Page History

...

...

Reçete girdi ve çıktı satırlarında miktar hesaplarında kullanılacak formüller belirlenirken programda tanımlı mevcut parametreler dışında kullanıcı tarafından tanımlanabilen firma geneli için belirlenmiş firma reçete sabitleri de kullanılabilir (sıcaklık, genleşme katsayısı vb). 

Reçete sabiti, reçete satırında kullanılan miktar hesaplama değeridir. Reçete üzerinde sağ fare tuşu menüsündeki Reçete Sabitleri üzerinden F9 menüsünde "firma üretim sabiti seç", "firma üretim sabitleri kümesi seç" alanlarından ya da üretim tanımları ana kayıtlar altından "üretim sabitleri" bölümünden kaydedilir. 

Açılan kart üzerinde, tanımlanmak istenen sabite ait 

• Kod (Firma üretim sabitleri kodu her zaman 'C_' ile başlar. Kullanıcı kodun 'C_' ile başlayan bölümünü silemez, değiştiremez.)
• Açıklama
• Küme Kodu (Üretim sabitlerini gruplamak ve formül penceresine reçete sabitlerini grup olarak seçmek için kullanılır. Üretim sabitleri aynı küme kodu verilerek gruplanabilir)
• Öndeğer ( Miktar öndeğeridir) alanları yer alır. 

Burada tanımlanan firma üretim sabitlerine reçete üzerinden açılan Reçete Sabitleri menü dizisiyle ulaşılarak reçete formül tanımlarında kullanılmak istenen firma sabitleri seçilir ve miktar formülü alanından F10 yardımıyla ulaşılan formül tanımlama penceresinde seçilen reçete ile ilişkilendirilen sabitler de yar alır. 

Fonksiyonlar 

Formülde standart ve tanımlı alanlar ile birlikte kullanılacak fonksiyonlardır. 

...

MIN(,)

...

(parantez içine seçilen parametrelerden/sabitlerden minimum olanını alır)

...

MAX(,)

...

(parantez içine seçilen parametrelerden/sabitlerden maksimum olanını alır)

...

MOD(,)

...

(parantez içinde verilen parametre/sabitlerden büyüğünü küçüğüne bölerek kalanı alır.)

...

DIV(,)

...

(parantez içindeki ilk parametreyi/sabiti ikincisine böler, bölümü yazar)

...

ABS()

...

(parantez içindeki parametrenin/sabitin mutlak değerini alır)

...

VAL()

...

(parantez içindeki stringi nümeriğe dönüştürür)

...

ROUND()

...

(parantez içindeki parametreyi/sabitin küsuratı 0,5 den küçükse sayıyı aşağıya, büyükse yukarıya yuvarlar.)

...

TRUNC()

...

(parantez içindeki parametrenin/sabitin küsuratlı olması durumunda küsuratı atar)

...

FLOOR()

...

(parantez içindeki parametreyi/sabiti küsuratlı olması durumunda bir aşağıya yuvarlar)

...

CEIL()

...

(parantez içindeki parametreyi/sabiti küsuratlı olması durumunda bir yukarıya yuvarlar)

...

FRAC()

...

(parantez içindeki parametrenin/sabitin küsuratını alır)

...

ROUNDF(,)

...

DATEDIFF(,,)

...

IF(,,)

...

(koşul belirterek değer atar. If (p1>1000, 10,5) Yani p1 1000 den büyükse 10, küçükse 5 değerini kullanır)

...

Birim: Reçete ile üretilecek çıktıların ve üretimde kullanılacak malzemelerin hangi birim üzerinden işlem göreceğini belirtir. 

