Versions Compared

Key

  • This line was added.
  • This line was removed.
  • Formatting was changed.

...

Maliyet Muhasebesi Parametreleri Ekranı

Birim Katsayılar % (Yüzde) Kabul Edilsin

Maliyet Ana Grup Kodu tanımlamasında maliyet hesaplatma anahtarlarını "Birim Katsayı" olarak seçenler için, Maliyet Grup Kodları bazında girilen değerlerin toplamının 1 olması gerekir. O ay üretimi gerçekleşmeyen mamul veya yarı mamulün birim katsayısı, diğer ürünlere dağıtılmalı ve elle (Manuel) birim katsayıların düzeltilmesi gerekir.

Örneğin;

YM1    Üretim Miktarı =  200     İşçilik Katsayısı = 0.1

YM2    Üretim Miktarı = 300      İşçilik Katsayısı = 0.25

YM3    Üretim Miktarı = 400      İşçilik Katsayısı = 0.65


İşçilik Tutarı = 710,000,000


Maliyet Muhasebesi çalıştırıldığında her bir yarı mamul için oluşan işçilik maliyetleri aşağıdaki formül ile hesaplanır:


YM1 Üretim Miktarı  * İşçilik Katsayısı = X1    (200*0.1 =  20)

YM2 Üretim Miktarı  * İşçilik Katsayısı = X2    (300*0.25 =  75)

YM3 Üretim Miktarı  * İşçilik Katsayısı = X3    (400*0.65 = 260)

TOPLAM = Y TOPLAM  = 355                   


İşçilik Tutarı / Y  = Birim İşçilik Değeri (710,000,000 / 355  = 2,000,000 )

YM1 İşçilik Maliyeti = Birim İşçilik * X1   ( 2,000,000 * 20 = 40,000,000)

YM2 İşçilik Maliyeti = Birim İşçilik * X2   ( 2,000,000 * 75 = 150,000,000)

YM3 İşçilik Maliyeti = Birim İşçilik * X3   ( 2,000,000 * 260 = 520,000,000)

Üretim Hattı Transferinde Sadece 150 ve 710 Çalışsın

Yöntemin oluşturulması için merkez şirketin dışında, üretim amacıyla hammadde sarf çıkışlarının yapılacağı bir şubeye veya lokal depoya (Üretim hattına) ihtiyaç vardır. Bu mantıkta bir şube veya lokal depo açılacak ve merkezde Üretim Modülü'nden mamullerin üretim ağaçları oluşturulur. Merkez şirketten girilen hammadde faturaları daha sonra üretimde kullanılmak üzere bu şubeye - Fatura → Depolar Arası Transfer bölümünden - aktarılır. Şube veya lokal depoya çıkışı yapılan veya aktarılan her hammadde kaydının hemen üretildiği kabul edilerek ve maliyet mahsubunda 150 ve 710 hesabı çalıştırılarak, muhasebede direkt 151 hesaplara geçirilmesi için "Üretim Hattı Transferinde Sadece 150 ve 710 Çalışsın" parametresinin seçilmesi gerekir.

Ayrıca, tanımlanan Şube Kodu'nun (Üretim hattı), “İşlem Sırası Tanımlama” bölümünden, her üretim sırası ve Ana Maliyet Kodu bazında, üretim yapılan şube veya depo kodunun tanımlaması gerekir. 

Fiili Maliyet

Fiili Maliyet uygulaması, mamul ve yarı mamullerin üretimi sırasında oluşan, gerçek maliyetlerin hesaplanması için kullanılan parametredir. Bu uygulamada; fiili maliyet, bir mamul veya yarı mamulün üretilmesi için gerçekten harcanan kaynakların - Hammadde, İşçilik, Genel Üretim Giderleri - çeşitli dağıtım anahtarları ile dağıtılması sonucu ortaya çıkar. Maliyetlerin bu şekilde oluşturulması için "Fiili Maliyet" parametresinin seçilmesi gerekir.

Standart Maliyet

Standart Maliyet uygulaması, fiili maliyetler ile standart maliyetlerin farkını oluşturmak amacı ile geliştirilmiş bir uygulamadır.

