Muhasebe İşlemi Tanım Bilgileri

Muhasebe işlemi tanım kodudur. 10 karakter uzunluğunda anahtar bir alandır. Kodlama yaparken sayı ve harf birlikte kullanılabilir. Kod alanı bilgi girilmesi zorunlu bir alandır. Tüm bilgi girilmesi gereken alanlarda olduğu gibi bu alan da yıldız "*" sembolü ile belirtilmiştir.

Muhasebe işlem tanımının adı ya da açıklamasıdır. Açıklama bilgisi de önemli bir alan olmasına karşın tanımlanan işlem kartlarının açıklaması olmak zorunda değildir. Ancak işlem tanımları açıklamalarına göre de sıralı olarak tutulmaktadır.

Muhasebe işlem tanımı yetki kodudur. Yetki kodları detaylı yetki tanımlaması için kullanılır. 10 karakter uzunluğundadır. Her kullanıcının iş tanımına göre, kullanabileceği kayıtlar değişik olacaktır. Kullanıcının hangi muhasebe işlemlerini kullanacağı yetki kodu alanı ile belirtilir. Yetki kodu alanında verilen bilgiye göre tanıma yalnızca yetki kodu ile programa giren kişilerin ulaşması ve işlem yapması sağlanır.

Muhasebe tanımı işlem türü öndeğeridir. Tanımın hangi işlemlerde kullanılacağı belirtir. İşlem türü alanı; Genel, Satınalma, Satış, Ödeme, Tahsilat, İndirimli Ödeme ve Tahsilat, Satınalma ve Satış İade seçeneklerini içerir. Tanımın kullanılacağı tür seçilir.

Muhasebe işlemi için geçerli olacak karşı hesap öndeğerini belirtir. Bu alan; Tek Karşı Hesap ve Karşı Hesap Listesi seçeneklerini içerir.

Tek karşı hesap seçilirse, muhasebe fişinde işleme ait karşı hesap tek bir hesap olacaktır. Karşı hesap listesi seçilirse, işleme ait birden fazla karşı hesap girilebilir.

Tanım penceresinde genel bilgiler seçeneği ile işlem hesabı, işlem açıklaması ve işlem tarihi için geçerli olacak özellikler ve öndeğerleri kaydedilir.

İşlem hesabı türünün kullanım şekli ve öndeğeri bu alanlarda belirtilir. Hesap türü alanı Sabit ve Seçilebilir seçeneklerini içerir. Sabit seçilirse, muhasebe fişlerinde satıra, muhasebe işlem tanımında belirtilen tür gelir ve değiştirilemez. Seçilebilir seçilirse işlem türü muhasebe fiş satırında belirlenir. Tür öndeğeri Değer/Öndeğer alanında seçilir. Bulut ERP uygulamasında muhasebe fişleri ile aynı zamanda banka, cari hesap, personel işlemleri de işlem türü belirtilerek kaydedilmektedir. Bu alan; Muhasebe Hesabı, Banka Hesabı, Cari Hesap ve Personel seçeneklerini içerir. İşlem tanımı için geçerli olacak hesap türü seçilir.

İşlem hesabı kodunun kullanım şekli ve öndeğeri bu alanlarda belirtilir. Hesap kod alanı Sabit ve Güncellenebilir seçeneklerini içerir. Sabit seçilirse muhasebe fişine otomatik olarak gelecek hesap Değeri/Öndeğeri alanında belirtilir. İşlem türü alanında yapılan seçime göre hesap planı, cari hesap, banka hesapları ve personel tanımları listelenerek ilgili tanım seçilir.

İşlem açıklaması olarak fiş satırına gelmesi istenen bilgi ve öndeğeri bu bölümde seçenekler ve değer/öndeğer alanlarında belirlenir.

Seçenekler alanı; Güncellenebilir, Sabit, Zorunlu ve İşlem Tanımı İle Aynı seçeneklerini içerir.

Güncellenebilir seçilirse, Değer/Öndeğer alanında girilen açıklama fişe aktarılır, gerekirse değiştirilir.

Sabit seçilirse, Değer/Öndeğer alanında girilen açıklama fişe aktarılır, değiştirilemez.

Zorunlu seçilirse, muhasebe fişlerinde İşlem girişi seçeneği ile işlem oluşturulurken açıklama girilmeden işlem oluşturma işlemi yapılamaz.