Formülde Kullanılan Malzeme Kodu/Açıklaması: Satırlarda girdi ve çıktı malzemeler için miktar hesaplanırken formül içerisinde kullanılan parametrelerin (en, boy, miktar, vb.) hangi malzeme üzerinden hesaplanacağı "formülde kullanılan malzeme" alanında belirlenir. Bu alan ana ürün türü malzeme sınıfı olarak seçildiğinde ve miktar formülü alanında miktar hesaplamada geçerli olacak olan P21-P56 arası parametreler seçildiğinde kullanılır. Üretilecek olan malzeme türü malzeme sınıfı olarak seçilmişse miktar hesaplanırken, satırdaki girdiler malzeme sınıfı altındaki hangi malzemenin üretiminde kullanılacaksa formülde kullanılan malzeme alanına o malzeme seçilir. Malzeme sınıfı altında 10 malzeme olduğunu düşünelim. Bu on malzemeden bir tanesinin üretimi için girdi satırı oluştururken miktar formülü P21 olarak belirlendiğinde, bu, formülde kullanılacak malzeme (üretilecek olan malzeme) miktarı kadar girdi ihtiyacı olduğu anlamına gelir. 

Varyant Formülü: Reçete ile üretilecek malzemenin varyantlı olması durumunda, Çıktı satırlarına üretilecek malzeme miktarı, girdi satırlarına ise çıktı malzemeleri elde etmek için gerekli malzeme miktarının belirtilmesinde kullanılır.

Varyant formülü alanında ana ürün özellikleri ile girdi özellikleri eşleştirilir. 

Kullanımı iki şekilde olabilir: 

Girdi Malzeme Kodu. Özellik Kodu= Ana Ürün Kodu. Özellik Kodu 

Bu şekildeki kullanımda girdi özellik değeri ana ürünün özellik değeri olsun anlamına gelir. 

İkinci bir kullanım ise 

...

Varyant Koşulu: Reçete ile üretilecek malzemenin varyantlı olması durumunda, üretilecek ya da kullanılacak malzeme için istenen koşulun belirlenmesinde kullanılır. Açılan Formül/Koşul girişi penceresindeki alanlardan üretilecek mamul için gerekli koşullar tanımlanır. 

Operasyon Kodu/Açıklaması: Ürün reçetesinde, satırlarda yer alan girdi ve çıktı malzemelerin hangi operasyon ile üretileceği ve hangi operasyonlardan geçerek çıktı halini alacağı bu alandan belirlenir. Operasyon kodu ve açıklaması alanlarından ürün reçetesi revizyonuna ait rota dahilindeki operasyonlar listelenir ve üretilecek ve ya üretimde kullanılacak malzemenin ilgili olduğu operasyon seçilir. Ürün reçetesinde rota bilgisi girilmeden satırlarda operasyon seçilemez. Aynı girdi malzeme farklı satırlarda seçilebilir ve dolayısıyla farklı operasyonlarla ilişkilendirilir. Ancak aynı çıktı malzeme farklı satırlarda seçilemez ve tek operasyonla ilişkilendirilebilir. 

Operasyon Süresini Etkiler: Her bir operasyonun hangi iş istasyonunda gerçekleştirileceği ilgili operasyon tanımı yapılırken ihtiyaç satırlarında asgari – azami miktar ve başlangıç tarihi kontrolleri yapılarak saptanır. Eğer reçetede söz konusu operasyona girdi veya çıktı olarak katılan malzemelerden herhangi biri operasyon süresini etkiler yönünde işaretlenmişse asgari – azami miktar kontrolleri söz konusu malzemenin miktarına göre yapılır. Aynı operasyon için (iş emri için) birden fazla malzeme seçilmiş ise tüm malzemelerin miktarları toplamına göre (birimler dikkate alınmaksızın) kontrol yapılır. 

Girdi/Çıktı satırında yer alan malzemenin, iş istasyonunu ve iş istasyonu işlem partisi miktarını etkilemesi durumunda bu alan işaretlenir. Operasyon süresi burada yapılan seçime göre hesaplanır. Operasyon süresi hesaplanırken üretim miktarı olarak formüllerde kullanılacak miktar, reçetede operasyon süresini etkileyeceği belirtilmiş olan malzemenin miktarıdır. 

Kullanıcının aynı operasyon için birden fazla malzemeyi işaretlemiş olması durumunda ise tüm malzemelerin miktarları, üretim miktarı olarak formülde yer alacaktır. Operasyon süresi kullanıcı tarafından doğrudan girilebilir. 

