Satılan Malın Maliyeti Mahsubu, Lojistik - Satış Bölümü'nde, "İşlemler/Stok" menüsünün altında yer alır. Satılan Malın Maliyeti Mahsubu, "Maliyet Muhasebesi" kullanmayan firmaların, satılan mal maliyeti mahsuplarının oluşturulmasını sağlayan işlemdir. Satılan Malın Maliyeti Mahsubu bölümü kullanılarak, sadece ticari mal maliyet mahsubu değil hammaddelerin sarf mahsupları ve maliyet mahsupları da oluşturulur. Satılan Malın Maliyeti Mahsubu; Ön Sorgulama, Genel Kısıtlar, Kısıt ve Ölçekleme sekmelerinden oluşur.

Ön Sorgulama

Satılan Malın Maliyeti Mahsubu ekranı Ön Sorgulama sekmesinde yer alan alanlar ve içerdiği bilgiler şunlardır:

Satılan Malın Maliyet Mahsubu Ekranı
Stok Kodu

Maliyet mahsubu oluşturmak için stok kodu kısıdı verilen alandır. Rehber butonu ile, stok kodları arasından seçim yapılır.

Grup Kodu

Maliyet mahsubu oluşturmak için grup kodu kısıdı verilen alandır. Rehber butonu ile grup kodları arasından seçim yapılır.

Kod-1/2/3/4/5

Maliyet mahsubu oluşturmak için, önceden tanımlaması yapılan Kod-1/2/3/4/5 kısıdının verildiği alandır. Rehber butonu ile kodlar arasından seçim yapılır.

Sadece Esnek Yapılandırılabilir Stoklar DökülsünSadece esnek yapılandırılan stokların raporlanması istendiğinde işaretlenmesi gereken seçenektir.

 Rapor

Maliyet mahsubu oluşturmak için verilen kısıtlara göre Yukarıdaki alanlara girilen bilgiler doğrultusunda, rapor almak için kullanılan butondur. Butonun sağ tarafında yer alan aşağı ok tuşu, "Gelişmiş Rapor" seçeneğinin kullanılmasını sağlar. Kullanıcı, "Gelişmiş Rapor" seçeneği ile ekrana gelen tablo üzerinde hesaplama yapabilir. Bu seçenek sayesinde, 13684 satırın üstündeki raporlamaların da tek sayfa üzerinden raporlanması sağlanır. "Rapor" seçeneği Text Dosya, Excel Dosya, VTS Format, HTML kayıt türlerini desteklerken, "Gelişmiş Rapor" seçeneği Excel Workbook, Excel Template, Excel 97-2003 Workbook, Excel 97-2003 Template, Comma Delimited, Text Document, Web Page, XML Document, PDF Document kayıt türlerini destekler.

 Oku

Daha önceden saklanan kısıtların aynısının ekrana getirilmesini sağlayan butondur.

Oku butonu ile sadece "en son saklanan kısıtlar" ekrana getirilir.

 Sakla 

Genel Kısıtlar ve Kısıt sayfalarında verilen kısıtlar ve işaretlenen tüm seçeneklerin saklanması için kullanılan butondur.

Maliyet mahsubu oluşturmak için kısıt verildikten sonra bu butona basıldığında, onaylama ekranı görüntülenir. Onaylama ekranında "Evet" butonuna basılması ile belirlenen kısıtlar bir sonraki ürün maliyet mahsubu oluşturma işleminde kullanılmak üzere saklanır.

 Yardım

Maliyet mahsubu oluşturma ekranı hakkında standart yardım bilgisi için kullanılan butondur.

 İptal

Maliyet mahsubu oluşturmak için verilen kısıtların iptal edildiği butondur.

Genel Kısıtlar 

Satılan Malın Maliyeti Mahsubu ekranı Genel Kısıtlar sekmesinde yer alan alanlar ve içerdiği bilgiler şunlardır:

Satılan Malın Maliyet Mahsubu Ekranı

Başlangıç/Bitiş Tarihi

Girilen tarih aralığındaki çıkış hareketlerinin, işlem sırasında dikkate alınması için kullanılan alanlardır.

