Versions Compared

Old Version 5

changes.mady.by.user Yuksel Ozbuga

Saved on

compared with

New Version Current

changes.mady.by.user Yuksel Ozbuga

Saved on

Key

  • This line was added.
  • This line was removed.
  • Formatting was changed.

Maliyet Hesaplatma, Muhasebe Bölümü'nde, "Kayıt/Maliyet Muhasebesi Modülü" menüsünün altında yer alır. "Maliyet Hesaplatma" işlemi çalıştırılmadan önce diğer modüllerde bir takım çalışmaların yapılması gerekir. Bunların neler olduğu ile ilgili detaylı bilgi için tıklayınız. 

Yukarıda anlatılan ön çalışmalar tamamlandıktan sonra artık maliyet hesaplatma işlemine başlanabilir. Maliyet Muhasebesi → Maliyet Hesaplatma seçeneği çalıştırılarak maliyet mahsuplarının oluşturulması ile ilgili işlemlere başlanır.

Maliyet Hesaplatma ekranında yer alan alanlar ve içerdiği bilgiler şunlardır:

Maliyet Hesaplatma Ekranı
Maliyet TipiMaliyet hesaplaması yapılacak maliyet tipinin girildiği alandır. Alanın sağ tarafında yer alan aşağı ok butonu ile tipler arasından seçim yapılır. 

Yıllık İşlem

Yıl boyunca standart maliyet sistemini uygulayarak, yıl sonunda fiili maliyetleri hesaplatmak için kullanılan seçenektir.

Tarih (Ay Kodu/Yıl)

Maliyet hesaplamaları yapılacak ay ve yıl kodunun girildiği alandır.

Hazırlık Yapılacak

"Hazırlık Yapılacak" seçeneği işaretlendiğinde program

;1. 

şu işlemleri yapar:

  • İşlem sırası dosyasında 1. sırada tanımlanan maliyet ana kodunu kontrol ederek, buradaki maliyet ana grubuna - bu koda ait işlemler bittiğinde 2.sırada tanımlanan maliyet ana koduna geçerek safha safha hesaplamaları oluşturur - ait işlemlere başlar.
2. 
  • Seçilen maliyet yöntemi ile bulunacak çıkış tutarları için Merkez/Şube, depolarda yapılan tüm alışlar tek bir ambar gibi kabul edilerek kümüle olarak hesaplanır.
3. 
  • Maliyet ana mamul grubuna ait stok çıkışlarından Stok/Maliyet Oluşturma bölümü çalıştırıldığında bulunan birim maliyet - dövizli muhasebe kullanan için ayrıca birim döviz maliyeti - ile sarf miktarı ve sarf tutarlarını - dövizli muhasebe kullananlarda dövizli sarf tutarları - oluşturarak, yukarıda girilen ay bazında kümüle eder. Böylece hammadde sarfları tespit edilmiş olup bu bilgiler, her bir maliyet ana grubuna göre tek tek hazırlanarak maliyet dosyasına yazılır.
4. 
  • Maliyet ana grup kodları bazında işçilik ve genel üretim giderlerinin dağılımları; muhasebede mahsup fişlerinin tutarlarından, dağıtım anahtarlarında ise girilen seçeneklerden yola çıkılarak oluşturulur. İlgili ay için bulunan tüm maliyet kalemleri toplanarak - hammadde + ambalaj + enerji gibi - maliyet dosyasına yazılır. Dövizli muhasebe kullanılan yerlerde, maliyet ana grup kodları bazında işçilik ve genel üretim giderlerinin dağılımları; muhasebedeki mahsup fişlerinin firma döviz tutarlarından, dağıtım anahtarlarında ise girilen seçeneklerden yola çıkılarak oluşturulur ve ilgili ay için bulunan tüm dövizli maliyet kalemleri toplanarak - hammadde + ambalaj + enerji gibi - maliyet dosyasına yazılır. Bu nedenle, dövizli muhasebe kullanan firmaların, dövizli maliyet kalemlerinin bulunabilmesi için, Muhasebe → İşlemler → Döviz Tutarları Oluşturma seçeneğinin Maliyet Oluşturma öncesinde çalıştırılması gerekir.
5. 
  • Bir ay önceden devreden bakiye stok miktarı + bir ay önceden devreden maliyet fiyatı ve maliyeti oluşturulacak ilgili ay içinde seçilen maliyet yöntemi ile hesaplanan maliyet fiyatı + satış miktarları değerlendirilip, ilgili ay için maliyet grup kodu bazında maliyet fiyatları bulunur. Grup kodu bazında bulunan aylık maliyetler, ilgili gruba ait mamul stok hareketlerinin giriş görülen kayıtlarına ay içi maliyet fiyatlarını aktararak, çıkış görülen kayıtlarına da ortalama maliyet fiyatlarını aktararak hesaplamalarını yapar. Bulunan değerler sarf dosyasına yazılır. Bu işlemler, dövizli muhasebe uygulaması olan firmalarda döviz bazında da hesaplanarak sarf dosyasına yazılır.