Fire Faktörü: Girdi reçete satırlarında, kullanılan malzemenin üretim sürecinde vereceği fire miktarı bu alanda kaydedilir. Fire miktarı yüzde olarak verilir. 

Fire Hesaplama: Üretim sırasında girdi ve sanal yarı mamul tipindeki malzemeler için fire olacağı ve fire oranı belirtilmişse bu firenin ne şekilde hesaplanacağı bu alanda belirtilir. Ürün reçetelerinde fire hesaplaması üç farklı şekilde yapılabilmektedir: 

• Net
• Brüt (sarf miktarına göre)
• Brüt (toplam miktara göre)

...

Brüt (sarf miktarına göre): Sarf miktarının reçetede brüt olarak, yani fire miktarı ile birlikte/toplam olarak verileceğini belirtir. Yani reçetede girilen miktara hem sarf, hem de fire dahildir. Örneğin yukarıdaki örneği brüt (sarf miktarına göre) olarak girmek istersek, miktar alanına 120 girilir. Bu miktar içerisinde sarf olan miktar (1 pay), ve bunun firesi (0,2 pay) vardır. Sonuçta 120 birimi sarf ve firenin toplamı olan 1,2 paya böldüğümüzde sarf miktarı olması gereken 100 birim ve bunu da brüt miktardan çıkarırsak fire olması gereken 20 birim bulunur. 

Brüt (toplam miktara göre): Reçete girdi satırında girilmiş olan miktarın toplam hammadde kullanım miktarı olarak kabul edileceğini ifade etmektedir. Yani reçetede girilen miktara hem sarf hem de fire dahildir fakat Brüt (Sarf Miktarına Göre) hesabından farklı olarak fire hesaplanırken Net seçeneğindeki gibi işlem yapılır. Bu durumda girdi satırına brüt (toplam miktara göre) girilmiş olan 100 birim miktar; %20 fire hesabı yapılırsa 20 birim fire ve 80 birim sarf miktarı olarak ayrıştırılacaktır. 

Ölçeklenebilir: Üretilecek çıktı ve bu çıktının üretilmesinde kullanılacak malzeme miktarı arasındaki orantıyı belirlemek için kullanılır. Miktar ile ilgili koşulun belirlendiği alandır. Üretim emri verilirken reçetede verilen miktarlar ve miktar formülleri dikkate alınır. Sarf edilecek malzeme miktarı hesaplanırken ürün reçetesi baz alınır. Ana üründen her verilen miktar kadar üretildiğinde yine verilen miktar kadar girdi sarf edilecektir. Bu durum reçetedeki ölçeklenebilir alanı işaretli olduğunda geçerlidir. Ölçeklenebilir alanı işaretlenmezse üretim emrinde ana malzemenin üretilecek miktarı ne olursa olsun girdi malzemeden reçetede verilen sabit miktar kadar kullanılır. Örnek: (Ölçeklenemez) Kablo üretiminde, üretilecek kablo boyundan bağımsız olarak kullanılacak fiş takımının her zaman 1 adet olması. 

Alternatif Malzeme Kullanımı: Üretimde, ana malzemenin üretimi için gereken girdi miktarlarıyla söz konusu girdilerin eldeki stokları karşılaştırılarak ihtiyaç miktarlarının saptanması gerekmektedir. Üretim için ambarda yeterli miktarı olmayan girdi malzemeler ve bu malzemelerin ihtiyaç miktarları saptandıktan sonra bu girdiler reçetedeki alternatif malzeme kullanımı parametresinde, belirlenen yönteme göre tedarik edilebilirler. Bu parametre 4 seçeneklidir: 

• Alternatif Kullanılmayacak
• Tek Tip Malzeme Kullanılacak
• Tek Tip Alternatif Kullanılacak
• Karışık Kullanılacak

...

Tek Tip Malzeme Kullanılacak: Malzemenin sadece eksik miktarının değil tümünün tek bir malzeme ile karşılanacağı anlamına gelir. Üretim miktarının tümünü karşılayacak malzeme girdi malzemenin alternatifleri arasından belirlenir. Kullanılacak olan alternatif malzeme üretimde kullanılacak miktarın tamamını karşılar. 

