Uygun İş İstasyonu Belirleme

İş istasyonlarına kaynak kullanımı ataması yapılırken mevcut durumda kullanılması gereken operasyonun ilk iş istasyonu esas alınır. Üretim emrinde kaynak kullanımının dikkate alınmadığı durumda iş istasyonunun dolulukları dikkate alınmadan iş emrinin sürelerine göre kaynak ataması yapılır. Kaynak kullanımlarının dikkate alındığı durumda ise iş istasyonunun ilgili üretim emrinde çalışması gereken yer dolu olduğu durumda en uygun zaman dilimi belirlenerek kaynak ataması gerçekleştirilir. Fakat aynı işi yapan iş istasyonlarını bu atamalarda dikkate alınmaz. Ancak bu durumda da kaynaklar efektif kullanılmış olur. Bir kaynak tam kapasite ile çalışırken diğer kaynaklar boş durur.

Operasyon kartında dağıtım tipi parametreleri kullanılarak diğer iş istasyonlarının sayısına veya işlem sürelerine göre bir dağıtım yapılabilir. Fakat yapılan dağıtım bir üretim emri içindir, bir üretim emri operasyon kartındaki iş istasyonlarına dağıtılabilir. Aynı üretim emrini (bir sipariş için açılmış ise sipariş de denebilir) farklı iş istasyonlarına dağıtmak mamullerde kalite farklılıkları doğurabileceği gibi tek iş istasyonun yeterli olduğu bir üretimi gerçekleştirmek için farklı kaynakların çalıştırılması bir maliyet problemi de yaratabilir.

Yukarıda özetlediğimiz mevcut durumun ötesinde bir üretim emrini bölmek yerine farklı üretim emirlerini, azami kuyrukta bekleme sürelerini dikkate alarak farklı iş istasyonlarına dağıtarak bir nevi bir hat dengelemesi yapılır, kapasite kullanım oranları artırılır, maliyetler ve darboğazlar asgariye indirilir.

Bu düzenleme için operasyon kartında, reçetede ve ticari sistem yönetimi parametrelerinde şu bilgiler kaydedilir. 

Operasyon Kartı 

Operasyon kartı satırlarında Azami Kuyruk Süresi ve Azami Kuyruk Süresi Birimi alanları yer alır. Birim seçenekleri dakika, saat ve gündür. 

Üretim Emri 

Üretim emri üzerinde İş İstasyonu Önerisi: Öncelik / En Erken Bitirecek İstasyon seçenekleri yer alır. 

Üretim Kontrol Parametreleri 

Öndeğer seçim, Ticari Sistem Yönetimi/Üretim Kontrol parametrelerinden yapılabilmektedir. 

Sistemin çalışması için, Kaynak Kullanımları Dikkate Alınacak seçimi de yapılmış olmalıdır. 

En Erken Bitirecek İstasyon seçeneği işaretli ise üretim emrini en kısa sürede bitirecek iş istasyonlarına yükleme yapar. Azami kuyruk süresi kabul edilebilir bekleme süresi anlamını taşımaktadır. 

Uygulama 1

Aşağıdaki tabloda iş istasyonlarının kuyrukta bekleme süreleri ve is istasyonu dolulukları listelenmektedir:

Bu durumda 4 saatlik yeni bir iş geldiğinde, bu işin IS01'e yüklenmesi durumunda iş 14 saat sonra tamamlanacaktır. 
IS02'ye yüklenmesi durumunda 8 saat sonra, IS03'e yüklenmesi durumunda 6 saat sonra tamamlanacaktır. Bu durumda yeni gelen işi en kısa sürede tamamlayacak olan iş istasyonu IS03'dür. Ancak işlerin bitiriliş saatleri ile kuyrukta bekleme süreleri arasındaki farklar dikkate alındığında durum değişmektedir. 

IS03 ile IS01'in işi bitiriş sürelerinin farkı alındığında 14-6=8 saat olduğu görülecek ve bu süre kuyrukta bekleme süresinden fazla olduğu için IS01'e yükleme yapılmayacaktır. 

