Versions Compared

Key

  • This line was added.
  • This line was removed.
  • Formatting was changed.

...

Maliyet Muhasebesi Parametreleri Ekranı

Birim Katsayılar % (Yüzde) Kabul Edilsin

Maliyet Ana Grup Kodu tanımlamasında maliyet hesaplatma anahtarlarını "Birim Katsayı" olarak seçenler için, Maliyet Grup Kodları bazında girilen değerlerin toplamının 1 olması gerekir. O ay üretimi gerçekleşmeyen mamul veya yarı mamulün birim katsayısı, diğer ürünlere dağıtılmalı ve elle (Manuel) birim katsayıların düzeltilmesi gerekir.

Örneğin;

YM1    Üretim Miktarı =  200     İşçilik Katsayısı = 0.1

YM2    Üretim Miktarı = 300      İşçilik Katsayısı = 0.25

YM3    Üretim Miktarı = 400      İşçilik Katsayısı = 0.65


İşçilik Tutarı = 710,000,000


Maliyet Muhasebesi çalıştırıldığında her bir yarı mamul için oluşan işçilik maliyetleri aşağıdaki formül ile hesaplanır:


YM1 Üretim Miktarı  * İşçilik Katsayısı = X1    (200*0.1 =  20)

YM2 Üretim Miktarı  * İşçilik Katsayısı = X2    (300*0.25 =  75)

YM3 Üretim Miktarı  * İşçilik Katsayısı = X3    (400*0.65 = 260)

TOPLAM = Y TOPLAM  = 355                   


İşçilik Tutarı / Y  = Birim İşçilik Değeri (710,000,000 / 355  = 2,000,000 )

YM1 İşçilik Maliyeti = Birim İşçilik * X1   ( 2,000,000 * 20 = 40,000,000)

YM2 İşçilik Maliyeti = Birim İşçilik * X2   ( 2,000,000 * 75 = 150,000,000)

YM3 İşçilik Maliyeti = Birim İşçilik * X3   ( 2,000,000 * 260 = 520,000,000)

Üretim Hattı Transferinde Sadece 150 ve 710 Çalışsın

Yöntemin oluşturulması için merkez şirketin dışında, üretim amacıyla hammadde sarf çıkışlarının yapılacağı bir şubeye veya lokal depoya (Üretim hattına) ihtiyaç vardır. Bu mantıkta bir şube veya lokal depo açılacak ve merkezde Üretim Modülü'nden mamullerin üretim ağaçları oluşturulur. Merkez şirketten girilen hammadde faturaları daha sonra üretimde kullanılmak üzere bu şubeye - Fatura → Depolar Arası Transfer bölümünden - aktarılır. Şube veya lokal depoya çıkışı yapılan veya aktarılan her hammadde kaydının hemen üretildiği kabul edilerek ve maliyet mahsubunda 150 ve 710 hesabı çalıştırılarak, muhasebede direkt 151 hesaplara geçirilmesi için "Üretim Hattı Transferinde Sadece 150 ve 710 Çalışsın" parametresinin seçilmesi gerekir.

Ayrıca, tanımlanan Şube Kodu'nun (Üretim hattı), “İşlem Sırası Tanımlama” bölümünden, her üretim sırası ve Ana Maliyet Kodu bazında, üretim yapılan şube veya depo kodunun tanımlaması gerekir. 

Fiili Maliyet

Fiili Maliyet uygulaması, mamul ve yarı mamullerin üretimi sırasında oluşan, gerçek maliyetlerin hesaplanması için kullanılan parametredir. Bu uygulamada; fiili maliyet, bir mamul veya yarı mamulün üretilmesi için gerçekten harcanan kaynakların - Hammadde, İşçilik, Genel Üretim Giderleri - çeşitli dağıtım anahtarları ile dağıtılması sonucu ortaya çıkar. Maliyetlerin bu şekilde oluşturulması için "Fiili Maliyet" parametresinin seçilmesi gerekir.

Standart Maliyet

Standart Maliyet uygulaması, fiili maliyetler ile standart maliyetlerin farkını oluşturmak amacı ile geliştirilmiş bir uygulamadır.

Bu uygulama, tek düzen hesap sisteminde desteklenir. Yani, tek düzen hesap sisteminde kullanılan 712, 722, 732 gibi maliyet fark hesapları, standart maliyet hesaplamalarında otomatik olarak kullanılır.