Tek Tip Alternatif Kullanılacak: Bu durumda girdi malzemenin üretime katılacak miktarını karşılayabilecek alternatif malzemelerinin kontrolü yapılır. Malzemenin alternatifleri ambar ve öncelik sırasına göre kontrol edilir ve girdinin üretime katılacak miktarını karşılayacak stok durumuna sahip ilk alternatif bulunur ve üretim sırasında malzemenin eksik kalan kısmı için bu alternatif malzeme kullanılır. Alternatif malzemenin üretime katılacak girdi miktarını karşılayacak stok miktarı, girdi malzemenin, malzeme kartında tanımlanmış olan alternatif malzemelerle arasındaki bölen ve çarpan ilişkisine göre bulunacaktır. Diyelim ki, girdinin tüm alternatifleri kontrol edildi ve söz konusu ambar için, üretime katılacak girdi miktarına denk düşen stok durumuna sahip hiç bir alternatif bulunamadı. Bu durumda bir sonraki adıma geçilir. Eğer alternatifler arasında girdi malzemenin üretime katılacak miktarını karşılayan bir alternatif bulunursa, bir sonraki girdinin stok seviyesi hesabına geçilir. 

Karışık Kullanılacak: Girdi malzemenin üretimde kullanılacak olan miktarı yetersiz kalırsa, eksik kalan kısım için o miktarı tamamlayacak şekilde karttaki öncelik ve fiili stok durumuna göre birden fazla alternatif kullanılabilir anlamındadır. 

Tek tip alternatif kullanımından farkı ise girdi malzeme miktarının tamamının değil eksik miktarın alternatiflerden karşılanacak olmasıdır. 

Örnek: (Reçete alternatif parametresi) 

1 kilogram çikolata üretebilmek için 200 gram A marka süt ihtiyacı vardır. 1 kilogram çikolata üretimi için üretim emri verildiğinde A marka süt mevcudu ise 100 gramdır. A Marka sütün alternatifleri ve mevcut miktarları ise aşağıda verildiği gibidir. 

1. B marka süt 20 gr
2. C marka süt 40 gr
3. D marka süt tozu 100 gr
4. E marka süt tozu 200 gr
5. F marka süt tozu 160 gr

...

"Tek tip malzeme kullanılacak" olması durumunda;

 Çikolatanın üretimi için A marka süt ihtiyacı karşılamadığı için 200 gramın tamamı tek bir alternatiften karşılanacaktır; 100 gr A marka süt hiç kullanılmayacak, 200 gramın tamamı E marka süt tozu ile karşılanacaktır.

Böylece çikolata tek tip hammaddeden üretilmiş olacaktır. 

"Tek tip alternatif kullanılacak" olması durumunda ise;

100 gram A marka sütün tamamı kullanılacak ve geri kanlan 100 gramlık ihtiyaç ise tek alternatiften karşılanacaktır. Bu da, malzeme kartı içerisinde alternatif penceresinde tanımlanan öncelik, asgari azami miktar, başlangıç bitiş tarihi dikkate alınarak D, E yada F marka süt tozu hammaddelerinden herhangi biri ile karşılanabilir. 

"Karışık Kullanılacak" olması durumunda;

100 gram A marka süt kullanılacak, geri kalan 100 gram için alternatif kullanımı ise, malzeme kartı içerisinde alternatif penceresinde tanımlanan öncelik, asgari azami miktar, başlangıç bitiş tarihi dikkate alınarak sırası ile B marka sütten 20 gr, C marka sütten 40 gr ve D marka süt tozundan 40 gr kullanılacaktır. 

Konsinye Kullanımı: Konsinye olarak elde bulunan malların üretimde kullanılıp kullanılmayacağının belirlendiği alandır. Reçete revizyon satırında, söz konusu malzemenin ihtiyaç miktarı hesaplanırken konsinye girişler kullanılsın denmişse planlanan eldeki stok "Gerçek stok+ Konsinye Giriş +Planlanan giriş-planlanan çıkış miktarı" olur. Eğer konsinye girişler kullanılmasın dendiyse, planlanan eldeki stok "gerçek stok+planlanan giriş-planlanan çıkış" olur. 