Şubeler Dahil

Maliyet mahsubu oluşturulurken, şubeden çıkışların da dikkate alınarak ortak bir mahsup oluşturulması için işaretlenmesi gereken seçenektir.

Şubelerin Mahsupları Ayrı Ayrı OluşturulsunMaliyet mahsubu oluşturulurken, şube mahsuplarının ayrı ayrı oluşturulması istendiğinde işaretlenmesi gereken seçenektir.
Proje Koduna Göre Kırılımlı Mahsup OluşturulsunBu alan “Proje Takibi Uygulaması” kullanıldığı zaman aktif hale gelir. Maliyet mahsubu oluşturma işleminin proje kodu bazında kırılımlı olarak oluşturulması istendiğinde işaretlenmesi gereken seçenektir.
Satış Hareketleri İçin Özel Kod-1 KısıtıÖzel Kod-1 alanındaki kısıta uygun olan stok hareketleri baz alınarak hesaplama yapılması için kullanılan seçenektir.

Hammadde-Ambalaj-Ticari Mal

Mamul-Yarı Mamul-Yan Ürün

Hepsi

Maliyet mahsubu oluşturulurken, kısıt verilmesini sağlayan seçeneklerdir. Satılan malın hammadde, ambalaj, ticari mal, mamul, yarı mamul, yan ürün veya hepsini içeren bir ürün olması durumunda ilgili seçeneğin işaretlenerek kısıt verilmesini sağlar.

Alış Hesabı

Satılan malın maliyet mahsubunda, alacak olarak çalışacak hesabın belirlenmesi için kullanılan alandır.

Satış Hesabı

Satılan malın maliyet mahsubunda, borç olarak çalışacak hesabın belirlenmesi için kullanılan alandır. Burada bulunan "Satış Hesabını 620 – 621 Hesaplara Çevir" seçeneği, eğer satılan ticari mal maliyet mahsubu oluşturulacak ise işaretlenir. Böylece, satışı yapılan ürünlerin detay kodu alanlarındaki alış hesabı formatı kullanılarak 621 hesap çalıştırılır.

Satış Hesabı, Satış Diğer1, Satış Diğer2, Satış Diğer3 seçenekleri ise, ticari mal maliyet mahsubu değil hammadde veya ambalaj malzemesi gibi ürünlerin sarf mahsupları oluşturulacaksa kullanılır. Bunun için detay kodlarındaki alış hesabına karşılık kullanılacak diğer hesap kodunun, satış hesap kodlarından birine girilmesi gerekir. Böylece, alış hesap kodlarında yazan muavin hesap koduna alacak kaydı, satış hesaplarından birine girilen muavin hesap koduna borç kaydı yapılır.

Yurtdışı Satışları İçin Ayrı Hesap Çalıştırılsın

Maliyet mahsubu oluşturulurken, yurtdışı satışları için ayrı hesap çalıştırılması için işaretlenen seçenektir.

Yurtdışı Satış Hesabı"Yurtdışı Satışları İçin Ayrı Hesap Çalıştırılsın" seçeneğinin işaretlenmesi ile aktif hale gelir. Yurtdışı satışları için çalıştırılması istenen hesabın seçildiği alandır. Alanın sağ tarafında yer alan aşağı ok butonu ile hesap seçimi yapılır.

 Rapor

Maliyet mahsubu oluşturmak için verilen kısıtlara göre Yukarıdaki alanlara girilen bilgiler doğrultusunda, rapor almak için kullanılan butondur. Butonun sağ tarafında yer alan aşağı ok tuşu, "Gelişmiş Rapor" seçeneğinin kullanılmasını sağlar. Kullanıcı, "Gelişmiş Rapor" seçeneği ile ekrana gelen tablo üzerinde hesaplama yapabilir. Bu seçenek sayesinde, 13684 satırın üstündeki raporlamaların da tek sayfa üzerinden raporlanması sağlanır. "Rapor" seçeneği Text Dosya, Excel Dosya, VTS Format, HTML kayıt türlerini desteklerken, "Gelişmiş Rapor" seçeneği Excel Workbook, Excel Template, Excel 97-2003 Workbook, Excel 97-2003 Template, Comma Delimited, Text Document, Web Page, XML Document, PDF Document kayıt türlerini destekler.

