Page History
...
| Maliyet Muhasebesi Parametreleri Ekranı | |
|---|---|
Birim Katsayılar % (Yüzde) Kabul Edilsin | Maliyet Ana Grup Kodu tanımlamasında maliyet hesaplatma anahtarlarını "Birim Katsayı" olarak seçenler için, Maliyet Grup Kodları bazında girilen değerlerin toplamının 1 olması gerekir. O ay üretimi gerçekleşmeyen mamul veya yarı mamulün birim katsayısı, diğer ürünlere dağıtılmalı ve elle (Manuel) birim katsayıların düzeltilmesi gerekir. Örneğin YM1 Üretim Miktarı = 200 İşçilik Katsayısı = 0.1 YM2 Üretim Miktarı = 300 İşçilik Katsayısı = 0.25 YM3 Üretim Miktarı = 400 İşçilik Katsayısı = 0.65 İşçilik Tutarı = 710,000,000 Maliyet Muhasebesi çalıştırıldığında her bir yarı mamul için oluşan işçilik maliyetleri aşağıdaki formül ile hesaplanır: YM1 Üretim Miktarı * İşçilik Katsayısı = X1 (200*0.1 = 20) YM2 Üretim Miktarı * İşçilik Katsayısı = X2 (300*0.25 = 75) YM3 Üretim Miktarı * İşçilik Katsayısı = X3 (400*0.65 = 260) TOPLAM = Y TOPLAM = 355 İşçilik Tutarı / Y = Birim İşçilik Değeri (710,000,000 / 355 = 2,000,000 ) YM1 İşçilik Maliyeti = Birim İşçilik * X1 ( 2,000,000 * 20 = 40,000,000) YM2 İşçilik Maliyeti = Birim İşçilik * X2 ( 2,000,000 * 75 = 150,000,000) YM3 İşçilik Maliyeti = Birim İşçilik * X3 ( 2,000,000 * 260 = 520,000,000) |
Üretim Hattı Transferinde Sadece 150 ve 710 Çalışsın | Yöntemin oluşturulması için merkez şirketin dışında, üretim amacıyla hammadde sarf çıkışlarının yapılacağı bir şubeye veya lokal depoya (Üretim hattına) ihtiyaç vardır. Bu mantıkta bir şube veya lokal depo açılacak ve merkezde Üretim Modülü'nden mamullerin üretim ağaçları oluşturulur. Merkez şirketten girilen hammadde faturaları daha sonra üretimde kullanılmak üzere bu şubeye - Fatura → Depolar Arası Transfer bölümünden - aktarılır. Şube veya lokal depoya çıkışı yapılan veya aktarılan her hammadde kaydının hemen üretildiği kabul edilerek ve maliyet mahsubunda 150 ve 710 hesabı çalıştırılarak, muhasebede direkt 151 hesaplara geçirilmesi için "Üretim Hattı Transferinde Sadece 150 ve 710 Çalışsın" parametresinin seçilmesi gerekir. Ayrıca, tanımlanan Şube Kodu'nun (Üretim hattı), “İşlem Sırası Tanımlama” bölümünden, her üretim sırası ve Ana Maliyet Kodu bazında, üretim yapılan şube veya depo kodunun tanımlaması gerekir. |
Fiili Maliyet | Fiili Maliyet uygulaması, mamul ve yarı mamullerin üretimi sırasında oluşan, gerçek maliyetlerin hesaplanması için kullanılan parametredir. Bu uygulamada; fiili maliyet, bir mamul veya yarı mamulün üretilmesi için gerçekten harcanan kaynakların - Hammadde, İşçilik, Genel Üretim Giderleri - çeşitli dağıtım anahtarları ile dağıtılması sonucu ortaya çıkar. Maliyetlerin bu şekilde oluşturulması için "Fiili Maliyet" parametresinin seçilmesi gerekir. |