IS03 ile IS02 arasındaki fark alındığında, 8-6=2 saat olduğu görülecek ve bu süre kuyrukta bekleme süresinden küçük olduğu için is IS02'ye yüklenecektir. 

Uygulama 2

Aynı sisteme 4 saatlik yeni bir iş geldiğini düşünerek, hangi iş istasyonuna yükleneceğini hesaplayalım. Bu uygulamada kuyrukta bekleme süreleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

IS01: 10 saat dolu + 4 saatlik yeni iş yüklenirse = 14 saat sonra tamamlar.

IS02: 4 saat dolu + 4 saatlik iş, bir önceki emir ile yüklendi + 4 saatlik yeni işi =12 saat sonra tamamlar

IS03: 2 saat dolu + 4 saatlik iş yeni iş yüklenirse = 6 saat sonra tamamlar 

En kısa sürede tamamlayan: IS03 

IS01-IS03= 14-6 =8 kuyrukta bekleme süresinden fazla (IS01'in kuyrukta bekleme süresi:6) 

IS02-IS03= 12-6=6 kuyrukta bekleme süresinden fazla (IS02'nin kuyrukta bekleme süresi:1) 

Bu durumda yükleme IS03'e yapılacaktır. 

MPS ve MRP'de süre hesaplamaları ürün reçetelerinde belirlenen miktar bağımlı ve bağımsız sürelere girilen değerler kullanılarak yapılmaktadır. Operasyon sürelerinin çalışma kapasiteleri iş istasyonlarının vardiyalarına göre değil üretimin yapıldığı tüm iş istasyonlarının bir bütün gibi düşünüldüğü ürün hattının vardiyası esas alınarak yapılır. 

MRP ve MPS'de operasyon kartında girilen işlem partisi ve işlem süresi dikkate alınarak, kullanılan vardiyalarda da iş istasyonlarına atanan vardiyaların dikkate alınmaları sağlanabilir. Bunu için Ana Üretim Çizelgeleme filtre seçenekleri kullanılır. 

 Ana Üretim Çizelgeleme Bilgileri 

 Plan oluşturma işlemi için Ana Üretim çizelgeleri listesinde Ekle seçeneği kullanılır. 

 Tanım penceresinden çizelge kod ve açıklaması, üretim çizelgelemesinde dikkate alınacak fabrika belirtilir. Kaydet düğmesi tıklandığında çizelge açılır. 

 MPS işlemi, MPS hesaplamalarından önce, kayıtları filtrelemekle başlayan ve ilgili tüm kayıtların veritabanına kaydedilmesiyle sona eren süreci belirler. 

 Çizelgeleme işleminin koşulları sağ fare düğmesi menüsündeki Filtreler seçeneği ile belirlenir. 

 Ana Üretim Çizelgelemesi filtre seçenekleri şunlardır:

Ambarlar: Planlama yapılacak olan fabrikaya ait ambarlar arasından seçim yapılır. Çizelgeleme ekranına gelecek olan güvenli stok seviyesi miktarı ve diğer miktar bilgileri seçilen ambarlar için hesaplanır. 

Çizelgeleme Başlangıç Tarihi: Çizelgelemeye başlanacak olan tarihtir. Çizelge ekranına gelecek olan tarih kolonları bu tarih baz alınarak oluşturulur ayrıca bu ekrandaki devir miktarı bilgisi için de önem taşır. Temin şekli üretim olan malzemeler için oluşturulacak emirlerde kullanılacak olan reçete revizyonlarının belirlenmesinde de dikkate alınır. Kullanılacak olan revizyon için onay durumuna dikkate alınmaz. 

Çizelgelenecek Dönem (Gün-Hafta-Ay): İlgili alanlarda girilen rakamlar doğrultusunda çizelgeleme ekranına gelecek olan sütunlar filtrelenerek (Gün/Ay/Yıl) pencereye yansıtılır. 

Kesinleşecek Dönem (Gün): Yapılan çizelgelemede bir değişiklik yapılması istenmiyorsa kullanılacaktır. Çizelgeleme başlangıç tarihinden itibaren burada yazılan gün kadar öteleme yapılarak kesinleştirme yapılır.

