Lojistik - Satış Bölümü'nde, "İşlemler/Cari " menüsünün altında yer alır. Stok parametrelerinden seçilerek uygulanan maliyet yöntemi ile, birim fiyatların hesaplanarak stok çıkış hareketlerinin güncellenmesini sağlayan işlemdir. Girilen tarih aralığına kadar oluşan devir bakiye, seçilen maliyet tipine göre bulunur. Bu işlemin yapılması için; Stok → Kayıt → Stok Parametreleri → "Maliyet Oluşturma" parametresinin işaretlenmesi gerekir.
"Maliyet Oluşturma" ekranı; Ön Sorgulama, Genel Kısıtlar, Kısıt ve Ölçekleme sekmelerinden oluşur.
Ön Sorgulama
| Maliyet Oluşturma Ekranı | |
|---|---|
| Stok Kodu | Maliyet oluşturmak için stok kodu kısıtı verilen alandır. Rehber butonu |
| Grup Kodu | Maliyet oluşturmak için grup kodu kısıtı verilen alandır. Rehber butonu |
| Kod-1/2/3/4/5 | Maliyet oluşturmak için, önceden tanımlaması yapılan Kod-1/2/3/4/5 kısıtının verildiği alandır. Rehber butonu |
| Sadece Esnek Yapılandırılabilir Stoklar Dökülsün | Sadece esnek yapılandırılan stokların raporlanması istendiğinde işaretlenmesi gereken seçenektir. |
| Stok hareketlerini birleştirmek için verilen kısıtlara göre rapor alınmasını sağlayan butondur. |
| Daha önceden saklanan kısıtların aynısının ekrana getirilmesini sağlayan butondur. Oku butonu ile sadece "en son saklanan kısıtlar" ekrana getirilir. |
| Genel Kısıtlar ve Kısıt sayfalarında verilen kısıtlar ve işaretlenen tüm seçeneklerin saklanması için kullanılan butondur. Maliyet oluşturmak için kısıt verildikten sonra bu butona basıldığında, onaylama ekranı görüntülenir. Onaylama ekranında "Evet" butonuna basılması ile belirlenen kısıtlar bir sonraki maliyet oluşturma işleminde kullanılmak üzere saklanır. |
| Maliyet oluşturma ekranı hakkında standart yardım bilgisi için kullanılan butondur. |
| Maliyet oluşturmak için verilen kısıtların iptal edildiği butondur. |
Genel Kısıtlar
| Maliyet Oluşturma Ekranı | |
|---|---|
Maliyet Tipi | Stok Parametreleri bölümünde seçilen maliyet tipinin izlendiği alandır. Program tarafından aktarılan maliyet tipinin, işlem sırasında değiştirilmesi mümkün değildir. Maliyet tipini değiştirmek için, Stok Parametreleri bölümünden değişiklik yapılması gerekir. |
Yıllık İşlem | Bir yıllık hareketlerin tümü için tek bir maliyet fiyatı oluşturulmasını sağlayan seçenektir. Bu şekilde oluşan maliyet, Aylık Ağırlıklı Ortalama yönteminde olduğu şekilde hesaplanır. |
Başlangıç Tarihi | Maliyet fiyatı oluşturulacak hareketler için girilen başlangıç tarihidir. İşleme, girilen tarihten sonraki hareketler dahil edilir. "Yıllık İşlem" seçeneği işaretlenmediği sürece, "Başlangıç Tarihi" alanı pasif olarak kalır ve kullanıcı tarafından elle (manuel) değiştirilmesine izin verilmez. "Yıllık İşlem" seçeneğinin işaretli olmadığı durumlarda, işlemin aylık yapılacağı varsayılır ve bu alana "Bitiş Tarihi" alanında girilen ayın ilk günü program tarafından ekrana getirilir. |
Bitiş Tarihi | Maliyet fiyatı oluşturulacak hareketler için girilen sınır tarihidir. İşleme, girilen tarihten sonraki hareketler dahil edilmez. |