Standart Maliyet | Standart Maliyet uygulaması, fiili maliyetler ile standart maliyetlerin farkını oluşturmak amacı ile geliştirilmiş bir uygulamadır. Bu uygulama, tek düzen hesap sisteminde desteklenir. Yani, tek düzen hesap sisteminde kullanılan 712, 722, 732 gibi maliyet fark hesapları, standart maliyet hesaplamalarında otomatik olarak kullanılır. Standart Maliyet sistemi, aynı zamanda FAS52 (Dövizli Muhasebe) ve IAS29 (Enflasyon Muhasebesi) standartlarında da desteklenir. Dolayısıyla, fiili maliyet ile standart maliyet arasındaki fark, hem TL hem de dövizli değerleri ile hesaplanabilir. Bu sistemin kullanılması için Maliyet Muhasebesi Parametreleri → "Standart Maliyet" seçeneğinin seçilmesi gerekir. Standart Maliyet uygulaması, Maliyet Muhasebesi Parametreleri'nden, “Üretim Hattı Hammadde Transferi 151 Hesaba Yazılsın” ve Üretim Hattı Transferinde Sadece 150 ve 710 Çalışşın” parametreleri kullanılıyorsa desteklenmez. Dolayısıyla, Standart Maliyet uygulaması için bu iki parametrenin kullanılmaması gerekir. Standart Maliyet uygulamasında, parametreler ayarlandıktan sonra, Maliyet Bilgi Girişi ve Sarf Girişi bölümlerinden, 1 birim için gereken sarf ve maliyet bilgilerinin 30/12/2078 tarihi ile kaydedilmesi gerekir. Bu bilgi girişlerinin daha kolay yapılması için Standart Maliyet parametresinin işaretlenmesi ile kullanıma açılan İşlemler → Standart Maliyet İşlemleri → Reçeteden Mali Sarf Oluşturma seçeneği kullanılır. Bu seçenek, reçetelerdeki bilgiler ile sorgulanan TL standart malzeme ve döviz standart malzeme fiyatları doğrultusunda, otomatik olarak 30/12/2078 tarihli sarf kayıtları oluşturur. Yine aynı menüden (İşlemler → Standart Maliyet İşlemleri → Mali Sarftan Maliyet Oluşturma seçeneği ile) 30/12/2078 tarihli maliyet bilgilerine, otomatik olarak hammadde sarf, ambalaj sarf, yarı mamul sarf bilgileri oluşturulur. Diğer maliyet bilgilerinin hesaplanarak girilmesi gerekir. Standart maliyet mahsupları çalıştırıldığında, aşağıdaki mahsuplar oluşur: Sarf Mahsubu 150 HAMMADDE HESABI STANDART TUTARI 150 HAMMADDE FARK HES. FARK TUTARI 710 İLK MADDE MALZEME GID. FİİLİ TUTAR Maliyet Mahsubu 151 YARI MAMUL HES. FİİLİ TUTAR 152 MAMUL HESABI FİİLİ TUTAR 711 İLK MADDE MALZEME YANS. STANDART TUTAR 712 İLK MADDE MALZ.FARK FARK 721 İŞÇİLİK YANSITMA STANDART TUTAR 722 İŞÇİLİK FARK FARK TUTAR 731 GENEL ÜR.YANSITMA STANDART TUTAR 732 GENEL ÜR.FARK FARK TUTAR Satılan Malin Maliyeti Mahsubu 152 MAMUL HESABI FİİLİ TUTAR 620 SMM HESABI STANDART TUTAR 620 SMM HESABI FARK TUTAR |
Yıllık Standart Maliyet | Standart Maliyet uygulamasının yıl bazında yapılması için, Yıllık Standart Maliyet parametresinin önceden işaretlenmesi gerekir. Bu uygulamada, Maliyet Oluşturma işleminin bir yıl için çalıştırılması gerekir. Bir yıl için bulunan fiili maliyet ile yıllık standart maliyet arasında oluşan farklar 711, 721 ve 731 hesaplar üzerinden fark mahsubuna aktarılır. |
Stokta Durma Maliyeti Toplam Maliyete Eklensin | Belli bir lokal depoda bulunan stokların, beklemelerinden (Durmalarından) kaynaklanan maliyetin, ilgili stok hareketlerine ve muhasebeye aktarılması için kullanılan parametredir. |