Standart Maliyet sistemi, aynı zamanda FAS52 (Dövizli Muhasebe) ve IAS29 (Enflasyon Muhasebesi) standartlarında da desteklenir. Dolayısıyla, fiili maliyet ile standart maliyet arasındaki fark, hem TL hem de dövizli değerleri ile hesaplanabilir.

Bu sistemin kullanılması için Maliyet Muhasebesi Parametreleri → "Standart Maliyet" seçeneğinin seçilmesi gerekir.

Standart Maliyet uygulaması, Maliyet Muhasebesi Parametreleri'nden, “Üretim Hattı Hammadde Transferi 151 Hesaba Yazılsın” ve Üretim Hattı Transferinde Sadece 150 ve 710 Çalışşın” parametreleri kullanılıyorsa desteklenmez. Dolayısıyla, Standart Maliyet uygulaması için bu iki parametrenin kullanılmaması gerekir.

Standart Maliyet uygulamasında, parametreler ayarlandıktan sonra, Maliyet Bilgi Girişi ve Sarf Girişi bölümlerinden, 1 birim için gereken sarf ve maliyet bilgilerinin 30/12/2078 tarihi ile kaydedilmesi gerekir. Bu bilgi girişlerinin daha kolay yapılması için Standart Maliyet parametresinin işaretlenmesi ile kullanıma açılan İşlemler → Standart Maliyet İşlemleri → Reçeteden Mali Sarf Oluşturma seçeneği kullanılır. Bu seçenek, reçetelerdeki bilgiler ile sorgulanan TL standart malzeme ve döviz standart malzeme fiyatları doğrultusunda, otomatik olarak 30/12/2078 tarihli sarf kayıtları oluşturur.

Yine aynı menüden (İşlemler → Standart Maliyet İşlemleri → Mali Sarftan Maliyet Oluşturma seçeneği ile) 30/12/2078 tarihli maliyet bilgilerine, otomatik olarak hammadde sarf, ambalaj sarf, yarı mamul sarf bilgileri oluşturulur. Diğer maliyet bilgilerinin hesaplanarak girilmesi gerekir.

Standart maliyet mahsupları çalıştırıldığında, aşağıdaki mahsuplar oluşur:


Sarf Mahsubu

150  HAMMADDE HESABI                       STANDART TUTARI

 

150  HAMMADDE FARK HES.                  FARK TUTARI

 

710  İLK MADDE MALZEME GID.             FİİLİ TUTAR

                       

Maliyet Mahsubu

151  YARI MAMUL   HES.                          FİİLİ TUTAR

 

152  MAMUL HESABI                                 FİİLİ TUTAR

 

711  İLK MADDE MALZEME YANS.             STANDART TUTAR


712  İLK MADDE MALZ.FARK                      FARK

 

721  İŞÇİLİK YANSITMA                               STANDART TUTAR

 

722  İŞÇİLİK FARK                                         FARK TUTAR

 

731  GENEL ÜR.YANSITMA                           STANDART TUTAR

 

732  GENEL ÜR.FARK                                     FARK TUTAR


Satılan Malin Maliyeti Mahsubu

152  MAMUL HESABI                  FİİLİ TUTAR

 

620  SMM  HESABI                     STANDART TUTAR

 

620  SMM   HESABI                    FARK TUTAR

Yıllık Standart Maliyet

Standart Maliyet uygulamasının yıl bazında yapılması için, Yıllık Standart Maliyet parametresinin önceden işaretlenmesi gerekir. Bu uygulamada, Maliyet Oluşturma işleminin bir yıl için çalıştırılması gerekir.  Bir yıl için bulunan fiili maliyet ile yıllık standart maliyet arasında oluşan farklar 711, 721 ve 731 hesaplar üzerinden  fark mahsubuna aktarılır.
Hammadde ve Ambalaj Sarfları 710 Hesaplara Hammadde-Ambalaj Detayında Borçlandırılsın

Stokta Durma Maliyeti Toplam Maliyete Eklensin

Belli bir lokal depoda bulunan stokların, beklemelerinden (Durmalarından) kaynaklanan maliyetin, ilgili stok hareketlerine ve muhasebeye aktarılması için kullanılan parametredir.

Lokal Depo Kodu

“Stokta Durma Maliyeti Toplam Maliyete Eklensin” parametresini işaretleyen firmaların mutlaka tanımlaması gereken alandır. Durma maliyeti hesaplanacak lokal depo kodunun girilmesi için rehber butonu  ile, depo kodları arasından seçim yapılır.