Kesinleştirme yapılan çizelgeleme değiştir ile girildiğinde ilgili günler kırmızı olarak görülür ve Kesinleşmiş Dönemler parametresine bağlı olarak edit işlemi yapılamaz. Kesinleşmiş dönemler alınan siparişler ve kullanıcı talep girişleri için kesinlik sağlar. 

Kesinleşmiş Dönemler: Kesinleşmiş dönemlerde değişiklik yapılmasının istenip istenmediği bilgisidir. 

Dağıtım Parametreleri; Haftadan günlere=Bütün günlere/Sadece ilk güne/Sadece son güne ve Aydan günlere= Bütün günlere/Sadece ilk güne/Sadece son güne seçenekleri ile Haftalık ve Aylık girilen Talep miktarının günlere dağılımı otomatik olarak yapılır. 

Hesaplama Seçenekleri Geçerlilik Tarihi: Hesaplama seçenekleri filtre satırında belirlenecek seçenekler için geçerlilik tarihinin belirlenmesinde kullanılır. 

Hesaplama Seçenekleri: Hesaplamada dikkate alınması gereken parametrelerin belirlendiği filtredir.

Konsinye Girişler Eklenecek: Hem devreden toplamlar, hem de günlük toplamlar için konsinye girişlerin hesaplama bilgisidir.

Verilen Siparişler Eklenecek: Hem devreden toplamlar, hem de günlük toplamlar için verilen siparişlerin hesaplama bilgisidir.

Alınan Siparişler Çıkarılacak: Sadece devreden toplamlar için alınan siparişlerin hesaplama bilgisidir.

Talep Fişleri Çıkartılacak: Hem devreden Toplamlar için talep fişlerinin hesaplama bilgisidir.

Planlanan Girişler Eklenecek: Hem devreden toplamlar, hem de günlük toplamlar için planlanan girişlerin hesaplama bilgisidir.

Planlanan Çıkışlar Çıkarılacak: Hem devreden toplamlar, hem de günlük toplamlar için konsinye çıkışların hesaplama bilgisidir.

Alınan Sipariş Seçenekleri: Hesaplama seçeneklerindeki Alınan Siparişler Çıkartılacak parametresine bağlı olarak çalışır. Bütün alınan siparişler çıkarılacak ve Sadece rezervasyonu yapılmış alınan siparişler çıkarılacak seçeneklerini içerir.

Alınan Siparişler için Çizelgeleme: Alınan siparişler için çizelgeleme yapılıp yapılmayacağı bu parametre satırında belirlenir. Evet ve Hayır seçeneklerini içerir. "Evet" seçiminin yapılması durumunda alınan siparişler için de çizelgeleme yapılır. 

Ondalıklı Hane Sayısı: Hesaplamaların küsuratlı çıkması durumunda ondalık hane sayısının belirlenmesinde kullanılır. 

Malzeme (Sınıfı) Türü: Ana üretim çizelgelemede dikkate alınacak malzeme türlerinin belirlenmesinde kullanılır. 

Malzeme (Sınıfı) Kodu: Ana üretim çizelgelemede dikkate alınacak malzemelerin belirlenmesinde kullanılır. Grup ya da aralık tanımı yapılarak istenen koşul belirlenir. 

Malzeme (Sınıfı) Açıklaması: Ana üretim çizelgelemede dikkate alınacak malzemelerin belirlenmesinde kullanılır. Grup ya da aralık tanımı yapılarak istenen koşul belirlenir. 

Malzeme (Sınıfı) Özel Kodu: Ana üretim çizelgelemede dikkate alınacak malzemelerin özel koda göre belirlenmesinde kullanılır. Grup ya da aralık tanımı yapılarak istenen koşul belirlenir. 

Malzeme (Sınıfı) Yetki Kodu: Ana üretim çizelgelemede dikkate alınacak malzemelerin yetki koduna göre belirlenmesinde kullanılır. Grup ya da aralık tanımı yapılarak istenen koşul belirlenir. 

