Page History
SPK (Sermaye Piyasası Kanunu) tebliğine ve UMS’na Uluslararası Muhasebe Standartlarına göre, yüksek enflasyon döneminde amortismanlar ve tükenme payları , ilgili varlıkların düzeltilme düzeltilmesi sonucu bulunan yeni değerleri değerler üzerinden ayrılır. Buna göre, sabit kıymetler, kıymetlerin amortisman ayrılmadan öncesinde önce düzeltmeye tabi tutulmalı tutulması ve bu düzeltme sonucu oluşan sabit kıymet değeri üzerinden amortisman ayrılmalıdırayrılması gerekir. Yeniden değerleme işlemleri, enflasyon muhasebesi uygulamasında geçersizdir. Düzeltmeler Düzeltmelerin, enflasyon oranları baz alınarak yapılmalı, yapılması ve yeniden değerleme yapılmamalıdıryapılmaması gerekir.
Daha önce farklı oranlarda amortismana tabi tutulmuş tutulan varlıklar, alım tarihlerine ilişkin endeksler üzerinden bulunacak düzeltilmiş değerler ve ekonomik ömürler esas alınarak geçmişe şamil olacak Düzeltilmiş Değerler ve Ekonomik Ömürler esas alınarak geçmişi kapsayacak şekilde amortismana tabi tutulur.
Bilanço tarihi itibarıyle itibari ile, aktifte bir hesap döneminden daha az bir süre bulunan varlıklara ilişkin olarak, bir tam yıl için öngörülen amortisman tutarının, varlığın aktifte kalış kalma süresiyle orantılanması suretiyle oranlanması şartıyla bulunan tutar kadar amortisman ayrılır. Buna göre, tüm sabit kıymetlerin düzeltme ve amortisman ayırma işlemleri kıst yöntemiyle yapılmalıdırişlemlerinin Kıst yöntemiyle yapılması gerekir. Sabit kıymetleri bugüne belirlenen güne getirirken ve bugünden belirlenen günden sonra yapılan işlemler için, ; TL . muhasebe esaslarına göre belirlenmiş olan belirlenen, ömür yılları dikkate alınmaksızın , enflasyon muhasebesi standartlarına göre belirlenmiş olan Enflasyon Muhasebesi Standartlarına göre belirlenen farklı ömür yılları geçerlidir.
VUK’ndaVergi Usul Kanununda, yukarıda anlatılan sistem farklılık göstermektedirgösterir. Enflasyonist koşullarda, sabit kıymetlerde yeniden değerleme yapılmayacak, yapılmaz ve bunun yerine sabit kıymet paranın cari satın alma gücüne göre düzeltilecektir. Düzeltme işleminde yine; düzeltilir. Düzeltmelerin, sabit kıymetin alış tarihinden itibaren , düzeltmeler enflasyon endeksleri baz alınarak yapılmalıdıryapılması gerekir. 31 Aralık 2003 tarihi itibariyle birikmiş amortismanlaritibari ile biriken amortismanların, ait oldukları kıymetin bilanço tarihindeki değerinde, düzeltme sonrasında sonrası ortaya çıkan artış oranı dikkate alınarak düzeltilmelidir. VUK’nda kıst düzeltilmesi gerekir. Vergi Usul Kanununda, Kıst yöntemi sadece binek otolarda vardır. Kısta Kıst'a tabi olan veya olmayan sabit kıymetler, belirlenmiş belirlenen yöntemleriyle amortismana tabi tutulmaya devam eder. Normal amortisman ya da azalan bakiyeler yöntemlerinden tercih edilen yöntem kullanılabilir. Enflasyon muhasebesi başlangıcından önce (1 Ocak 2004 tarihinden önce) sabit kıymete giren demirbaşların ömür yılları eskisi gibi kalır , ve bunlar için farklı ömür yılı uygulanmaz. VUK’na göre belirlenmiş olan, kıst ve normal amortisman/azalan bakiyeler Vergi Usul Kanununa göre belirlenen, Kıst ve Normal Amortisman/Azalan Bakiyeler yöntemleri de aynen korunur. Yeni girecek olan demirbaşlarda ise, ekonomik ömür yılları geçerli olacaktırgeçerlidir. Maliye bakanlığı 2004 yılından itibaren, edinilecek sabit kıymetlere ilişkin ekonomik ömürleri ilan etmiştir. (VUK GT 333).