Muhasebe Kodu Maskesi

Stok durma maliyetinin aktarılacağı muhasebe kodunun girildiği alandır. 

1, 2, 3, 4, 5 Gider Tanımı

Maliyet Ana Grup Kayıtları bölümünde standart olarak gelen 5 gider alanı dışında, kullanılması istenen başka gider kalemleri olacağı zaman kullanılan alanlardır. Eğer bu alanlara kullanılması istenen giderlerin isimleri girilirse, Maliyet Ana Grup Kayıtları bölümünde, Maliyet Gider Hesapları-2 alanı açılır. Bu bölümden girilen başlıklar ekrana gelir ve karşılarına ilgili hesap kodlarının girilmesi gerekir.

Eğer, Fason uygulaması yapılacaksa gider tanımından birine DETAYLI FASON isminin girilmesi ve Mamul Grup Kodu Kayıtları bölümünden, detaylı fason için yansıtma hesap kodunun girilmesi gerekir.


Info
Fason uygulaması ile ilgili detaylı bilgi için; Maliyet Muhasebesi → Ekler → Ek-2 Fason Uygulaması

Şube Bazında Maliyet Kullanımı İçin Üretim Merkezi Şube Kodu

Bu parametrenin aktif olması için birden fazla şubeli çalışma gerekir. Ayrıca, Stok → Stok Parametreleri → “Şubeler Dahil Maliyet Sistemi” parametresinin işaretlenmemesi gerekir. Girilecek Şube Kodu'na göre program, üretim döngüsünün hangi şubeden başladığını belirler ve maliyetleri buna göre oluşturur. Alanın sağ tarafında yer alan aşağı ok butonu ile seçim yapılır.

Ana Grup Bazında Yapılan Sarflar Mamullere Yedirilsin

Bir mamülün mamulün üretim reçetesinde bulunmayan ancak mamulün üretiminde dolaylı yoldan kullanılan hammadde sarflarının ilgili maliyet ana grubuna eklenmesi amacıyla kullanılacak kullanılan parametredir. Bunun için sarf edilen hammaddenin, Ambar Çıkış Fişi ile Mamul Ana Grup Koduna çıkışı yapılmalıdırçıkışının yapılması gerekir. Maliyet ana gruplarına eklenen bu maliyetler, üretim miktarları oranına göre ilgili maliyet ana grubundaki mamullere dağıtılacaktırdağıtılır.

Mal. Maliyet Mahsubunda 151 Hesap Ham.,İsc.,Hammadde İşçilik Gen. ÜrÜrt. , Amort Bazında Detaylansın

Maliyet Hesaplatma işlemi sonucunda, 151 hesapta takip edilen yarımamüllerin yarı mamullerin maliyet mahsuplarının hammadde, işçilik, genel üretim ve amortisman bazında detaylandırılabilmesi detaylandırılması için işaretlenmesi gereken kullanılan parametredir.

Yurtdışı Satılan Malın Maliyeti Ayrı Çalışsın

Bu parametrenin işaretlenmesi halinde yurtdışına Yurtdışına satılan malın maliyeti ayrı bir hesapta takip edilecektiredilir. Mamul Grup Kodu Kayıtları / Mamul-Hammadde Hesap Kodları bölümünde bulunan Yurtdışı Satılan Malın Maliyeti alanında belirleyeceğiniz belirlenecek muhasebe hesap koduna, İhracat tipli Satış Faturası ile satışı yapılan mamüllerin mamullerin maliyeti işlenecektirişlenir.

Mamul İadeleri Otomatik Hesaplansın

Bu parametrenin işaretli olduğu durumlarda, mamüllerin Mamullerin satıştan iade hareketlerinden doğan iade alış fiyatları ve firma döviz maliyetleri program tarafından oluşturulacaktıroluşturulur. Mamul Ana Grup Kayıtları bölümünde bulunan “İade Hesaplamada Geri Dönülecek Ay Sayısı” alanındaki ay sayısına göre program geri dönerek maliyetleri güncelleyecektirgünceller.

Örneğin, ;

Haziran ayında iken bu alana 3 girilmesi durumunda, 3 ay geri dönülerek Mart ayının ortalama maliyetleri ile, Haziran ayının satıştan iade maliyetleri güncellenecektirgüncellenir.