 Oku

Daha önceden saklanan kısıtların aynısının ekrana getirilmesini sağlayan butondur.

Oku butonu ile sadece "en son saklanan kısıtlar" ekrana getirilir.

 Sakla

Genel Kısıtlar ve Kısıt sayfalarında verilen kısıtlar ve işaretlenen tüm seçeneklerin saklanması için kullanılan butondur.

Maliyet mahsubu oluşturmak için kısıt verildikten sonra bu butona basıldığında, onaylama ekranı görüntülenir. Onaylama ekranında "Evet" butonuna basılması ile belirlenen kısıtlar bir sonraki ürün maliyet mahsubu oluşturma işleminde kullanılmak üzere saklanır.

 Yardım 

Maliyet mahsubu oluşturma ekranı hakkında standart yardım bilgisi için kullanılan butondur.

 İptal

Maliyet mahsubu oluşturmak için verilen kısıtların iptal edildiği butondur.

Kısıt

Kısıt sekmesi bilgileri aşağıdaki şekildedir:

Satılan Malın Maliyet Mahsubu Ekranı
Sahalar

Maliyet mahsubu oluşturmak için kısıt verilmesi istenen alanlar yer alır. Ekle  butonu ile istenen alanlar "kısıt verilecek sahalar" kısmına eklenir.

Kısıt Verilecek Sahalar

Maliyet mahsubu oluşturmak için kısıt verilen sahaların yer aldığı alandır. Çıkar  butonu ile istenmeyen alanlar çıkarılır.

Eşit, Küçük, Küçük veya Eşit, Büyük, Büyük veya Eşit, Arasında, Benziyor, Eşit Boş, Eşit Değil, İçinde Eşit Değil

Eşit: İşaretlenen alanda belli bir sabit koşula göre liste alınması istendiğinde kullanılan seçenektir. Örneğin; Stok Kodu "001" olan stok için liste alınacaksa "Eşit" seçilerek <Tab> tuşu ile ilerlendiğinde sağ tarafa "001" girilir. Bu durumda, sadece "001" numaralı Stok Kodu için liste alınır.

Küçük: İşaretlenen alanda belli bir değerden küçük olanlar koşuluna göre liste alınması istendiğinde kullanılan seçenektir. Örneğin; Stok Kodu "100" olan stok için liste alınacaksa "Küçük" seçilerek <Tab> tuşu ile ilerlendiğinde sağ tarafa "100" girilir. Bu durumda, "100'den küçük" numaralı Stok Kodu için liste alınır.

Küçük veya Eşit: İşaretlenen alanda belli bir değere eşit veya küçük olanlar koşuluna göre liste alınması istendiğinde kullanılan seçenektir. Örneğin; Stok Kodu "100" olan stok için liste alınacaksa "Küçük veya Eşit" seçilerek <Tab> tuşu ile ilerlendiğinde sağ tarafa "100" girilir. Bu durumda,  "100 ve 100'den küçük" numaralı Stok Kodu için liste alınır.

Büyük: İşaretlenen alanda belli bir değerden büyük olanlar koşuluna göre liste alınması istendiğinde kullanılan seçenektir. Örneğin; Stok Kodu "100" olan stok için liste alınacaksa "Büyük" seçilerek <Tab> tuşu ile ilerlendiğinde sağ tarafa "100" girilir. Bu durumda,  "100'den büyük" numaralı Stok Kodu için liste alınır.