Koşul Malzeme (Sınıfı) Kodu ve Açıklaması: Ana ürün veya ek ürünün "malzeme sınıfı" seçilmesi durumunda, reçete satırlarında yer alan girdi malzemenin, malzeme sınıfı altındaki hangi malzemenin üretiminde kullanılacağı bu alandan belirtilir. Malzeme sınıfına bağlı alt malzemeler listelenir ve seçim yapılır. 

Ürün Reçetesi Kodu: Yarı mamul seçilen girdi satırları ile sanal yarı mamul reçete satırlarında bu alana bilgi girilebilir. Bu ürünlerin üretilmesinde kullanılan reçete kodudur. 

Ürün Reçetesi Açıklaması: Yarı mamul seçilen girdi satırları ile sanal yarı mamul reçete satırlarında bu alana bilgi girilebilir. Bu ürünlerin üretilmesinde kullanılan reçete açıklamasıdır. 

Revizyon Kodu ve Açıklaması: Üretimde girdi olarak kullanılan yarı mamul ve sanal yarı mamul için ürün reçetesi seçildiğinde, üretimde geçerli olacak reçete revizyonu bu alandan belirlenir. Seçilen reçeteye ait revizyonlar listelenir ve ilgili revizyon seçilir. Reçete seçildiğinde bu alana öndeğer olarak güncel revizyon gelir. 

Mühendislik: Reçetede mühendislik değişikliği yapıldığı zaman reçetedeki satırların değiştirilebilip değiştirilemeyeceği buradan yapılan seçime bağlıdır. Mühendislik alanı işaretlendiğinde, mühendislik değişikliği işleminde ilgili reçete satırındaki bilgiler değiştirilebilir. Bu alan işaretlenmediğinde ise reçete satır bilgileri değiştirilemez. 

Üretim: Reçete satırının Üretim Reçeteleri Güncelleme işlemlerinden etkilenip etkilenmeyeceği bu alanda belirlenir. Alanın işaretlenmesi durumunda satır bilgileri güncelleme işlemleri ile değiştirilebilir. İşaretli değilse bu satır güncelleme işlemi ile değiştirilemez. 

Üretim Durumu: Bu alana yalnızca çıktı türündeki satırlarda bilgi girilir. Satırda belirtilen çıktının her zaman üretilmesi ya da yalnızca ihtiyaç olduğu zaman üretilmesi mümkündür. Reçete için geçerli olacak seçenek seçilir. 

Maliyetlendirme: Reçete satırının Maliyetlendirme işlemlerinden etkilenip etkilenmeyeceği bu alanda belirlenir. Alanın işaretlenmesi durumunda satır bilgileri güncelleme işlemleri ile değiştirilebilir. İşaretli değilse bu satır güncelleme işlemi ile değiştirilemez. 

Maliyet Oranı: Ana ürün, ek ürün ve yan ürün reçete satırlarında maliyet bilgisinin kaydedildiği alandır. Her çıktı satırının maliyet alanına, o çıktıyı etkileyen maliyet yüzdesi yazılır. 

Satır Özel Kodu: Reçete satırı özel kodudur. Reçete satırlarını sınıflandırmak amacıyla kullanılır. 

Satır Açıklaması: Reçete satırına ait açıklamadır. 

Rotalar Arası Örtüşme Bilgileri: 

Birbirine bağlı üretim emirlerinde süre hesaplamalarının sağlıklı şekilde yapılması için rotalar arası örtüşme bilgileri ürün reçete satırlarında belirtilir. Operasyonlar arası örtüşmelerin yanısıra rotalar arası örtüşmelerin de tanımlanabilir olması MPS ve MPR çalıştırıldığında sağlıklı sürelerin elde edilmesini sağlayacaktır. 
Rotalar arası örtüşme işlemlerinde geçerli olacak bilgiler, yarı mamul ve mamul türündeki ürün reçete satırlarında kaydedilir. Bu bilgiler şunlardır: 

Örtüşme Şekli: Rotalar arası örtüşme şeklinin belirlenmesinde kullanılır. Bu alan aşağıdaki seçenekleri içerir: 

• Üretim Emirleri
• İş Emirleri

Örtüşme, burada yapılan seçime göre iş emri ya da üretim emri bazında dikkate alınır. 