Malzeme (Sınıfı) Grup Kodu: Ana üretim çizelgelemede dikkate alınacak malzemelerin grup koduna göre belirlenmesinde kullanılır. Grup ya da aralık tanımı yapılarak istenen koşul belirlenir. 

Malzeme (Sınıfı) Üretici Kodu: Ana üretim çizelgelemede dikkate alınacak malzemelerin üretici koduna göre belirlenmesinde kullanılır. Grup ya da aralık tanımı yapılarak istenen koşul belirlenir. 

Üst Malzeme Sınıfı Kodu: Ana üretim çizelgelemede dikkate alınacak malzemelerin üst malzeme sınıfına göre belirlenmesinde kullanılır. Grup ya da aralık tanımı yapılarak istenen koşul belirlenir. 

Varyant Kodu: Ana üretim çizelgelemede dikkate alınacak malzeme varyantlarının belirlenmesinde kullanılır. Grup ya da aralık tanımı yapılarak istenen koşul belirlenir. 

Varyant Açıklaması: Ana üretim çizelgelemede dikkate alınacak malzeme varyantlarının belirlenmesinde kullanılır. Grup ya da aralık tanımı yapılarak istenen koşul belirlenir. 

Varyant Özel Kodu: Ana üretim çizelgelemede dikkate alınacak malzeme varyantlarının özel koda göre belirlenmesinde  kullanılır. Grup ya da aralık tanımı yapılarak istenen koşul belirlenir. 

Hesaplama Türü: Süre hesabının ne şekilde yapılacağının belirlenmesinde kullanılır. Bu parametre satırı şu seçenekleri içerir; Ürün Hattına Göre ve İş İstasyonuna Göre.

Hesaplama türü Ürün Hattı seçilirse; süre hesaplamalarında ürün reçetelerinde belirlenen miktar bağımlı ve bağımsız sürelere girilen değerler dikkate alınır. Operasyon sürelerinde de iş istasyonlarının vardiyaları değil üretimin yapıldığı tüm iş istasyonlarının bir bütün gibi düşünüldüğü ürün hattının vardiyası esas alınır. 

 Örneğin

Üretim Miktarı:20

Miktar Bağımlı Süre(Dakika)=144

Miktar Bağımsız Süre(Dakika) =1440

Ürün Hattı Vardiyası= 24 Saat 

 Üretim Süresi= 1440+(20*144)= 3 gün 

 Üretime Kaç gün önce başlanacak= 3*24/24= 3 gün önce üretime başlanacak olarak hesaplanır. 

 Hesaplama tipi ürün hattına göre olduğunda kaynak kullanımları dikkate alınmaz. 

 Hesaplama türü İş İstasyonu seçilirse; Süre hesaplamaları operasyon kartında girilen işlem partisi ve süresi kullanılır. Vardiya olarak da iş istasyonu üzerindeki vardiyalar kullanılır. 

 Kaynak Kullanımları Dikkate Alınacak: Kaynak kullanımlarının hesaplamalarda dikkate alınıp alınmayacağı bu parametre satırında belirlenir. Hesaplama türü filtre satırında, hesaplama tipi iş istasyonuna göre seçilirse geçerli olacak filtre seçeneğidir. Evet ve Hayır seçeneklerini içerir. 

 "Evet" seçilirse; İş istasyonun doluluklarına göre hesaplama yapılır. Kaynak kullanımı için uygun zaman dilimlerinde hesaplamalar gerçekleştirilir ve önerileri bu kriterler çerçevesinde oluşturulur. 

 İş İstasyonu Önerisi: Hesaplama türü filtre satırında, hesaplama tipi iş istasyonuna göre seçilirse geçerli olacak filtre seçeneğidir. İş İstasyonu Önerisi filtre satırı şu seçenekleri içerir; Öncelik ve En Erken Bitirecek İstasyon.

Öncelik seçilirse, ilk bulunan iş istasyonuna göre planlama hesaplamaları yapılır. 

En Erken Bitirecek İstasyon seçilirse, azami kuyrukta bekleme süreleri dikkate alınır ve üretim emirleri farklı iş istasyonlarına göre dağıtılarak hesaplama yapılır.