Bu hesaplamalar, işlem öncelik sırası ve ana mamul kodlarına göre safha safha hesaplanır.

Hazırlık çalışması yapıldıktan sonra Raporlar menüsünde açıklanan Detaylı ve Özet Maliyet raporları alınarak kontrolleri yapılır. Kontroller sonucu, işlemlerde sarf merkezleri ya da hammadde sarfları bazında herhangi bir düzeltme yapılacaksa Hammadde Sarfları ve Maliyet Bilgi Girişi bölümleri kullanılabilir.

Bir sonraki aşama; Sarf, Maliyet ve Satılan Malın Maliyeti mahsuplarının entegre edilmesidir. Ekrandan sorgulanan "Mahsup Oluşturulacak" seçeneği, bu mahsup fişlerinin oluşturularak Muhasebe → Entegrasyon → Dekont Mahsubu bölümüne transfer edilmesi ile ilgilidir. Transfer işlemleri için tekrar hazırlık çalıştırılmasına gerek yoktur. Eğer düzeltme yapılarak, Maliyet Muhasebesi ile ilişkili bazı hesaplar değişikliğe uğramışsa “Hazırlık Çalıştırılacak” seçeneğinin, tekrar gerçek değerleri oluşturması için işaretlenmesi gerekir.

Mahsup Oluşturulacak

Sarf, Maliyet ve Satılan Malın Maliyeti mahsuplarının Entegrasyon modülündeki Dekont Mahsubu bölümüne transfer edilmesini sorgulayan seçenektir. "Hazırlık Yapılacak" sorgusu ile beraber mahsup oluşturulması istenmiyorsa seçilmemesi, mahsup oluşturulması isteniyorsa seçilmesi gerekir. Hazırlık sonrasındaki kontroller sonucu, herhangi bir sorun yoksa tekrar "Hazırlık Yapılacak"

sahasının işaretlenmesine

seçeneğinin seçilmesine gerek yoktur. Direkt

“mahsup oluşturulsun” sahası işaretlenip

“Mahsup Oluşturulacak” seçeneği seçilip entegre işlemler yapılabilir. Oluşturulan mahsuplar üzerinde de

entegrasyon

Entegrasyon bölümünde düzeltme

vb.

gibi işlemler yapılabilir. Entegrasyon bölümündeki kontrollerden sonra, ilgili

mahsuplar

mahsup fişlerinin muhasebeye aktarılarak yevmiye fişi haline

dönüştürülmelidir

getirilmesi gerekir.

Mahsuplar

şu

aşağıdaki sıra ile oluşturulur

;

:

Sarf Mahsubu

İşlem sırası tanımlamalarında girilen MALİYET ANA GRUP KODU bazında

 

Borç                                                                Alacak

710-DİREKT İLK MADDE MALZ.GİD.

                                               

                                                                        150 İLK MADDE VE MALZ. ALIŞ HES.

     

    

Maliyet Mahsubu

İşlem sırası tanımlamalarında girilen MALİYET ANA GRUP KODU bazında 

 Borç

                                                               

                                                                 Alacak

151-YARI MAMULLER-ÜRETİM HESABI

                                              

                                                                          711-DİREKT İLK MAD.VE MAL.YAN.FARK

                                               

                                                                          721-DİREKT İŞÇİ.GİDERLERİ YANSITMA

                                               

                                                                          731 GENEL ÜRET. GİD.YANSITMA HES.

Borç                                                                Alacak

152-MAMULLER HESABI

                                               

                                                                        151-YARI MAMULLER-ÜRETİM HESABI

     

   

Satılan  Malın Maliyeti Mahsubu

İşlem sırası tanımlamalarında

girilen Maliyet Ana Grup Kodu

girilen MALİYET ANA GRUP KODU bazında

Borç                                                                Alacak

620 SATILAN MALIN MALİYETİ

                                               

                                                                        152-MAMULLER HESABI

     