Geri dönülen ayda maliyet bilgileri bulunamıyorsabulunmuyorsa, program mamüllerin mamullerin iade satış maliyetlerini güncellemeyecektirgüncellemez. Bu durumda, Maliyet Bilgi Girişi bölümünden, mamüllerin mamullerin mali grup kodlarına göre Ortalama Maliyet ve Dövizli Ortalama Maliyet alanlarına giriş yapılmalıdıryapılması gerekir. 

Mamul Virmanları Hesaplansın

Fatura ya da üretim işlemleri ile yanlış mamulden giriş/çıkış yapılması veya mamul kodu değişikliği işlemleri sonucunda, Ambar Giriş/Çıkış Fişi ile mamuller arasında virman hareketi yapılabilmektediryapılabilir. Bu parametrenin amacı, Ambar Giriş Fişi ile girişi yapılan mamulün maliyet fiyatının, çıkış yapılan mamülün mamulün maliyet fiyatı olarak güncellenmesini sağlamaktır. Parametrenin düzgün çalışabilmesi çalışması için dikkat edilmesi gereken birkaç husus vardır. Bunladan ilkiBunlardan birincisi, virman hareketi yapılan mamüllerin mamullerin ölçü birimlerinin aynı olması gereğidirgerektiğidir. İkincisi, Ambar Giriş/Çıkış Fişi oluştururken Hareket Türü olarak “Devir”, Çıkış Yeri olarak “Stok Kodu”, Masraf Kodu olarak ise da sarf olunan mamül seçilmelidirmamul seçilir.   Ayrıca, güncelleme sırasında 1 ay önce hesaplanan maliyet fiyatları kullanılacağındankullanılacağı için, önceki ayda maliyet oluşturma işleminin çalıştırılmış olması gerekmektedirMaliyet Oluşturma işleminin çalıştırılması gerekir. Böylece, Maliyet Hesaplatma çalıştırıldığında, program yukarıda açıklanan şekilde kaydedilmiş kaydedilen Ambar Giriş/Çıkış Fişlerini tarayacak tarar ve mamul vimanları virmanları için, gerekli maliyet hesaplamaları yapacaktırhesaplamalarını yapar.

Örnek: Örneğin;

9. aydaki maliyeti 1.500 .000_ TL olan MML1 mamülünün mamul kodunun, MML2 olarak değiştirileceğini varsayalım. MML2 mamülüne değiştirileceği varsayıldığında ve MML2 mamulüne sadece maliyet fiyatının aktarılması isteniyorsaistendiğinde, bu işlem Stok Kodu Değiştirme ile yapılmamalıdıryapılmaması gerekir. MML1 mamülü mamulü için Ambar Çıkış fişi, MML2 için de Ambar Giriş Fişi oluşturulmalıdıroluşturulması gerekir. Bu durumda MML1 mamülüne mamulüne ait stok hareketleri MML2’ ye aktarılmayacaktırMML2’ye aktarılmaz.Image Removed


Image Added


Yukarıda, MML1 mamülü mamulü için girilen Ambar Çıkış Fişi görülmektedirgörülür. Bu fişte Masraf Kodu olarak MML2 girildiğinde, bu kod, Kalem Bilgilerinde Bilgileri sekmesinde bulunan "Ek Açıklama sahasına aktarılacaktır" alanına aktarılır. Aynı şekilde, MML2 için oluşturulacak Ambar Giriş FişindeFişi'nde, Masraf Kodu alanına MML1 mamul kodu girilmelidirMamul Kodu'nun girilmesi gerekir.

10. ayda Maliyet Hesaplatma işlemi çalıştırıldığında, program , MML1 mamülünün mamulünün 9. ayda hesaplanmış olan hesaplanan 1.500 .000_TL’ lik TL tutarındaki maliyetini, MML2 mamülüne aktaracaktır.mamulüne aktarır.

İrsaliyeler Maliyet Muhasebesine Dahil Edilsinİrsaliyelerin maliyet muhasebesine dahil edilmesi için kullanılan parametredir.
Detaylı Maliyet Hesabı

Detaylı maliyet hesabının belirlendiği parametredir. Hat Bazında Maliyet, Sipariş Bazında Maliyet, Proje Bazında Maliyet ve Esnek Yapılandırma Bazında Maliyet seçenekleri arasından seçim yapılır.