Büyük veya Eşit: İşaretlenen alanda belli bir değere eşit veya büyük olanlar koşuluna göre liste alınması istendiğinde kullanılan seçenektir. Örneğin; Stok Kodu "100" olan stok için liste alınacaksa "Büyük veya Eşit" seçilerek <Tab> tuşu ile ilerlendiğinde sağ tarafa "100" girilir. Bu durumda,  "100 ve 100'den büyük" numaralı Stok Kodu için liste alınır.

Arasında: Seçilen alanla ilgili bir aralık tanımlanması istendiğinde kullanılması gereken seçenektir. Eğer belli bir başlangıç ve bitiş değeri arasında kalan değerlerle ilgili kısıt verilecekse kullanılması gereken seçenektir. Örneğin; Stok Kodu kıstasında, "Arasında" seçeneği seçilip <Tab> tuşu ile ilerlendiğinde sağ tarafa "100" ve yine <Tab> tuşu ile ilerlenerek altta bulunan alana "200" yazıldığı varsayılsın. Böylece stok kodu 100 ile 200 arasındaki stok kodları için liste alınır.

Benziyor: Cari ile ilgili kayıt ararken cari hesabın ismi tam olarak bilinmiyorsa benziyor seçeneği kullanılır. Örneğin; cari hesabın isminin CANEL ya da CENEL olacağı düşünülüyorsa, bu seçeneği seçtikten sonra alanın sağ tarafındaki kayıt alanına "C_NEL" yazıldığında, raporda cari ismi "C" ile başlayan ikinci karakteri herhangi bir karakter olan fakat sonu "NEL" ile biten kayıtlar listelenir.

Eşit Boş: Seçilen sahada hiçbir bilgi olmadığında kullanılan seçenektir. Bu seçenek alfanumerik sahalar için geçerlidir. Sıfırdan büyük veya sıfıra eşit bilgilerin aranması durumunda "Eşit", "Büyük Eşit", "Küçük Eşit" seçenekleri kullanılabilir.

Eşit Değil: Raporda seçilen Eşit, Küçük ve Eşit, Büyük, Büyük ve Eşit, Arasında, Benziyor ve Eşit Boş seçeneklerindeki belirlemeler olumsuz (hariç) anlamını taşıyorsa "Eşit Değil" seçeneği işaretlenir. Örneğin; stok kodunda "Eşit" seçildiğinde ve "0101" kodu girildiği varsayıldığında, "Eşit Değil" seçeneği işaretlendiğinde, raporda stok kodu "0101" olanların haricindeki stokların listeleneceği anlaşılır.

İse/Değil iseİse: Raporda seçilen Eşit, Küçük ve Eşit, Büyük, Büyük ve Eşit, Arasında ve Benziyor seçeneklerindeki belirlemeler olumlu (dahil) anlamını taşıyorsa "İse" seçeneği işaretlenir. Örneğin; stok kodunda "Eşit" seçildiğinde ve "0101" kodu girildiği varsayıldığında, "İse" seçeneği işaretlenirse, rapora stok kodu "0101" olan stokların dahil edileceği anlaşılır.

Değil İse: Raporda seçilen Eşit, Küçük ve Eşit, Büyük, Büyük ve Eşit, Arasında ve Benziyor seçeneklerindeki belirlemeler olumsuz (hariç) anlamını taşıyorsa "Değil İse" seçeneği işaretlenir. Örneğin; stok kodunda "Eşit" seçildiğinde ve "0101" kodu girildiği varsayıldığında, "Değil İse" seçeneği işaretlendiğinde, raporda stok kodu "0101" olanların haricindeki stokların listeleneceği anlaşılır.

Ve/Veya

Ve: Seçilen sahalarda zorunlu Genel kredi sözleşmeleri koşulu sağlar.