Bu uygulama, tek düzen hesap sisteminde desteklenir. Yani, tek düzen hesap sisteminde kullanılan 712, 722, 732 gibi maliyet fark hesapları, standart maliyet hesaplamalarında otomatik olarak kullanılır.

Standart Maliyet sistemi, aynı zamanda FAS52 (Dövizli Muhasebe) ve IAS29 (Enflasyon Muhasebesi) standartlarında da desteklenir. Dolayısıyla, fiili maliyet ile standart maliyet arasındaki fark, hem TL hem de dövizli değerleri ile hesaplanabilir.

Bu sistemin kullanılması için Maliyet Muhasebesi Parametreleri → "Standart Maliyet" seçeneğinin seçilmesi gerekir.

Standart Maliyet uygulaması, Maliyet Muhasebesi Parametreleri'nden, “Üretim Hattı Hammadde Transferi 151 Hesaba Yazılsın” ve Üretim Hattı Transferinde Sadece 150 ve 710 Çalışşın” parametreleri kullanılıyorsa desteklenmez. Dolayısıyla, Standart Maliyet uygulaması için bu iki parametrenin kullanılmaması gerekir.

Standart Maliyet uygulamasında, parametreler ayarlandıktan sonra, Maliyet Bilgi Girişi ve Sarf Girişi bölümlerinden, 1 birim için gereken sarf ve maliyet bilgilerinin 30/12/2078 tarihi ile kaydedilmesi gerekir. Bu bilgi girişlerinin daha kolay yapılması için Standart Maliyet parametresinin işaretlenmesi ile kullanıma açılan İşlemler → Standart Maliyet İşlemleri → Reçeteden Mali Sarf Oluşturma seçeneği kullanılır. Bu seçenek, reçetelerdeki bilgiler ile sorgulanan TL standart malzeme ve döviz standart malzeme fiyatları doğrultusunda, otomatik olarak 30/12/2078 tarihli sarf kayıtları oluşturur.

Yine aynı menüden (İşlemler → Standart Maliyet İşlemleri → Mali Sarftan Maliyet Oluşturma seçeneği ile) 30/12/2078 tarihli maliyet bilgilerine, otomatik olarak hammadde sarf, ambalaj sarf, yarı mamul sarf bilgileri oluşturulur. Diğer maliyet bilgilerinin hesaplanarak girilmesi gerekir.

Standart maliyet mahsupları çalıştırıldığında, aşağıdaki mahsuplar oluşur:


Sarf Mahsubu

150  HAMMADDE HESABI                       STANDART TUTARI

 

150  HAMMADDE FARK HES.                  FARK TUTARI

 

710  İLK MADDE MALZEME GID.             FİİLİ TUTAR

                       

Maliyet Mahsubu

151  YARI MAMUL   HES.                          FİİLİ TUTAR

 

152  MAMUL HESABI                                 FİİLİ TUTAR

 

711  İLK MADDE MALZEME YANS.             STANDART TUTAR


712  İLK MADDE MALZ.FARK                      FARK

 

721  İŞÇİLİK YANSITMA                               STANDART TUTAR

 

722  İŞÇİLİK FARK                                         FARK TUTAR

 

731  GENEL ÜR.YANSITMA                           STANDART TUTAR

 

732  GENEL ÜR.FARK                                     FARK TUTAR


Satılan Malin Maliyeti Mahsubu

152  MAMUL HESABI                  FİİLİ TUTAR

 

620  SMM  HESABI                     STANDART TUTAR

 

620  SMM   HESABI                    FARK TUTAR

Yıllık Standart Maliyet

Standart Maliyet uygulamasının yıl bazında yapılması için, Yıllık Standart Maliyet parametresinin önceden işaretlenmesi gerekir. Bu uygulamada, Maliyet Oluşturma işleminin bir yıl için çalıştırılması gerekir.  Bir yıl için bulunan fiili maliyet ile yıllık standart maliyet arasında oluşan farklar 711, 721 ve 731 hesaplar üzerinden  fark mahsubuna aktarılır.
Hammadde ve Ambalaj Sarfları 710 Hesaplara Hammadde-Ambalaj Detayında Borçlandırılsın

Stokta Durma Maliyeti Toplam Maliyete Eklensin

Belli bir lokal depoda bulunan stokların, bekleme yani durmalarından beklemelerinden (Durmalarından) kaynaklanan maliyetin, ilgili stok hareketlerine ve muhasebeye aktarılması için kullanılacak olan kullanılan parametredir.