İşlem tanımı ile aynı seçilirse, işlem tanım penceresinde açıklama alnında girilen bilgi fişe aktarılır.

Bu bölümde yer alan seçenekler kullanılarak işlem tanımı için geçerli olacak tarih belirlenir. İşlem tarihi başlığı altında yer alan seçenekler alanı; Güncellenebilir, Gizli ve Muhasebe İşlemi İle Aynı seçeneklerini içerir.

Güncellenebilir seçilirse, muhasebe fişlerinde işlem girişi sırasında tarih güncellenir. Gizli seçilirse, muhasebe fişinde işlem uygula yapıldığında tarih bilgisi gözükmez. Muhasebe işlemi ile aynı seçilirse muhasebe fişinin tarihi işlem tarihi alanına aktarılır.

Bu başlık altındaki alanlardan muhasebe işlem tanımı ile kaydedilen işlemler için geçerli olacak tutar öndeğerleri kaydedilir. İşlem tutarının fişin borç ya da alacak kolonuna yansıyış öndeğeridir. İşlem tutarı alanı; Borç, Alacak ve Borç+Alacak seçeneklerini içerir.

İşlem türü Satınalma, Tahsilat, İndirimli Tahsilat seçeneklerinden biri olarak seçildiyse bu alan Alacak; işlem türü Satış, Ödeme, İndirimli Ödeme seçeneklerinden biri olarak seçildiyse bu alan Borç olarak kendini günceller. Şayet işlem türü olarak Genel seçildiyse seçeneklerden borcun işaretlenmesi işlem tutarının fişin borç kolonuna, Alacak seçeneğinin işaretlenmesi işlem tutarının fişin alacak kolonuna yazdırılmasını sağlar. Borç-Alacak seçildiğinde ise işlem tutarı borç kolonuna aktarılır fakat kullanıcı alacak kolonunda değişiklik yapabilir.

İşlem için geçerli olacak tutar yansıma ve oluşma şeklinin belirlendiği alandır. Tutar alanı; Güncellenebilir ve Sabit olmak üzere iki seçeneklidir.

Güncellenebilir seçilirse Öndeğer/Değer alanında girilen tutar muhasebe işlemine aktarılır, ancak kullanıcı tarafından değiştirilebilir. Sabit seçilirse tanımda girilen değer, işlem girişi sırasında değiştirilemez.

( + )( - ): Muhasebe işlemine aktarılacak değerin ( + ) ya da ( - ) işaretli olarak girilebilmesini sağlar.

( + )( - ) seçiminde muhasebe işlemine aktarılacak değer için + ya da - girilir.
( + ) seçiminde sadece + değer girilir.
( - ) seçiminde sadece - değer girilir.

İşlem için geçerli olacak tutarı belirtir. Burada belirtilen tutar muhasebe fişlerinde işlem girişi sırasında tutar alanına tanımda belirlenen koşullarda aktarılır.

Bu başlık altındaki alanlardan işlem tutarının proje ve analiz boyutlarına dağıtımı belirlenir.

Tutar dağıtımının ne şekilde yapılacağı bu alanda yapılacak seçimle belirlenir. Yok seçiminin yapılması durumunda, tutar dağıtımı yapılmaz. Analiz Boyutu seçilirse tutar dağıtımı analiz boyutlarına yapılır. Dağıtımın yapılacağı analiz boyutu Değer/öndeğer alanında belirlenir. Proje seçilirse tutar dağıtımı projelere yapılır. Dağıtımın yapılacağı proje değer/öndeğer alanında belirlenir. Dağıtım şablonu seçilirse, tutar dağıtımı dağıtım şablonu seçilerek yapılır. Tutar dağıtımında kullanılacak şablon öndeğer/değer alanında seçilir.

İşlem hesap türü olarak (CH) Cari Hesabın seçildiği durumlarda aktif duruma geçer. İşlem eşleştirme alanı; Güncellenebilir ve Gizli seçeneklerini içerir.

Güncellenebilir seçeneği ile bu işlemle birlikte Ödeme/Tahsilat Seçimi ekranına ulaşılır ve işlem ilgili ödeme/tahsilat işlemi ile ilişkilendirilir. Gizli seçildiğinde İşlem Oluştur ekranında Eşleşen İşlem diye bir alan yaratılmaz ve bu alan üzerinden ilgili Ödeme/Tahsilat işlemlerine bağlantı kurulamaz.