Şubeler Dahil | Maliyet oluşturma işleminin, şubelerdeki stok hareketleri için hesaplanması istendiğinde işaretlenmesi gereken seçenektir. Örneğin; Tarih aralığı olarak 01.03.2018-31.03.2018 girildiğinde; 01.03.2018 tarihine kadar aylık ağırlıklı ortalama yöntemi ile bir devreden maliyet bulunup, 31.03.2018 tarihine kadar aylık ağırlıklı ortalama yöntemi kullanılarak girilen tarih aralığındaki çıkış fiyatları düzenlenir. Yeni stok hareket kayıtlarındaki maliyet fiyatı sahasına aktarılır. Eğer Dövizli Muhasebe Uygulaması var ise Maliyet Oluşturma İşleminden önce, mutlaka döviz fiyatları Oluşturma işleminin çalıştırılması gerekmektedir. Çünkü aylık ağırlıklı ortalama metodu ile döviz maliyetinin bulunabilmesi stok hareketlerindeki firma döviz tutarları baz alınarak yapılmaktadır. Dolayısı ile döviz fiyatları oluşturma işlemi çalıştırılmadığı sürece firma döviz tutarları oluşmayacağı için, döviz maliyeti hiç bulunamayabilir veya yanlış bir rakam hesaplanır. |
| Şubeler Dahil’ parametresi işaretli değil iken aktif hale gelen bir parametredir. Stok maliyetlerinin, belirli bir şube bazında ouşturulması isteniyorsa bu bölüm kullanılmalıdır. |
Maliyet Merkezi Şube Kodu | Maliyet merkezi olarak seçilen şubenin kodunun girileceği alandır. Bu sahada tanımlanan şube koduna göre, maliyet oluşturma işlemi ilk olarak bu şubeden başlayacaktır. |
Hesaplamada Kullanılacak Döngü Sayısı | Maliyet Oluşturma işleminin şubeler arasında kaç kez çalıştığı bu alanda tanımlanmaktadır. Örnek: Üretim sonucunda Şube 1’den Şube 2’ ye aktarılan bir stoğumuz olsun. Daha sonra bu stok depolar arası transfer ile Şube 1’e aktarılmış olsun. Bu stok için şubeler bazında maliyet oluşturmak istendiğinde, maliyet merkezi şube koduna 1 yazılırsa, hesaplamada kullanılacak döngü sayısı olarak 2 verilmelidir. |
Hammadde-Ambalaj- Ticari Mal | Bu bölümün işaretlenmesi halinde Stok Kartı Kayıtlar/ Ek Bilgiler bölümünde yer alan Maliyet Bilgileri/ Türü sahası kontrol edilir. Buna göre, Maliyet Oluşturma işlemi sırasında sadece Hammadde, Ambalaj, Ticari Mal olarak tanımlanan stoklar için maliyet oluşturulur. |
Mamul-Yarı Mamul-Yan Ürün | Bu bölümün işaretlenmesi halinde Stok Kartı Kayıtlar/ Ek Bilgiler bölümünde yer alan Maliyet Bilgileri/ Türü sahası kontrol edilir. Buna göre, Maliyet Oluşturma işlemi sırasında sadece Mamul, Yarı Mamul ve Yan Ürün olarak tanımlanan stoklar için maliyet oluşturulur. |
Hepsi | Stok Kartı Kayıtlar/ Ek Bilgiler bölümünde yer alan Maliyet Bilgileri/ Türü sahasında bulunan bilgiye bakılmaksızın tüm stok türlerine göre maliyet oluşturulması isteniyorsa bu seçenek işaretlenmelidir. Satıştan İadeler Bu Dönemin Ortalama Fiyatı İle Değerlendirilsin İade faturalarında girilen iade maliyet tutarları genellikle doğru olarak girilmemektedir. Bu da maliyet hesaplamalarında sapmalara neden olmaktadır. Bu sorgulama işaretlendiğinde, iadeler için faturalardaki iade maliyet tutarları değil, hesaplanan dönem maliyet fiyatı baz alınmaktadır. |
| Bu seçeneği işaretlenmesi halinde, stok parametrelerinde seçilen maliyet tipine göre önce iadeler hariç maliyetler bulunur. Daha sonra bulunan maliyet, iade fiyatlarına atılır. |