Dövizli Muhasebe uygulaması olan firmalarda, tüm bu

mahsuplarda

mahsup fişlerinde döviz tutarları da

bulunmakta,

bulunur ve firma döviz tipi baz alınarak, bulunan döviz rakamları

mahsuplarda operasyon döviz tipi ve tutarı sahalarına aktarılmaktadır

mahsup fişlerinde Operasyon Döviz Tipi ve Operasyon Döviz Tutarı alanlarına aktarılır. Mahsubun muhasebeye aktarımı sırasında,

operasyon döviz tipi ve tutarı sahalarındaki

Operasyon Döviz Tipi ve Operasyon Döviz Tutarı alanlarındaki döviz bilgileri,

firma döviz tipi ve tutarı sahalarına aktarılmaktadır

Firma Döviz Tipi ve Firma Döviz Tutarı alanlarına aktarılır. Böylece, oluşan

mahsuplardaki operasyon döviz tipi ve tutarı sahaları, firma döviz tipi ve tutarı sahalarına eşitlenmektedir. Böylelikle

mahsup fişlerinde yer alan Operasyon Döviz Tipi ve Operasyon Döviz Tutarı alanları, Firma Döviz Tipi ve Firma Döviz Tutarı alanlarına eşitlenir. Böylece, tüm işlemleri tamamlanmış firmalar için bu son

mahsuptaki

mahsup fişindeki hareketlere firma döviz

değeri atamak

değerinin atanması için Muhasebe

Modülü/

→ Döviz Tutarları Oluşturma seçeneğinin çalıştırılması

gerekmeyecektir

gerekmez.

Fark Mahsubu Oluşturulsun
Bu parametre, yıllık
Yıllık standart maliyet sistemini uygulayarak,
yılsonunda
yıl sonunda standart ve fiili maliyetler arasındaki farklara ait fark mahsubu oluşturmak için kullanılır. Aylık standart maliyet uygulamasından farkı, oluşan fark mahsubunda
. 712
 712, 722, 732 gibi maliyet fark hesaplarının kullanılmamasıdır. Oluşan farklar 711,721,731 gibi ilgili maliyet hesaplarına
aktarılacaktır
aktarılır.
Ay Kodu
TarihYıllık standart maliyet sistemini kullanan firmalar için fark
mahsubu, bu alanda belirtilen ayda oluşacaktır
mahsubunun oluşacağı ayın belirtildiği alandır.

Ana Grup Paylaştırma Hassasiyet Tutarı

“Ana Grup Bazında Yapılan Sarflar Mamullere Yedirilsin” parametresi işaretlenerek,

mamulün

mamul üretiminde dolaylı yoldan kullanılan hammadde sarflarının ambar çıkış fişleri ile, ilgili maliyet ana grubuna sarf edilmesi durumunda, maliyet çalıştırılırken

,

program ambar çıkış fişlerinden bu tip kayıtları

taramaktadır

tarar. Sarf

tutarınının

tutarının,

göz ardı

gözardı edilecek kadar küçük olması durumunda, maliyet çalıştırma işleminin hızlandırılması amacıyla, gözardı edilecek sarf tutarı, “Ana Grup Paylaştırma Hassasiyet Tutarı”

  bölümüne yazılabilir

 alanına yazılır. Program, bu alana yazılan tutardan daha küçük sarfları dikkate

almayacak,

almaz ve mali ana

grubununun

grubunun maliyetine

eklemeyecektir

eklemez.

Genel Safha Sayısı

Maliyet ana safhaları arasında geriye dönüşler varsa, geriye dönüş sayısı kadar maliyet

hesaplatmanın

hesaplamanın yeniden çalıştırılması

gereklidir

gerekir. Bu durumda 

genel safha sayısına

"Genel Safha Sayısı" alanına, geri dönüş sayısının bir

fazlası girilmelidir

fazlasının girilmesi gerekir.

Örneğin

,

; 

buğdaydan

Buğdaydan irmik, irmikten de makarna üretilmesi durumunda  irmik ve makarna safhası olmak üzere 2 safha

olduğunu varsayalım. Makarnanın

olduğu varsayıldığında; makarnanın irmiğe dönüştürülmesi söz konusu olduğu durumlarda 1 geri dönüş olduğundan

maliyet hesaplatmanın

Maliyet Hesaplatma işleminin 2 defa çalıştırılması gerekir ve

genel safha sayısına 2 girilmelidir.

Genel Safha Sayısı alanına 2 değerinin girilmesi gerekir.

Image Added Tamam

Girilen bilgilerin onaylanarak işlemin başlatılmasını sağlayan butondur. Butonun sağ tarafında yer alan aşağı ok göstergesi ile "Zamanlanmış Görevlere Ekle" seçeneği kullanılarak, Maliyet Hesaplatma işleminin "Zamanlanmış Görevler'e" eklenmesi sağlanır. 

Image Added İptal

Girilen bilgilerden vazgeçilmesi halinde ekrandan çıkmak için kullanılan butondur.