Lokal Depo Kodu

“Stokta

durma maliyeti toplam maliyete eklensin”

Durma Maliyeti Toplam Maliyete Eklensin” parametresini işaretleyen firmaların mutlaka tanımlaması gereken

sahadır

alandır. Durma maliyeti hesaplanacak lokal depo kodunun

girileceği sahadır

girilmesi için rehber butonu Image Added ile, depo kodları arasından seçim yapılır.

Muhasebe Kodu Maskesi

Stok durma maliyetinin aktarılacağı muhasebe kodunun girileceği sahadırgirildiği alandır. 

1, 2, 3, 4, 5 Gider Tanımı

Maliyet Ana Grup

Kayıtlarında

Kayıtları bölümünde standart olarak gelen 5 gider

sahası dışında kullanılmak istenilen

alanı dışında, kullanılması istenen başka gider kalemleri

olacak ise kullanılacak olan sahalardır

olacağı zaman kullanılan alanlardır. Eğer bu

sahalara kullanılmak istenilen

alanlara kullanılması istenen giderlerin isimleri

girilir ise

girilirse, Maliyet Ana Grup

Kayıtlarında

Kayıtları bölümünde, Maliyet Gider Hesapları-2

sahası açılacaktır

alanı açılır. Bu

bölümde

bölümden girilen başlıklar

gelecek

ekrana gelir ve karşılarına ilgili hesap

kodlarını girmek gerekecektir

kodlarının girilmesi gerekir.

Eğer,

fason

Fason uygulaması

yapılacak ise

yapılacaksa gider tanımından birine DETAYLI FASON isminin girilmesi ve

mamul grup kodu kayıtları

Mamul Grup Kodu Kayıtları bölümünden, detaylı fason için yansıtma hesap kodunun girilmesi

gerekmektedir

gerekir.


Info
Fason uygulaması ile ilgili detaylı bilgi için
bakınız
; Maliyet Muhasebesi
/
Ekler
/
Ek-2
()

Şube Bazında Maliyet Kullanımı İçin Üretim Merkezi Şube Kodu

Bu parametrenin aktif olması için birden fazla şubeli çalışma gerekmektedirgerekir. Ayrıca, Stok Modülü/Stok Parametre KayıtlarındaParametreleri → “Şubeler Dahil Maliyet Sistemi” parametresinin işaretlenmemiş olması gerekmektedir. Bu parametreye gireceğiniz Şube Koduna işaretlenmemesi gerekir. Girilecek Şube Kodu'na göre program, üretim döngüsünün hangi şubeden başladığını belirleyecek belirler ve maliyetleri buna göre oluşturacaktıroluşturur.

Ana Grup Bazında Yapılan Sarflar Mamullere Yedirilsin

Bir mamülün üretim reçetesinde bulunmayan ancak mamulün üretiminde dolaylı yoldan kullanılan hammadde sarflarının ilgili maliyet ana grubuna eklenmesi amacıyla kullanılacak parametredir. Bunun için sarf edilen hammaddenin, Ambar Çıkış Fişi ile Mamul Ana Grup Koduna çıkışı yapılmalıdır. Maliyet ana gruplarına eklenen bu maliyetler, üretim miktarları oranına göre ilgili maliyet ana grubundaki mamullere dağıtılacaktır.

Mal. Mahsubunda 151 Hesap Ham.,İsc.,Gen. Ür.,Amort Bazında Detaylansın

Maliyet Hesaplatma işlemi sonucunda, 151 hesapta takip edilen yarımamüllerin maliyet mahsuplarının hammadde, işçilik, genel üretim ve amortisman bazında detaylandırılabilmesi için işaretlenmesi gereken parametredir.

