Versions Compared

Key

  • This line was added.
  • This line was removed.
  • Formatting was changed.

Müstahsil Makbuzu nedir?

Müstahsil makbuzu, bir makbuz çeşididir. Defter tutan çiftçi veya toptancılar, defter tutmayan çiftçilerden ürün satın aldıkları zaman, onlara aldıkları ürünler karşılığında müstahsil makbuzu düzenler. Müstahsil makbuzu bu tip durumlarda düzenlenip kesilmesi gereken zorunlu bir ticari belgedir. Bu makbuza "üreticiye kesilen makbuz" da denir. Müstahsil kelimesi, Arapça kökenli bir kelimedir. Kelime anlamı ise, üretici olarak bilinmektedir.


Müstahsil

...

Makbuzunun Tarafları

Müstahsil makbuzunun satıcı (üretici / çiftçi) ve alıcı (defter tutan tüccar / çiftçi / toptancı) olmak üzere iki tarafı vardır. Satıcı, ticari bir belge veremediği için müstahsil makbuzunu imzalamakla yükümlüdür. Belgenin aslı onda kalır. Alıcı ise, makbuzu düzenleyen taraftır, ticari belge verebilir. Müstahsil belgesinin kopyasını o alır ve satış bedelini alıcıya öder. İmzalatılan belgenin kopyası makbuzu kesende, aslı ise defter tutmayan çiftçide kalır.

Müstahsil makbuzu nasıl düzenlenir, hangi bilgileri içerir?

Vergi Usul Kanunu (VUK) 235. maddesinde müstahsil makbuzunun nasıl düzenleneceği ve makbuzda neler olması gerektiği yazar. Müstahsil makbuzunda bulunması gereken bilgiler şunlardır:

  • Makbuz tarihi
  • Malı alan tüccar ya da çiftçinin adı, soyadı, unvanı ve adresi
  • Malı satan çiftçinin adı, soyadı ve adresi
  • Satışı yapılan malın cinsi, miktarı ve bedeli.

...

Müstahsil makbuzu tıpkı gider pusulası gibi noterlerden ve maliyenin anlaşmalı olduğu matbaalardan temin edilir. Tüm fatura ve yerine geçen belgeler gibi yeni işe başlayacak işletmeler işe başlamadan önce; kullandığı koçanı bitiren işletmeler ise bu belgeleri bitmeden önce müstahsil makbuzlarını temin etmelidir.

Müstahsil makbuzunda stopaj

Defter tutmayan çiftçilerden alınan ürünler üzerinden Gelir Vergisi Kanunu' nun 94. maddesine göre gelir vergisi kesilir ve kalan satıcıya ödenir. Vergi oranları ise şöyledir:

  • Hayvansal ürünler için %2
  • Zirai ürünler için %4
  • Çiftçi borsaya kayıtlıysa %1
  • Çiftçi borsaya kayıtlı değilse %2

...