Örnek 1: Karmaşık bir stok kodlaması olduğu varsayıldığında; Bu kodlardan iki tanesinin raporda çıkması isteniyor fakat bu iki stok kodunun ortak hiçbir özelliği yok. Bu durumda, "Stok Kodu" sahası iki kez kısıt verilecek sahalar bölümüne aktarılır. 1.Stok Kodu kıstasında eşit Genel kredi sözleşmeleri sı kurularak ilk stok kodu girilir ve "VE" bağlacı işaretlenir. Daha sonra 2. Stok Kodu seçilerek yine eşit Genel kredi sözleşmeleri sı ile diğer bir stok kodu yazılır. Böylece, raporda sadece bu iki stok koduna ait bilgi alınır. Bu seçenekte tanımlanan her koşulun olması zorunludur. Yani, tanımlanan iki stok kodundan biri bile mevcut değil ise, rapor bilgi vermez.

Örnek 2: Grup kodu 1, Kod 1 alanı 2 ve Kod 2 alanı 3 olan stoklarla ilgili bir liste alınması istendiğinde;

Verilen tanımlamalarda "VE" bağlacı kullanılırsa, mutlaka bu üç kısıta da sahip olan stoklar aranır ve bulunursa listelenir. Üç kısıttan herhangi birine sahip olmayan stoklar raporda listelenmez.

Veya: Seçilen sahalarda olabilirlik koşulu sağlar. Yani, tanımlanan koşullardan biri bile sağlansa ilgili raporla ilgili bilgi alınabilir.

Örnek 1: Grup kodu 1, Kod 1 alanı 2 ve Kod 2 alanı 3 olan stoklarla ilgili bir liste alınması istendiğinde; 

Verilen tanımlamalarda "VEYA" bağlacı kullanılırsa, bu üç kısıttan birine bile sahip olan stoklar aranır ve bulunursa listelenir.

 Sakla

Yapılan tanımlamaların onaylanması için kullanılan butondur.

 İptal

Yapılan tanımlamaların iptal edilmesi için kullanılan butondur.

 Rapor

Maliyet mahsubu oluşturmak için verilen kısıtlara göre Yukarıdaki alanlara girilen bilgiler doğrultusunda, rapor almak için kullanılan butondur. Butonun sağ tarafında yer alan aşağı ok tuşu, "Gelişmiş Rapor" seçeneğinin kullanılmasını sağlar. Kullanıcı, "Gelişmiş Rapor" seçeneği ile ekrana gelen tablo üzerinde hesaplama yapabilir. Bu seçenek sayesinde, 13684 satırın üstündeki raporlamaların da tek sayfa üzerinden raporlanması sağlanır. "Rapor" seçeneği Text Dosya, Excel Dosya, VTS Format, HTML kayıt türlerini desteklerken, "Gelişmiş Rapor" seçeneği Excel Workbook, Excel Template, Excel 97-2003 Workbook, Excel 97-2003 Template, Comma Delimited, Text Document, Web Page, XML Document, PDF Document kayıt türlerini destekler.

 Oku

Daha önceden saklanan kısıtların aynısının ekrana getirilmesini sağlayan butondur.

Oku butonu ile sadece "en son saklanan kısıtlar" ekrana getirilir.

 Sakla

Genel Kısıtlar ve Kısıt sayfalarında verilen kısıtlar ve işaretlenen tüm seçeneklerin saklanması için kullanılan butondur.

Maliyet mahsubu oluşturmak için kısıt verildikten sonra bu butona basıldığında, onaylama ekranı görüntülenir. Onaylama ekranında "Evet" butonuna basılması ile belirlenen kısıtlar bir sonraki ürün maliyet mahsubu oluşturma işleminde kullanılmak üzere saklanır.

 Yardım

Maliyet mahsubu oluşturma ekranı hakkında standart yardım bilgisi için kullanılan butondur.

 İptal

Maliyet mahsubu oluşturmak için verilen kısıtların iptal edildiği butondur.

Ölçekleme

Standart raporlarda miktar, fiyat, tutar, kur, döviz tutarı, döviz fiyatı, firma döviz tutarı ve oran alanları için ölçekleme yapılmasını sağlayan sekmedir.

Örneğin: Fiyat ve tutar alanlarına 1.000 yazılması, fiyat ve tutara getirilecek verilerin 1.000'e bölüneceği anlamına gelir.