Örtüşme Metodu: Bağlı üretim emirlerinde rotalar arası örtüşmenin ne şekilde dikkate alınacağını belirtir. Bu alan aşağıdaki seçenekleri içerir: 

• Başladıktan Sonra
• Bitmeden Önce

Başladıktan Sonra seçilirse, örtüşme değeri, girdinin üretimi başladıktan ne kadar sonra ana ürün üretiminin başlayacağını gösterir.

Bitmeden Önce seçilirse, örtüşme değeri, girdi üretimin bitmesine ne kadar kala ana ürün üretiminin başlayacağını gösterir. 

Örtüşme Tipi: Rotalar arası örtüşme tipinin belirlenmesinde kullanılır. Bu alan aşağıdaki seçenekleri içerir: 

• Süre
• Miktar
• Oran

Örtüşme Değeri: Örtüşme tipi alanında yapılan seçime göre (süre, miktar, oran) örtüşme değerinin belirlenmesinde kullanılır. Örtüşme tipi süre olduğunda birimi örtüşme birimi alanından belirlenir. Miktar olduğunda girilen satırın birimi örtüşme birimidir. Oran olduğunda bu alanın değerinin 100 den fazla olmaması gerekir. 

Örtüşme Birimi: Örtüme tipi süre olduğunda, birimi örtüşme birimi alanından belirlenir. Gün, saat, dakika, saniye değerlerini içerir. 

Örnek: 

...

Satır Tipi

...

Malzeme Kodu

...

Örtüşme Metodu

...

Örtüşme Tipi

...

Örtüşme Değeri

...

Örtüşme Birimi

...

Ana Ürün

...

MM.001

...

Girdi

...

YM.001

...

BAŞLADIKTAN SONRA

...

Süre

...

3

...

Saat

...

Satır Tipi

...

Malzeme Kodu

...

Örtüşme Metodu

...

Örtüşme Tipi

...

Örtüşme Değeri

...

Örtüşme Birimi

...

Ana Ürün

...

MM.001

...

Girdi

...

YM.001

...

Bitmeden Önce

...

Süre

...

3

...

Saat

...

Satır Tipi

...

Malzeme Kodu

...

Örtüşme Metodu

...

Örtüşme Tipi

...

Örtüşme Değeri

...

Ana Ürün

...

MM.001

...

Girdi

...

YM.001

...

Başladıktan Sonra

...

Oran

...

%10

...

Satır Tipi

...

Malzeme Kodu

...

Örtüşme Metodu

...

Örtüşme Tipi

...

Örtüşme Değeri

...

Ana Ürün

...

MM.001

...

Girdi

...

YM.001

...

Bitmeden Önce

...

Oran

...

%10

...

Malzeme Temini 

Üretim emri üzerinden malzeme temini işlemi yapıldığında ilgili üretim emrinde yarı mamul tipinde bir girdi mevcut olduğu durumlarda mamulün reçetesinde yer alan örtüşme bilgilerine göre malzeme temin önerileri hesaplanır. 

Yarı mamulün üretime başlangıç tarihi kaydedilmiş üretim emrine göre belirlenir.

Örtüşme bilgileri sadece tek bir üretim emri üzerinden malzeme temini çalıştırıldığında dikkate alınır. Toplu malzeme temini işleminde bu değerler gözardı edilir. 

Örnek: 

...

Satır Tipi

...

Malzeme Kodu

...

Örtüşme Metodu

...

Örtüşme Tipi

...

Örtüşme Değeri

...

Örtüşme Birimi

...

Ana Ürün

...

MM.001

...

Girdi

...

YM.001

...

Başladıktan Sonra

...

Miktar

...

3

...

Adet

...

12:00                   15:00

Image Removed