Raporlama sisteminin en önemli özelliklerinden biri de rapor tasarımlarının yapılması ve kaydedilmesidir. Rapor tasarımında standart alanların dışında kullanıcı tarafından tanımlanan alanlar da kullanılır. Kullanıcı her rapor için programda tanımlı olan alanları kendi içinde bazı matematiksel işlemlerle formüle ederek yeni alanlar tanımlayabilir. Böylece program bölümlerinde kartlar üzerinden girilen bilgiler ve yapılan işlemler istenen formatta ve yalnızca istenen bilgileri içerecek şekilde alınır.
Standart alanların dışında raporda yer alması istenen alanlar, hangi bilgiyi içerecekleri ve raporun hangi sayfa düzeni ile alınacağı rapor tasarımı yapılırken belirlenir.
Program bölümlerinde yer alan her rapor için standart bir rapor tasarımı öndeğer olarak kayıtlıdır. Rapor bu standart tasarıma göre seçilecek rapor ünitesinden alınır. Ya da kullanıcı tarafından rapor tasarımı yapılır. Kullanıcı tarafından yapılan Tasarımları kullanmak için Kullanıcı rapor tasarımları işaretlenir. Kayıtlı rapor tasarımları listelenir ve ilgili tanım seçilir.
Her rapor için, raporun hangi alan bilgileri ile alınacağı, alan başlıkları ve uzunlukları kullanıcı tarafından belirlenebilir yani bir anlamda rapor şablonu hazırlanır. Bunun için ilgili rapor ekranında Tasarla seçeneği kullanılır.
"Ekle" seçeneği ile rapor şablonu oluşturulur. Rapor tasarımı şu seçenekler kullanılarak iki şekilde yapılır; Standart Tasarım ve Boş Tasarım.
Standart tasarım seçiminde programda öndeğer olarak tanımlı standart tasarım kullanılır. Boş tasarım seçiminde ise boş bir tasarım penceresi açılır ve kullanıcı raporda yer almasını istediği alanları bunların özelliklerini kendisi belirler.
Rapor tasarımları Rapor Ekranlarında yer alan Tasarla ve Kolay Tasarla seçenekleri ile kaydedilir.
Tasarım Genel Parametreleri
Tasarımın geneline ilişkin bazı parametrik ve izleme amaçlı bilgiler Parametreler seçeneği ile kaydedilir. Bu bilgiler şunlardır:
Ölçüm alanında rapor geneline ilişkin ölçüm birimi kaydedilir. Ölçüm alanı inch ve cm olmak üzere iki seçeneklidir.
Adı ve Açıklama alanlarında rapor adı ve açıklayıcı bilgiler kaydedilir.
Tarih raporun hangi tarihte tasarlandığını belirtir. Günün tarihi alana öndeğer olarak gelir.
Sayfa Genişliği alanında rapor sayfasının genişliği belirtilir.
Sayfayı Enine Kullan seçeneği ile sayfa kullanım şekli (enine, boyuna vb) belirlenir. Öndeğer olarak sayfa boyuna olarak kullanılır. Eğer sayfa enine kullanılacaksa, sayfayı enine kullan seçeneği işaretlenir.
Diğer Özellikler: Tasarım yaparken geçerli olacak bazı öndeğerler Tasarım penceresinde Çizgiler bölümünde belirlenir.
Rapor şablonu oluşturulurken çizgilerin gösterilmesi isteniyorsa "Çizgileri göster", yazıcı sayfa sınırının gösterilmesi isteniyorsa "Yazıcı sayfa sınırını göster" seçenekleri işaretlenir.
Düşey ve yatay çizgi aralıkları ise ilgili alanlarda kaydedilir.
Tasarım öndeğerleri "Kaydet" düğmesi tıklanarak kaydedilir.
Tasarım Bilgileri
Rapor tasarımında yapılacak işlemleri için tasarım penceresinin sol bölümünde yer alan simgeler ya da İşlemler (sağ fare düğmesi) menü seçenekleri kullanılır. Tasarım Bilgileri menü seçenekleri şunlardır:
Ekle: Gruplama bölümü, veri alanı, geometrik alan ve görsel malzeme eklemek için kullanılır. Gruplama bölümü seçilen rapor bölümü için tanımlanır. Gruplama bölümünde standart ve kullanıcı tanımlı alanlar kullanılarak raporun istenen yerlerinde toplam ve ara toplam bilgileri alınabilir.
Değiştir: Veri alanı, bölüm, gruplama bölümü ve genel tasarım parametre bilgilerinde değişiklik yapmak için kullanılır. Bu seçenek Seçili Alan, Seçili Bölüm ve Parametreler olmak üzere üç seçeneklidir. Yapılan seçime göre ilgili pencere açılır ve gerekli değişiklikler yapılır.
Seçili Alanları Sil: Tasarımda yer alan alanı silmek için kullanılır. Silinecek alanlar fare ile işaretlenerek seçilir.
Kolonları Düzenle: Kolonları düzenlemek için kullanılır. Kolon aralığı penceresinden aralık bilgisi verilerek kaydedilir.
Hizala: Tasarımda yer alan alanları hizalamak için kullanılır. Yatay eşit aralıklı ve düşey eşit aralıklı olmak üzere iki seçeneklidir.
Genişlet/Daralt: Rapor tasarımının geneli ya da seçilen bölüm için ölçümlendirme işleminde kullanılır. Genişletme ya da daraltma bilgisi yüzde olarak verilir.
Tablo Alanları ve Kolonları: Raporun Excel ya da Access dosyalarına yazdırılarak bu programlardan alınması durumunda her bölümde hangi alan veya kolonların yer alacağı bu seçenek ile kaydedilir. Her bir alan Ekle seçeneği ile tür/içerik ve özellik bilgileri verilerek kaydedilir.
Alan Listesi: Standart ve tanımlı alanları listelemek ve için kullanılır.
Özellikleri Değiştir: Seçili alan özelliklerini değiştirmek için kullanılır. Alt çizgili ve üst çizgili olmak üzere iki seçeneklidir. Alandaki metnin altı ve üstüne çizgi çekmek ya da kaldırmak için kullanılır.
Arkaya Gönder/Öne Getir: Seçilen alanı ön ya da arka plana almak için kullanılır.
Düğme Panosunu Gizle/Göster: Rapor tasarımı penceresindeki panoyu gizlemek ve göstermek için kullanılır.
Grupla/Grup Boz: Bu seçenekler düğme panosunda yer alır. Rapor bölümlerinde yer alacak alanları gruplamak için kullanılır. Gruplar alanların biçimsel özellikleri ve boyutlarını belirleme ve hizalama işlemlerinde kullanım kolaylığı sağlar.
Raporda yer alması istenen alanlar, rapor üzerinde bulunacak grafik ve görsel malzemeler ile diğer materyaller rapor bölümlerinde ilgili alanlara yerleştirilerek şablon oluşturulur.