" Açılış" türündeki muhasebe fişlerinin sağ tuş menüsünde,

  • Geçmiş Dönem Hareketleri,
  • Geçmiş Dönem Endeks Atama, seçenekleri bulunur.

“Geçmiş Dönem Hareketleri” seçeneği;

“Taslak” durumlu fişlerin parasal olmayan hesaplarına ait satırlarında kullanılabilir.

Açılan ekran “Tamam” seçimi ile kapatılırsa girilen hareketler muhasebe fiş satırlarına hesaplanan endeks değerleri ile yansıtılır. Geçmiş dönem hareketleri ayrı bir tabloda tutulmaz. Ekrandan “Tamam” seçimi ile çıkıldığında girilen hareketler muhasebe fiş satırlarında tutulur.

"Geçmiş Dönem Endeks Atama" seçeneği;

"Onaylı" ve onaylaması yapılmış durumdaki açılış fişi incele ile açıldığında, seçili satırdaki hesabın "Hesap Tipi: Parasal Olmayan (Borç/Alacak)" ise kullanılabilir.

“Geçmiş Dönem Endeks Atama” ekranında

  1. Hesabın açılış bakiyesine konu olan geçmiş dönem hareketleri tarih ve bakiye bilgileri ile girilir.
  2. Ekranın alt bölümünde yer alan;
    1. "Toplamlar" alanında girilen hareketlerin borç/alacak toplamları gösterilir.
    2. "Kalan" bölümünde "Geçmiş Dönem Endeks Atama" işleminin seçildiği fiş satır tutarı ile ekranda girilen toplamın farkı gösterilir.
    3. Muhasebe fişi satırındaki hesap bakiyesi ile geçmiş dönem hareketleri ekranında girilen toplam bakiye, arasında oluşan fark bu alandan takip edilebilir. Kalan = Fiş Satırı Hesap Bakiyesi - Geçmiş Dönem Hareketleri Toplamı
  3. Griddeki "Hareket Endeksi" kolonu düzenlemeye kapalıdır. "Endeks Hesapla" işlemi tetiklendiğinde doldurulur.
  4. "Endeks Hesapla" işlemi tetiklendiğinde;
    • "Kalan=0" şartı aranır. Sıfırdan farklı bir değer var hesaplama yapılmaz.
    • Endeks tablosunda ilgili dönem için "Endeks" değeri yok ise hesaplama yapılmaz.
    • Hareket gridinde "Tarih veya borç (yada alacak) tutarları girilmiş olmalıdır. Eksik veri girişi var ise hesaplama yapılmaz.
  1. "Endeks" alanı düzenlemeye açıktır. "Endeks Hesapla" işlemi ile hesaplanır veya kullanıcı endeks girişi yapabilir.
  2. Endeks değeri boş ise "Tamam" seçimi ile ekran kapatılamaz.
  3. Endeks değeri dolu olduğunda “Tamam” seçimi ile ekran kapatıldığında "Geçmiş Dönem Endeks Atama" işleminin seçildiği muhasebe fiş satırının "Endeks" alanına geçmiş dönem hareketleri ekranında girilen endeks atanır.

Endeks hesaplamaları;

  • "Sistem Ayarları/Öndeğer ve Parametreler/Genel Muhasebe/Parametreler/Genel/Enflasyon Muhasebesi İşlemlerinde Kullanılacak Endeks" parametresindeki türün endeks tablosu kullanılır.
  • Sistem Ayarları/Öndeğer ve Parametreler/Genel Muhasebe/Parametreler/Genel/Atanacak Fiyat Endeksi, parametresi dikkate alınır. Girilen hareket için endeks hesaplanırken,
    1. Ay Sonu Endeksi : Hareket tarihindeki ayın endeksi alınır.
    2. Aylık Ortalama Endeks : Hareket tarihindeki ay ve hareket tarihinden bir önceki ayın fiyat endeksinin ortalaması hesaplanır.

"Endeks Hesapla" işlemi tetiklendiğinde;

  1. Hareketlerin tarihindeki endeksler bulunur.
  2. “Hareket Endeksi” değeri “Atanacak Fiyat Endeksi" parametresinde seçili yönteme göre hesaplanır.
  3. Hesabın tipinin "Parasal Olmayan Borç/Alacak" olması durumuna göre;
    1. Parasal Olmayan Borç: Borç bakiyeleri işleme "+" yönlü alacak bakiyeleri "-" yönlü yansıtılır.
    2. Parasal Olmayan Alacak: Borç bakiyeleri işleme "-" yönlü alacak bakiyeleri "+" yönlü yansıtılır.
  4. Aşağıdaki formüle göre hesaplama yapılır.

Parametreler: Atanacak Fiyat Endeksi: Ay Sonu Endeks, Atanacak Endeks: Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi

Endeks

Ocak

Şubat

Mart

Nisan

Mayıs

Aralık

2022


115


130

140

160

01/01/2023 tarihli onaylı durumundaki fiş "İncele" ile açılır. "Parasal Olmayan (Borç)" türündeki "220,00(B) TL" bakiyeli satır seçili iken sağ tuş menüde "Geçmiş Dönem Endeks Atama" işlemi tetiklenir.

  • Aşağıdaki hareketler girildiğinde, kalan tutarda bakiye olduğundan endeks hesaplama işleminde uyarı alınacak ve hesaplama yapılmayacaktır.

Tarih

Borç

Alacak

08.02.2022

100,00


13.04.2022

60,00


24.05.2022


35,00

Toplamlar

Borç

Alacak

Toplam

160,00

35,00

Kalan

220-(160-35)=95

0


  • Aşağıdaki hareketler girildiğinde ise yapılacak endeks hesaplaması; 

Tarih

Borç

Alacak

08.02.2022

100,00


13.04.2022

200,00


24.05.2022


80,00

Toplamlar

Borç

Alacak

Toplam

300,00

80,00

Kalan

220-220=0

0

"Endeks Hesapla" işlemi tetiklenir.

Hareket Tutarı

Hareket Endeksi

Hesaplama Tarihi Endeksi

Toplam

100,00 (B)

115

160


200,00 (B)

130

160


80,00 (A)

140

160


Endeks

[(100+200-80)]/[(100/115)+(200/130)-(80/140)]

119,7867