Lokal Depo Kodu | “Stokta Durma Maliyeti Toplam Maliyete Eklensin” parametresini işaretleyen firmaların mutlaka tanımlaması gereken alandır. Durma maliyeti hesaplanacak lokal depo kodunun girilmesi için rehber butonu |
Muhasebe Kodu Maskesi | Stok durma maliyetinin aktarılacağı muhasebe kodunun girildiği alandır. |
1, 2, 3, 4, 5 Gider Tanımı | Maliyet Ana Grup Kayıtları bölümünde standart olarak gelen 5 gider alanı dışında, kullanılması istenen başka gider kalemleri olacağı zaman kullanılan alanlardır. Eğer bu alanlara kullanılması istenen giderlerin isimleri girilirse, Maliyet Ana Grup Kayıtları bölümünde, Maliyet Gider Hesapları-2 alanı açılır. Bu bölümden girilen başlıklar ekrana gelir ve karşılarına ilgili hesap kodlarının girilmesi gerekir. Eğer, Fason uygulaması yapılacaksa gider tanımından birine DETAYLI FASON isminin girilmesi ve Mamul Grup Kodu Kayıtları bölümünden, detaylı fason için yansıtma hesap kodunun girilmesi gerekir. Fason uygulaması ile ilgili detaylı bilgi için; Maliyet Muhasebesi → Ekler → Ek-2 Fason Uygulaması dokümanına bakılabilir. |
Şube Bazında Maliyet Kullanımı İçin Üretim Merkezi Şube Kodu | Bu parametrenin aktif olması için birden fazla şubeli çalışma gerekir. Ayrıca, Stok → Stok Parametreleri → “Şubeler Dahil Maliyet Sistemi” parametresinin işaretlenmemesi gerekir. Girilecek Şube Kodu'na göre program, üretim döngüsünün hangi şubeden başladığını belirler ve maliyetleri buna göre oluşturur. Alanın sağ tarafında yer alan aşağı ok butonu ile seçim yapılır. |
Ana Grup Bazında Yapılan Sarflar Mamullere Yedirilsin | Bir mamulün üretim reçetesinde bulunmayan ancak mamulün üretiminde dolaylı yoldan kullanılan hammadde sarflarının ilgili maliyet ana grubuna eklenmesi amacıyla kullanılan parametredir. Bunun için sarf edilen hammaddenin, Ambar Çıkış Fişi ile Mamul Ana Grup Koduna çıkışının yapılması gerekir. Maliyet ana gruplarına eklenen bu maliyetler, üretim miktarları oranına göre ilgili maliyet ana grubundaki mamullere dağıtılır. |
Maliyet Mahsubunda 151 Hesap Hammadde İşçilik Gen. Ürt. Amort Bazında Detaylansın | Maliyet Hesaplatma işlemi sonucunda, 151 hesapta takip edilen yarı mamullerin maliyet mahsuplarının hammadde, işçilik, genel üretim ve amortisman bazında detaylandırılması için kullanılan parametredir. |
Yurtdışı Satılan Malın Maliyeti Ayrı Çalışsın | Yurtdışına satılan malın maliyeti ayrı bir hesapta takip edilir. Mamul Grup Kodu Kayıtları → Mamul-Hammadde Hesap Kodları bölümünde bulunan Yurtdışı Satılan Malın Maliyeti alanında belirlenecek muhasebe hesap koduna, İhracat tipli Satış Faturası ile satışı yapılan mamullerin maliyeti işlenir. |
