerek saptamak mümkündür. Yapılan her tanım ilgili muhasebe kodları listesinde kart kodu, ticari işlem grubu, özel kod, muhasebe kodu, masraf merkezi, işyeri, bölüm, fabrika, ambar ve açıklama bilgileri ile listelenir.
Muhasebe Kodlarının Verileceği İşlemlerin Seçimi
Muhasebe kodlarının verileceği kartların seçiminden sonra, bu kartlar kullanılarak program bölümlerinden yapılan işlemler listelenir ve muhasebeleştirmede dikkate alınacak muhasebe kodları verilir. Her işlem için istenen sayıda bağlantı kodu tanımlamak ve bu bağlantı kodlarının hangi koşullarda geçerli olacağını belirlemek mümkündür. Bunun için ilgili muhasebe kodları penceresinde filtre satırlarında istenen koşullar belirlenir ve verilen muhasebe kodlarının yalnızca bu koşullara uyan işlemler için geçerli olması sağlanır.
Muhasebe kodlarını vermek ve hangi koşullarda hangi kartlar için geçerli olacağını belirlemek için ilgili muhasebe bağlantı kodları listesinde "Ekle" seçeneği kullanılır.
Muhasebe kodları yanında işlemin ait olduğu masraf merkezi de muhasebe bağlantı kodları ile birlikte belirlenir. İşlem için geçerli olacak muhasebe kodu, ilgili muhasebe kodları penceresinde Muhasebe Kodu filtre satırında verilir. Hesap planı listelenir ve ilgili hesap seçilerek tanım alanına aktarılır. Bu muhasebe hesabı altında hangi kartlara ait hangi işlemlerin muhasebeleşeceği ise diğer filtre satırlarında belirlenir.
İşyeri ve Bölümlere göre İşlemlerin Filtrelenmesi
Muhasebe kodlarının geçerli olacağı işlemler İşyeri ve Bölüm filtre satırlarında koşul belirlenerek seçilebilir. Programda öndeğer olarak tüm işyerleri ve bölümler seçilidir ve verilen muhasebe kodu tüm işlemler için uygulanır. İşlemlerinin verilen muhasebe hesabı altında toplanmayacağı tanımın tanındaki işaret ara tuşu ile kaldırılır.
Muhasebe Bağlantı Kodlarının Fatura veya İşlemde Kullanılan Döviz Türüne Göre Tanımlanması
Cari hesaplara ait işlemler fatura veya işlemde kullanılan döviz türüne göre farklı muhasebe hesapları altında izlenebilir. Bunun için cari hesaplar muhasebe bağlantı kodlarında İşlem Dövizi filtresi kullanılır.
Çek bordroları için de aynısı geçerlidir. Girilen çek bordrosu işlemde kullanılan döviz türüne göre farklı muhasebe hesapları altında izlenebilir. Bunun için eldeki çekler, kesilen çekler ve karşılıksız çekler muhasebe hesabı bağlantı kodlarında Fiş İşlem Dövizi Türü filtresi kullanılır.