Yurtdışı Satılan Malın Maliyeti Ayrı Çalışsın

Bu parametrenin işaretlenmesi halinde yurtdışına satılan malın maliyeti ayrı bir hesapta takip edilecektir. Mamul Grup Kodu Kayıtları/ Mamul-Hammadde Hesap Kodları bölümünde bulunan Yurtdışı Satılan Malın Maliyeti alanında belirleyeceğiniz muhasebe hesap koduna, İhracat tipli Satış Faturası ile satışı yapılan mamüllerin maliyeti işlenecektir.

Mamul İadeleri Otomatik Hesaplansın

Bu parametrenin işaretli olduğu durumlarda, mamüllerin satıştan iade hareketlerinden doğan iade alış fiyatları ve firma döviz maliyetleri program tarafından oluşturulacaktır. Mamul Ana Grup Kayıtları bölümünde bulunan “İade Hesaplamada Geri Dönülecek Ay Sayısı” alanındaki ay sayısına göre program geri dönerek maliyetleri güncelleyecektir. Örneğin, Haziran ayında iken bu alana 3 girilmesi durumunda, 3 ay geri dönülerek Mart ayının ortalama maliyetleri ile, Haziran ayının satıştan iade maliyetleri güncellenecektir.

Geri dönülen ayda maliyet bilgileri bulunamıyorsa, program mamüllerin iade satış maliyetlerini güncellemeyecektir. Bu durumda, Maliyet Bilgi Girişi bölümünden, mamüllerin mali grup kodlarına göre Ortalama Maliyet ve Dövizli Ortalama Maliyet alanlarına giriş yapılmalıdır.

Mamul Virmanları Hesaplansın

Fatura ya da üretim işlemleri ile yanlış mamulden giriş/ çıkış yapılması veya mamul kodu değişikliği işlemleri sonucunda, Ambar Giriş/ Çıkış Fişi ile mamuller arasında virman hareketi yapılabilmektedir. Bu parametrenin amacı, Ambar Giriş Fişi ile girişi yapılan mamulün maliyet fiyatının, çıkış yapılan mamülün maliyet fiyatı olarak güncellenmesini sağlamaktır. Parametrenin düzgün çalışabilmesi için dikkat edilmesi gereken birkaç husus vardır. Bunladan ilki, virman hareketi yapılan mamüllerin ölçü birimlerinin aynı olması gereğidir. İkincisi, Ambar Giriş/ Çıkış Fişi oluştururken Hareket Türü olarak “Devir”, Çıkış Yeri olarak “Stok Kodu”, Masraf Kodu olarak ise sarf olunan mamül seçilmelidir.  Ayrıca, güncelleme sırasında 1 ay önce hesaplanan maliyet fiyatları kullanılacağından, önceki ayda maliyet oluşturma işleminin çalıştırılmış olması gerekmektedir. Böylece, Maliyet Hesaplatma çalıştırıldığında, program yukarıda açıklanan şekilde kaydedilmiş Ambar Giriş/ Çıkış Fişlerini tarayacak ve mamul vimanları için, gerekli maliyet hesaplamaları yapacaktır.

Örnek: 9. aydaki maliyeti 1.500.000_TL olan MML1 mamülünün kodunun, MML2 olarak değiştirileceğini varsayalım. MML2 mamülüne sadece maliyet fiyatının aktarılması isteniyorsa, bu işlem Stok Kodu Değiştirme ile yapılmamalıdır. MML1 mamülü için Ambar Çıkış fişi, MML2 için de Ambar Giriş Fişi oluşturulmalıdır. Bu durumda MML1 mamülüne ait stok hareketleri MML2’ ye aktarılmayacaktır.

Yukarıda, MML1 mamülü için girilen Ambar Çıkış Fişi görülmektedir. Bu fişte Masraf Kodu olarak MML2 girildiğinde, bu kod, Kalem Bilgilerinde bulunan Ek Açıklama sahasına aktarılacaktır. Aynı şekilde, MML2 için oluşturulacak Ambar Giriş Fişinde, Masraf Kodu alanına MML1 mamul kodu girilmelidir.

10. ayda Maliyet Hesaplatma işlemi çalıştırıldığında, program, MML1 mamülünün 9. ayda hesaplanmış olan 1.500.000_TL’ lik maliyetini, MML2 mamülüne aktaracaktır.

...