Mamul İadeleri Otomatik Hesaplansın | Mamullerin satıştan iade hareketlerinden doğan iade alış fiyatları ve firma döviz maliyetleri program tarafından oluşturulur. Mamul Ana Grup Kayıtları bölümünde bulunan “İade Hesaplamada Geri Dönülecek Ay Sayısı” alanındaki ay sayısına göre program geri dönerek maliyetleri günceller. Örneğin; Haziran ayında iken bu alana 3 girilmesi durumunda, 3 ay geri dönülerek Mart ayının ortalama maliyetleri ile, Haziran ayının satıştan iade maliyetleri güncellenir. Geri dönülen ayda maliyet bilgileri bulunmuyorsa, program mamullerin iade satış maliyetlerini güncellemez. Bu durumda, Maliyet Bilgi Girişi bölümünden, mamullerin mali grup kodlarına göre Ortalama Maliyet ve Dövizli Ortalama Maliyet alanlarına giriş yapılması gerekir. |
Mamul Virmanları Hesaplansın | Fatura ya da üretim işlemleri ile yanlış mamulden giriş/çıkış yapılması veya mamul kodu değişikliği işlemleri sonucunda, Ambar Giriş/Çıkış Fişi ile mamuller arasında virman hareketi yapılabilir. Bu parametrenin amacı, Ambar Giriş Fişi ile girişi yapılan mamulün maliyet fiyatının, çıkış yapılan mamulün maliyet fiyatı olarak güncellenmesini sağlamaktır. Parametrenin düzgün çalışması için dikkat edilmesi gereken birkaç husus vardır. Bunlardan birincisi, virman hareketi yapılan mamullerin ölçü birimlerinin aynı olması gerektiğidir. İkincisi, Ambar Giriş/Çıkış Fişi oluştururken Hareket Türü olarak “Devir”, Çıkış Yeri olarak “Stok Kodu”, Masraf Kodu olarak da sarf olunan mamul seçilir. Ayrıca, güncelleme sırasında 1 ay önce hesaplanan maliyet fiyatları kullanılacağı için, önceki ayda Maliyet Oluşturma işleminin çalıştırılması gerekir. Böylece, Maliyet Hesaplatma çalıştırıldığında, program yukarıda açıklanan şekilde kaydedilen Ambar Giriş/Çıkış Fişlerini tarar ve mamul virmanları için, gerekli maliyet hesaplamalarını yapar. Örneğin; 9. aydaki maliyeti 1.500 TL olan MML1 mamul kodunun, MML2 olarak değiştirileceği varsayıldığında ve MML2 mamulüne sadece maliyet fiyatının aktarılması istendiğinde, bu işlem Stok Kodu Değiştirme ile yapılmaması gerekir. MML1 mamulü için Ambar Çıkış fişi, MML2 için de Ambar Giriş Fişi oluşturulması gerekir. Bu durumda MML1 mamulüne ait stok hareketleri MML2’ye aktarılmaz.   Yukarıda, MML1 mamulü için girilen Ambar Çıkış Fişi görülür. Bu fişte Masraf Kodu olarak MML2 girildiğinde, bu kod, Kalem Bilgileri sekmesinde bulunan "Ek Açıklama" alanına aktarılır. Aynı şekilde, MML2 için oluşturulacak Ambar Giriş Fişi'nde, Masraf Kodu alanına MML1 Mamul Kodu'nun girilmesi gerekir. 10. ayda Maliyet Hesaplatma işlemi çalıştırıldığında, program MML1 mamulünün 9. ayda hesaplanan 1.500 TL tutarındaki maliyetini, MML2 mamulüne aktarır. |
| İrsaliyeler Maliyet Muhasebesine Dahil Edilsin | İrsaliyelerin maliyet muhasebesine dahil edilmesi için kullanılan parametredir. |
| Detaylı Maliyet Hesabı | Detaylı maliyet hesabının belirlendiği parametredir. Hat Bazında Maliyet, Sipariş Bazında Maliyet, Proje Bazında Maliyet ve Esnek Yapılandırma Bazında Maliyet seçenekleri arasından seçim yapılır. |
| İşaretlenen parametrelerle ilgili işlemlerin gerçekleşmesini sağlayan butondur. Parametrelerle ilgili işlemlerin programa yansıması için programın kapatılıp tekrar açılması gerekir. |
| İşaretlenen parametrelerden vazgeçilmesi halinde kullanılan butondur. |
